19 bin “mega yatırımcı" borsanın yüzde 80’ine sahip
BIST pay senedi piyasasında toplam yatırımcı sayısı yılın ilk çeyreğinde 52 bin 725 kişi artarak 8 milyon 216 bin 62 kişiye, toplam portföy değeri de yüzde 23,3 büyüyerek 5,1 trilyon liraya ulaştı.
Geçen yıldan bu yana devam eden halka arzlarla küçük yatırımcıları kendine çeken Borsa İstanbul’da (BIST), toplam yatırımcı sayısı yeniden 8 milyonu aşarken, 5,1 trilyon lira olan toplam portföyün yüzde 80’in üzerindeki bölümü sadece 19 bin 62 “mega yatırımcı”ya ait bulunuyor.
Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) saklama verilerine göre BIST’te toplam yatırımcı sayısı mart sonu itibarıyla 8 milyon 185 bin 404’ü yerli, 30 bin 658’i yabancı olmak üzere 8 milyon 216 bin 62’ye yükseldi. Önceki aya göre yerli yatırımcı sayısı 52 bin 290, yabancı yatırımcı sayısı 435 ve böylece toplam sayı 52 bin 725 arttı.
Toplam yatırımcı sayısında bu yılın ilk üç ayı itibarıyla net artış 572 bin 200’e, mart sonu itibarıyla son bir yıldaki artış ise 3 milyon 981 bin 337’ye ulaştı. Diğer finansal yatırım araçlarının getirisinin birikimlerini enflasyona karşı koruyamaması nedeniyle geçen yıl özellikle ikinci yarıdan itibaren küçük tasarruf sahipleri Borsa’da art arda gerçekleşen halka arzlara yönelmiş, bunun etkisiyle rekor bir artış gösteren yatırımcı sayısı ekim sonunda 8,6 milyona ulaşmıştı.İzleyen dönemde tersine dönen eğilimle bu yıl ocak sonunda 7,3 milyona kadar geriledi, ancak şubat ve mart aylarında Borsa yatırımcılarının sayısında yeniden bir artış ivmesi gözlendi.
Portföy büyüklüğü 5,1 trilyon lira
BIST pay senedi piyasasında martta önceki aya göre yatırımcı sayısındaki yüzde 7,5’lik artışa rağmen toplam portföy büyüklüğü ise yüzde 0,4 küçülerek 5 trilyon 126,2 milyar lira oldu. Bu küçülme, yerli yatırımcıların portföyündeki erimeden kaynaklandı.
Mart ayında 8 milyonun üzerindeki yerli yatırımcının toplam portföyü yüzde 2,1 küçülerek 3 trilyon 209,7 milyar liraya gerilerken 30 bin dolayındaki yabancı yatırımcının portföyü yüzde 2,7 büyüyerek 1 trilyon 916,5 milyar liraya yükseldi. Ocak-mart döneminde yerli yatırımcıların portföyü net yüzde 23,5, yabancı yatırımcıların portföyü yüzde 23,1 ve toplam portföy yüzde 23,3 büyüdü. Son bir yılda ise yerli yatırımcıların portföyü yüzde 95,1 büyürken, yabancı portföyündeki artış yüzde 194,6’ya ulaşarak rekor kırdı ve toplam portföydeki büyüme yüzde 123,3 oldu.
Yatırımcıların yüzde 0,2’si, portföyün yüzde 80’ine sahip
BIST hisse senedi piyasasında portföy dilimine göre yatırımcıların dağılımına bakıldığında ise çarpıcı bir tablo ortaya çıkıyor. Mart sonu itibarıyla 17 bin 274’ü yerli, 1.812’si yabancı olmak üzere 10 milyon liranın üzerinde portföye sahip toplam 19 bin 86 “mega yatırımcı” bulunuyor.
Borsa’daki tüm yatırımcıların sadece yüzde 0,2’lik bölümünü oluşturan bu yatırımcılar, 4 trilyon 105,6 milyar lira ile toplam hisse senedi portföyünün yüzde 80,1’ini elinde bulunduruyor. Başka deyişle BIST pay piyasasındaki yatırımcıların yüzde 99,8’ini oluşturan 8 milyon 196 bin 981 kişi, toplam portföyün 1 trilyon 20,6 milyar lira ile sadece yüzde 19,9’una sahip durumda.
4,4 milyonun portföyü, 10 bin TL’nin altında
Mart sonu itibarıyla tüm pay sahiplerinin yüzde 53,3 oranı ile yarıdan fazlasını oluşturan 4 milyon 376 bin 573 yatırımcının kişisel portföyleri 10 bin liranın altında bulunuyor. Bu mikro yatırımcıların sahip olduğu portföylerin toplam değeri 10,3 milyar lira ile BIST pay senedi piyasasının toplam portföy değerinin sadece yüzde 0,2’sine denk geliyor.
10 bin-20 bin lira arasında kişisel portföye sahip 799 bin 664 kişinin toplam portföy büyüklüğü 11,5 milyar, 20 bin-50 bin lira arası portföyü olan 951 bin 472 kişinin toplam portföy değeri 30,7 milyar, 50 bin-100 bin lira arasında kişisel portföyü olan 617 bin 229 kişinin portföylerinin toplam değeri de 44,2 milyar lira düzeyinde.
Toplam portföy büyüklüğü 104,8 milyar lira olan 656 bin 295 kişinin kişisel portföyleri 100 bin-250 bin lira, toplam portföyü 125,1 milyar lira eden 354 bin 142 kişinin portföyleri 250 bin-500 bin, toplamda 157,9 milyar liralık portföye sahip 225 bin 494 kişinin kendi portföyleri de 500 bin1 milyon lira arasında değişiyor. Borsa’da 1-5 milyon lira arasında hisse senedi portföyüne sahip yatırımcıların sayısı 194 bin 625 ve bu kişiler toplamda 388,3 milyar liralık bir pay portföyünü yönetiyor. 5-10 milyon TL arasında değişen portföye sahip 21 bin 487 yatırımcının toplam portföy büyüklüğü ise 147,8 milyar lira.