2008'den önce gelir eşitsizliği düzelirken kriz eşitsizliği artırdı

 
TÜİK tarafından yayınlanan Gelir Dağılımı ve Yaşam Koşulları Anketi (GYK: 2006-2011) verilerinden hareketle en çok kullanılan gelir eşitsizliği ölçütleri olan Gini Katsayısı ve Göreli Yoksulluk Oranları dikkate alındığında:
- 2005'ten 2010'a Türkiye genelinde gelir eşitsizliğinin azaldığı anlaşılıyor.
- Bununla birlikte gelir eşitsizliğinde azalmanın sürekli olmadığı,
- Krizle birlikte gelir eşitsizliğindeki azalma eğiliminin tersine döndüğü,
- Krizden sonraki canlanma döneminde ise eşitsizlikde önemli değişiklik olmadığı anlaşılmaktadır.
Bu bulgular Betam şemsiyesi altında yapılan bir araştırmanın sonuçlarıdır.
Prof. Dr. Seyfettin Gürsel ile Araştırma Görevlisi Ayşenur Acar'ın "Türkiye'de ve bölgelerde gelir eşitsizliği: 2005-2010 " başlığını taşıyan çalışmaları, Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Enstitüsü (Betam) tarafından yayınlandı.

Bu kapsamlı çalışmanın önemli bulguları şunlar:
1- Türkiye genelinde, aynı zamanda da Türkiye içindeki bölgelerin büyük çoğunluğunda gelir eşitsizliğinin kesin olarak azaldığı yegâne dönem 2005-07 dönemidir. Bu olumlu gelişmede istihdam artışlarının rolünün önemli olduğu anlaşılıyor.
2- Kriz dönemi olarak tanımlanan 2008 yılında, gelir eşitsizliği ülke genelinde ve bölgelerin çoğunda artmıştır. Bu genel eğilime karşın dört bölgede ise eşitsizliğin azalması dikkat çekicidir.
3- Krizden sonraki canlanma döneminde beklenenin aksine gelir eşitsizliğinde kesin bir iyileşme olmamıştır. Sonuçlar gerek ülke genelinde, gerek bölgeler düzeyinde net bir yön tayin etmekten uzaktır.
4- 2005-2010 döneminin bütününe bakıldığında gelir eşitsizliğinde ülke genelinde yüzde 5-10 oranında bir iyileşme gerçekleşmiş aynı zamanda bölgeler arasındaki gelir eşitsizliğinde de sınırlı bir azalma olmuştur.
5- Bununla birlikte Türkiye'nin gelir eşitsizliği göstergeleri halen yüksek değerlerini korumaktadır.

Türkiye'de milli gelir rakamlarına bakarak büyümenin nasıl değiştiğini izliyoruz da, milli gelirden bu ülkeden yaşayanların nasıl yararlandığını bilemiyoruz.
Yaşam koşullarının iyileşmesi, insanların ülke geliri artarken bu gelirden eşit ölçüde pay almaları ve bütün bunların sonunda gelir dağılımı ve yaşam koşullarındaki dengesizliğin düzelmesi çok önemli.
Bu çalışma gösteriyor ki, Türkiye kriz öncesi yakaladığı bir gelişme ve iyileşme çizgisini, krizde kaybetmiş.
Kriz sonu iki yıl hızlı büyümenin etkilerini henüz bilemiyoruz ama, şu bir gerçek ki, büyümenin 2012 yılında yavaşlaması, gelir eşitliği sağlamadaki hedeflerin gerçekleşmesini geciktirecek.