2010 yılı için pratik bilgiler

I. Çıraklar ve öğrenciler için SGK primi matrahı

 Aday çırak,  çırak ve işletmelerde meslek eğitimi gören öğrencilerde sözleşmenin akdedilmesi ile iş kazaları ve meslek hastalıkları ile hastalık sigortaları hükümleri uygulanır.

Sigorta primleri bunların yaşına uygun asgari ücretin %50'si üzerinden Bakanlık bütçesine konulan ödenekle karşılanır.

3308 sayılı Meslek Eğitimi Kanununun 25.maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca aday çırak, çırak ve işletmelerde beceri eğitimi gören öğrencilerin yaş durumlarına göre tespit olunan asgari ücretlerin %50'si sigorta primlerinin hesabına esas tutulduğundan, 1/1/2010-30/6/2010 döneminde çırak ve işletmelerde beceri eğitimi gören öğrencilerin sigorta primlerine esas kazanç tutarı,

- 16 yaşından büyükler için  günlük 12.15 TL, aylık  364.50  TL,

- 16 yaşından küçükler için ise günlük 10.35 YTL, aylık 310.50 TL  olarak uygulanacaktır.

II. Çırak ücretleri

Aday çırak, çırak ve işletmelerde meslek eğitimi gören öğrencilere ödenecek ücret ve bu ücretlerdeki artışlar; aday çırak veya çırağın velisi veya vasisi veya kişi reşit ise kendisi;  öğrenciler için okul müdürlüğü ile iş yeri sahibi arasında Bakanlıkça belirlenen esaslara göre düzenlenecek sözleşme ile tespit edilir. Ancak,  işletmelerde meslek eğitimi gören öğrenci,  aday çırak ve çırağa yaşına uygun asgari ücretin %30'dan aşağı ücret ödenemez. Aday çırak, çırak ve öğrencinin eğitimi sırasında iş yerinin kusuru halinde meydana gelecek iş kazaları ve meslek hastalıklarından işveren sorumludur.

Aday çırak,  çırak ve öğrencilere ödenecek ücretler her türlü vergiden müstesnadır.

Çıraklar için aylık asgari ücret tutarları (Asgari ücretin yüzde 30'u)

Dönemler 16 yaşından büyükler için 16 yaşından küçükler için

01.07.2010-31.12.2010 Dönemi 228.15 TL 194.40 TL

01.01.2010-30.06.2010 Dönemi 218.70 TL 186.30 TL

III. Kıdem tazminatı tavan tutarı                            

Kıdem tazminatının bir yıllık miktarını en yüksek devlet memuruna (Başbakanlık Müsteşarı) ödenen bir yıllık emeklilik ikramiyesi tutarı ile sınırlandırmıştı. Memur maaş katsayısına bağlı olan kıdem tazminatı tavan oranı sürekli değişmektedir.

12 Ocak 2010 tarih ve 27460 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan 2010/7 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı 1/1/2010 tarihinden geçerli olmak üzere, 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 154 üncü maddesi uyarınca aylık gösterge tablosunda yer alan rakamlar ile ek gösterge rakamlarının aylık tutarlara çevrilmesinde uygulanacak aylık katsayısı (0.057383), memuriyet taban aylığı göstergesine uygulanacak aylık taban katsayısı (0.76293), iş güçlüğü, iş riski, temininde güçlük ve mali sorumluluk zamlarının aylık tutarlara çevrilmesinde uygulanacak yan ödeme katsayısı ise (0.01819) olarak yeniden belirlenmiştir.

Buna göre, 1/1/2010-30/06/2010 döneminde bir çalışma yılı için ödenebilecek kıdem tazminatının tavanı, 2.427.04TL oldu.

IV. Damga Vergisi Oranı

Bakanlar Kurulu, Harçlar Kanunu ve Damga Vergisi Kanunu'ndaki maktu ve nisbi hadleri yüzde 10 oranında artırmıştır.

Geçmiş yıl uygulamaları Harçlar Kanunu ve Damga Vergisi Kanunu'nda sadece maktu olanları yeniden değerleme oranında artırmakta idi. Ancak bu yıl Bakanlar Kurulu kararı ile hem maktu, hem de nisbi hadler yüzde 10 oranında artırıldığından Ücretlerden  (Avans olarak yapılan ödemeler dahil) kesilen damga vergisi binde 6'dan binde 6,6'ya çıkartılmıştır.

Bu nedenle ücret bordrolarında (avans, kıdem ve ihbar tazminatı bordroları dahil) 2010 Ocak ayından itibaren damga vergisinin binde 6.6 üzerinden hesaplanması gerektiğine dikkat edilmelidir.

V. Sigorta primine tabi tutulmayacak özel sağlık sigortası primi ve bireysel emeklilik katkı payları tutarları

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile bireysel emeklilik sistemine ödenen ve aylık toplamı asgari ücretin %30'unu (01.01.2010-30.06.2010 dönemi asgari ücreti üzerinden 218.70.-TL) geçmeyen özel sağlık sigortası primi ve bireysel emeklilik katkı payları tutarlarından prim alınmayacağı öngörülmüştür.

Dönem 01/01/2010-30/06/2010 01/07/2010-31/12/2010

İstisna tutar 218.70 TL 228.15 TL

VI. Sigorta primine tabi tutulmayacak yemek parası ile çocuk ve aile zammı tutarları

Sigorta primine tabi tutulmayacak yemek parası ile çocuk ve aile zammı tutarları

Dönemler Yemek parası (Günlük) Çocuk zammı (Aylık) Aile zammı (Aylık)

01.01.2009 - 30.06.2009 1.33 TL 13.32 TL 66.60 TL

01.07.2009 - 31.12.2009 1.39 TL 13.86 TL 69.30 TL

01.01.2010 - 30.06.2010 1.46 TL 14.58 TL 72.90 TL

01.07.2010 - 31.12.2010 1.52 TL 15.21TL 76.05 TL