2011 ihracatı rekor kırarken
2011 yılının dün açıklanan 134.5 milyar dolarlık ihracatı Cumhuriyet tarihimiz içersinde rekordur. Ayrıca, yapısına baktığımızda hem ihraç ürünleri yelpazesinin, hem ihracat yapan il sayısının, hem de ihracat yapılan ülke sayısının artmış olduğunu görürüz. Bu önemli gelişmelere karşın ithalattaki hızlı artışa fren için vakit kaybetmeden mikro reformlarla üretim yapımızda yerli katkıyı artırmamız gerekir. Çünkü 9 yıl önce ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 69 iken, Kasım ayında bu oran yüzde 55.4'e inmiştir…
Aralık ayında ihracat bir yıl öncenin aynı dönemine göre yüzde 4.5 artışla 12.1 milyar dolar ile 2008 yılı Eylül'ünden bu yana 37 aylık dönemin en yüksek artışını gösterdi. Bu 2011 ihracatının 134 milyar 571 milyon dolar ile bir yıl içersinde Cumhuriyet tarihinin en yüksek ihracat yapılan yılı olma özelliğine ulaştı. TİM Başkanı Büyükekşi, 2023, 500 milyar dolar hedefine göre yıllık yüzde 12 artış hedeflenmesine karşın, bu yılki artışın yüzde 18.5 ile daha yüksek bir seviyeyi yakaladığını belirtti.
2011 İhracat rakamlarının yapısına baktığımızda bazı olumlu sonuçlar olduğunu görüyoruz:
GELİŞEN İHRACAT YELPAZESİ: Yurt içinde ihracat yapan il sayısı 81'e yükselirken, 38 il bu yıl ihracatında rekor kırdı, 64 il geçen yıla göre ihracatını artırdı. Son yıllarda gerileyen AB'ye ihracat toplam içersinde yüzde 46.6 seviyesine gerilerken, Türkiye'nin ihracat yaptığı ülke sayısı 246'ya, ihracatçı firma sayısı da 52 bin 225'e yükseldi. Türkiye ihracatı hem ülke içersinde iller yelpazesinde gelişme gösterirken, aynı zamanda ihracat yapılan ülke yelpazesinin de geliştirdi.
SANAYİ AĞIRLIKLI İHRACAT: 2011 ihracatı içersinde sanayi yüzde 83.7, tarım yüzde 13.4, madencilik yüzde 2,9 pay aldı. İhracatımızda yüzde 15.2 pay ve 20.4 milyar dolar ile otomotiv ilk sırada yer alırken, onu 16.3 milyar dolar, yüzde 12.1 pay ile kimya sektörü, 16.2 milyar dolar ve yüzde 12 pay ile tekstil-hazır giyim izledi.
75 ÜLKEYE İHRACAT 500 MİLYON DOLAR ÜZERİNDE: 2011 yılında 28 ülkeye yapılan ihracat 1 milyar doları 47 ülkeye yapılan ihracat ta 500 milyon doları aştı. En yüksek ihracat yapılan ülke 13.9 milyar dolar ile Almanya olurken, ikince sıraya 8.3milyar dolar ile Irak yükseldi. İlk beş içersinde yer alan diğer üç ülke sırasıyla 8 milyar dolar ile İtalya, 7.8 milyar dolar ile İngiltere ve 6.9 milyar dolar ile Fransa oldu. İhracatımızın oran olarak en yüksek artış gösterdiği ülkeler ise yüzde 124 artış 851 milyon dolara ulaşan Malta, 37.6 artış ile 1.8 milyar dolara ulaşan Ukrayna, yüzde 37.3 artış ile 1.1 milyar dolara ulaşan Gürcistan ve yüzde 34.9 artış ile 2.1 milyar dolara ulaşan Azerbaycan oldu.
ENÇOK İHRACAT YAPAN İL İSTANBUL: En çok ihracat yapan il olarak İstanbul 59 milyar dolar ve yüzde 36 pay alıyor. Onu 12.6 milyar dolar ihracat ve yüzde 14.5 pay ile Kocaeli, 12.5 milyar ihracat ile Bursa izliyor. İlk on içersinde yer alan Gaziantep ihracatını en yüksek oranda artıran kent oldu.
Bu sıraladığım özellikler 2002 yılında 36 milyar dolar olan ihracatımızın son 9 yılda 3.7 kat arttığını ve olumlu bir gelişmeyi ortaya koyuyor. Buna karşın aynı dönem içersinde ithalatın ihracattan daha hızlı arttığını ortaya koyuyor. Yıl sonu ithalat beklentisini 230 milyar dolar alırsak, 2002 yılının 52 milyar dolarlık ithalatının dokuz yılda 4.4 kat arttığını görürüz. Ayrıca 2002 yılında ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 69 iken Kasım ayında bu oran yüzde 55.4 seviyesine inmişti. Yılsonu tahmini ise yine yüzde 60'ın altında kalacak gözüküyor. Bu da Bakan Çağlayan'ın ihracat rakamlarını açıklarken bu ay içersinde ithalatı azaltıcı tedbirleri hayata geçirme kararında olmalarının önemini ve bir an önce uygulanmasının gerekliliğini ortaya koyar.
İhracatı artırıyor olmamız, ihraç ürünlerinin ve ihracat yaptığımız ülkelerin yelpazesini genişletmemiz önemli bir başarıdır. Ancak, ihraç ürünler içersinde ithalat hammadde ve aramalının artıyor olması dış ticaret açığını ve cari açığı artırmaktadır. O nedenle sadece ihracat artışına sevinmeyip, ithalatı frenleyici önlemleri hayata geçirecek mikro reformları bir an önce hayata geçirmemiz gerekir.