18 Mart genel tatil günü mü?
SOSYAL GÜVENLİK VE İŞ HUKUKU / İbrahim Işıklı Bugünlerde birçok kişi, 18 Mart gününün genel tatil olarak dikkate alınıp alınmayacağını soruyor. 27/06/2002 tarihinde 4768 sayılı kanuna göre 18 Mart Şehitler Günü ve 19 Eylül Gaziler Günü olarak kabul edilmiştir. Ancak, ulusal bayram ve genel tatil günleri 2429 sayılı kanunda yer almaktadır. Söz konusu yasada 18 Mart'ın genel tatil günü olduğuna ilişkin bir hüküm bulunmadığından 18 Mart'ta işyerlerinde herhangi bir tatil söz konusu olmayacak, bugün çalışan işçilere de ilave bir ücret ödenmeyecektir. Ulusal bayram ve genel tatil günleri, 2429 sayılı Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanunla belirlenmiştir. Buna göre ulusal bayramlar ve genel tatiller aşağıdaki gibi olacaktır; - Yılbaşı günü (1 gün) - Ulusal bayram - 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı (28 Ekim günü 13.00'te başlar) (1,5 gün) - Genel tatil günleri - Resmi bayramlar - 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı (1 gün) - 19 Mayıs Atatürk'ü Anma ve Gençlik ve Spor Bayramı (1 gün) - 30 Ağustos Zafer Bayramı (1 gün) - Dini bayramlar - Ramazan Bayramı (arefe günü 13.00'te başlar) (3,5 gün) - Kurban Bayramı (arefe günü 13.00'da başlar) (4,5 gün) Tatil kabul edilmektedir. 29 Ekim'de özel işyerlerinin kapanması zorunludur. Mahiyetleri itibariyle sürekli görev yapması gereken kuruluşların özel kanunlarındaki hükümler saklıdır. Ancak, 29 Ekim günü özel işyerlerinin kapatılması gerekirken buna uymamanın müeyyidesi kanunda gösterilmemiştir. Yargıtay'da kanunsuz suç ve ceza olmaz prensibinden hareketle buna ilişkin davaları reddetmiştir. 29 Ekim dışında kalan diğer genel tatil günlerinde çalışılıp çalışılmayacağına ilişkin düzenlemeler hizmet akitlerinde veya toplu iş sözleşmelerine konulabilir. Eğer, yazılı hizmet akdi yapılmamışsa veya buna ilişkin bir hükme hizmet akitlerinde yer verilmemişse, işverenler bu günlerde işçilerin onayını alarak ve yasada belirtilen zamlı ücreti ödeyerek çalıştırabilir. 4857 sayılı İş Kanunu'nun 44. maddesine göre, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde işyerlerinde çalışılıp çalışılmayacağı toplu iş sözleşmesi veya iş sözleşmeleri ile kararlaştırılabilecektir. Sözleşmelerde hüküm bulunmaması halinde söz konusu günlerde çalışılması için işçinin onayı gereklidir. Toplu iş sözleşmesi veya iş sözleşmelerine hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatillerde işçilere tanınan haklara, ücretli izinlere ve yüzde usulü ile çalışan işçilerin bu kanunla tanınan haklarına aykırı hükümler konulamaz. Bu hususlarda işçilere daha elverişli hak ve menfaatler sağlayan kanun, toplu iş sözleşmesi, iş sözleşmesi veya gelenekten doğan kazanılmış haklar saklıdır. 4857 sayılı kanun kapsamına giren işyerlerinde çalışan işçilere, kanunlarda ulusal bayram ve genel tatil günü olarak kabul edilen günlerde çalışmazlarsa, bir iş karşılığı olmaksızın o günün ücretleri tam olarak, tatil yapmayarak çalışırlarsa ayrıca çalışılan her gün için bir günlük ücreti ödenecektir. Örneğin, asgari ücretle çalışan bir işçi için, 23 Nisan 2008 tarihinde, işçinin çalışmaması halinde, 608,40.-YTL asgari ücret alacaktır. Ancak, 23 Nisan 2008 tarihinde çalışırsa 1 günlük yevmiye (20,28.-YTL) ile birlikte toplam 628,68.-YTL alacaktır.