2 milyar dolarlık pil yatırımı Koreli SK Group olmasa da hayata geçecek

Türkiye, son 10 yıldır altyapıdan sanayiye, sinemadan tekstile kadar birçok alanda Güney Koreli şirketlerin akınına uğradı. Kore dilinde “Chaebol” adı verilen ve Servet ve Klan anlamına gelen dev şirketlerin yaptığı bu yatırımcılar arasında en dikkat çekenlerden biri de Seul merkezli SK Group. Güney Kore’nin en büyük 5 chaebol’ünden biri olan SK Group ile ilgili dün gündeme önemli bir haber düştü. Güney Kore basını SK Group’un Türkiye’de önemli bir yatırım planından vazgeçtiğini duyurdu.

Gelin önce planlanan yatırımdan bahsedelim. Bilindiği üzere geçen yıl mart ayında Koç Holding’ten Kamuyu Aydınlatma Platformu’na (KAP) bir açıklama yapılmıştı. Açıklamada Ford Motor Company ve Koreli SK Group’a ait pil üreticisi SK On Co adlı şirket, Ankara’da batarya üretimi yatırımı yapmak üzere ön niyetlerini içeren bağlayıcı olmayan bir niyet mektubu (MoU) imzalandığını duyurmuştu. Ankara’da planlanan yatırımın toplamda 2 milyar dolara mal olacağı ve 4 bin kişiye istihdam sağlanacağı duyuruldu. Proje kapsamında üretilecek bataryaların yeni nesil Transit araçların üretiminde kullanılması amacıyla iş ortaklığının Ford Otosan’a satışı konusunun da değerlendirildiği ifade edilmişti. Niyet mektubu uyarınca, taraflarca anlaşılması halinde üretime 2025 yılında yıllık 30-45 Gigawatt saat kapasite ile başlanması hedefleniyordu. İşte o anlaşmanın üzerinden 10 ay geçmesinin üzerinden Güney Kore’nin Dong-A Ilbo gazetesindeki isimsiz bir kaynağa dayandırılan haberde, zayıf makro ekonomik koşullar nedeniyle SK On şirketinin anlaşmadan vazgeçtiği ifade edildi. Bloomberg, Reuters gibi dünyaca ünlü ajansların duyurduğu haberin ardından ilk açıklama SK On adlı Güney Koreli şirketten geldi. Yapılan yazılı açıklamada, “Mart 2022’deki bağlayıcı olmayan anlaşmadan bu yana Türkiye’de ortaklık fikrini değerlendiriyoruz ancak henüz değerlendirme tamamlanmadı. Müzakerelere son verilip verilmemesi konusundaki son karar henüz alınmadı” denildi. Yani Koreli şirket, ön mutabakatı imzalanmış, henüz netlik kazanmamış, temeli atılmamış Türkiye’deki yatırım projesinden çıkma konusunda karar almamış.

Koç ve Ford, yatırımdan vazgeçmiyor

Koç Holding ise bu konuda daha net açıklamada bulundu. Koç Holding’den KAP’a yapılan açıklamada “Basın-yayın organlarında, söz konusu işbirliğinden vazgeçildiği yönünde bazı haberler çıkmış, Topluluk şirketlerimize konuyla ilgili olarak çok sayıda soru ve yorum ulaşmıştır. Koç, Ford ve SKO arasında imzalanan münhasır olmayan MoU yürürlükte olup, Ford’un Türkiye’de Koç ile birlikte batarya yatırımı yapılmasına yönelik yaklaşımında herhangi bir değişiklik bulunmamaktadır. Bu kapsamda batarya yatırımının gerçekleştirilmesine yönelik tüm alternatifler değerlendirilmektedir” denildi. Yani özetle Koç Holding, Koreli ortak olsa da , olmasa da Ankara’daki projesini hayata geçirecek. Koç ve Ford bu konuda ısrarlı.

SK Group’un ise Ankara’da kurulacak batarya fabrikasına ortak olup olmayacağı henüz belli değil. Ancak şöyle bir durumda daha var; Koreli dev son 2 yılda Türkiye’deki yatırımlarında varlık azatlımı yapmış durumda.

N11 ve Avrasya Tüneli’nden hisse sattı

Bir dönem nükleer santral projesine de talip olan SK Group, bununla ilgili ilk adımını Doğuş Grubu ortaklığı olan n11 adlı alışveriş sitesinde yaptı. 2013 yılında yüzde 50’şerlik eşit payla Doğuş Grubu ile birlikte n11 adlı e-ticaret şirketini kuran Güney Koreli dev, Kasım 2021’de hisselerinin bir kısmını satmıştı. Koreli şirket ve Doğuş Grubu, yine eşit oranda olmak kaydıyla n11’deki toplam içindeki yüzde 33’lük toplam 50 milyon dolara Getir’e satmıştı. Bu oran kademeli olarak Getir lehine artacak şekilde imzalandı. Bir anlamda Koreli şirketin n11’deki payı yüzde 50’den yüzde 33’e geriledi.

Türkiye'deki payını azaltıyor

Koreli şirket bununla da kalmadı ve bir başka önemli yatırımdaki payını daha düşürdü. 2016 yılında yap-işlet-devret modeli ile yapılan Avrasya Tüneli’nde Yapı Merkezi ile SK Group yüzde 50’şerlik paya sahipti. 1 milyar 245 milyon dolara mal olan tünel için SK Group, geçen yıl haziran ayında paylarının bir kısmını satma kararı aldı. The Korea Economic Daily’de yer alan haberde, Koreli SK Gas’in Avrasya Tüneli İşletme İnşaat ve Yatırım A.Ş.’in (ATAŞ) yüzde 50 ortağı olan SK Holdco Pte. Ltd’deki yüzde 36.49 oranındaki hisselerini 111 milyon dolar karşılığında Katar Yatırım Fonu’na satın almıştı.

2012 yılında Doğuş Grubu ile Davos’ta imzaladığı anlaşma ile yarı iletken çip üretimi için imza atan, bir dönem nükleer santrali projesini yakından takip eden Güney Koreli devin son 2 yıldır Türkiye’deki 2 şirkette payını azaltması göze çarpıyor. 122 milyar dolar cirosu, 210 milyar dolar varlığı, 113 bin çalışanı olan Güney Koreli şirket, Ankara’daki batarya fabrikasında olur mu, olmaz mı bilinmez. Ama Koç Holding ve Ford’un planlarını bu değiştirmeyecek gibi görünüyor. Son haberlere göre Ford'un bir başka Güney Koreli dev olan LG Energy Solution ile görüştüğü, Şubata kadar batarya yatırımının gündeme geleceği iddia ediliyor.