16 Nisan referandumunun son düzlüğünde....

Bugün 12 Nisan Çarşamba, 16 Nisan referandumunun son düzlüğündeyiz. Sandığa gitmemize 4 gün kaldı. Pazar akşamı geç saatlerde de olsa Türkiye’nin yedinci, Ak partinin 3. Referandumunun sonuçlarını öğrenmiş olacağız.

Arkadaşımız Canan Sakarya’nın haberinde ilki 1961 anayasa oylamasıyla başlayan bu 6 referandumdan 5’inde EVET sonucu çıkmış. Sadece 25 Eylül 1988’deki yerel seçimlerin erkene alınıp alınmaması referandumunda vatandaş HAYIR demiş.

Evet oyunun en yüksek çıktığı referandum, askeri dönemdeki 1982 Anayasa referandumundaki yüzde 91.2 oranı olmuş. EVET/HAYIR’ın en yakın sonucu ise 1982 Anayasası ile yasak getirilen siyasilerinin yasaklarının kaldırılıp/kaldırılmaması konusundaki 6 Eylül 1987 refenandumunda alınmış. Bülent Ecevit, Süleyman Demirel, Necmetin Erbakan ve Alparslan Türkeş’in siyasi yasaklarına son veren oylama yüzde 49.84 hayır oyuna karşılık, yüzde 50.16 evet sonucu ile çok az farkla sonuçlanmış. Bununla siyaset yasakları son bulmuş.

16 Nisan referandumu ile ilgili anketler de böyle birbirine yakın bir sonuç vereceğini gösteriyor. EVET'in ağır basacağını söyleyen araştırma şirketi yöneticileri de, HAYIR'ın ağır basacağını söyleyen yöneticiler de elde ettikleri sonuçların yüzde 2.5’lik sapma sınırı içersinde olduğunu ve beklentilerinden farklı sonuç çıkabileceğini belirtmekten geri durmuyorlar.

Yurtdışındaki seçmenler 52 ülkede, 119 temsilcilikte ve gümrük kapılarında oy kullanıyorlar. 27 Mart’ta başlayan oy kullanma 9 Nisan’da sonlandı, gümrük kapılarında ise 16 Nisan’a kadar sürecek. 2 milyon 972 bin seçmenin 1 milyon 326 bini yüzde 47’si yurtdışında oy kullanma tarihi 9 Nisan’da sona ermeden oy kullanmış durumdalar. Türkiye’de referandumda oy kullanma hakkı olan seçmen sayısı ise 55 milyon 319 bin. Beklenti referandumda yüzde 75-80 oranında oy kullanılacağı şeklinde.

Eğer bu gerçekleşirse yurt içersinde bu oranlara ulaşılırsa 41 milyon 489 bin veya 44 milyon 255 bin oy kullanılmış olacak. Buna göre referandumda yaklaşık oyların yüzde 97’si yurt içinden, yüzde üçü yurtdışında gurbetçilerden gelmiş olacak. Bu da anketçilerin anket sonuçlarında yakın gördüğü EVET/HAYIR oranında gurbetçi oylarını önemli olduğu sonucunu ortaya koyuyor.

Referandumun son düzlüğündeki bu bilgiler ve veriler, 16 Nisan referandumunun sonucu ne olursa olsun, toplumda yeni bir çatışma değil, uzlaşma döneminin başlaması gerektiğini ortaya koyuyor. Yeni dönemde birbirimize karşı empatiyi artırmamız gerekecektir.