130 kuruşluk çiğ süt fiyatı üreticilere nefes aldıracak
Tarık TEZEL - SETBİR Yönetim Kurulu Başkanı
Ulusal Süt Konseyi (USK) çiğ süt fiyatlarının değerlendirilmesi için yılda iki kez toplanır. Bu yılın ikinci değerlendirmesi de 30 Haziran 2017 Cuma günü Ankara'da gerçekleştirilerek, çiğ sütün yeni litre referans fiyatı 1 Ağustos 2017-28 Şubat 2018 tarihleri arasında geçerli olmak üzere "130 kuruş" olarak belirlendi. Olması gereken kalite değerleri de 3,6 yağ, 3,2 proteine yükseltildi.
Geçen iki yıla baktığımızda, gerek ülkemizde gerekse uluslararası süt piyasalarında ciddi bir kriz yaşandığını görüyoruz. Bu kriz sırasında uluslararası piyasalarda -çeşitli ülkelerde farklılık göstermekle beraber- 2015 yılının ortalarından itibaren 2016 yılının sonuna kadar, çiğ süt fiyatları ortalama yüzde 60 oranında geriledi.
Uluslararası piyasalardaki bu duruma rağmen, gerek Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından alınan tedbirler ve ortaya konulan uygulamalar, gerekse sektörün özverisi ile bu dönem içinde Türkiye'de çiğ süt fiyatları düşmedi. Bununla birlikte üreticimizin de bu dönemde cidi bir fedakarlığa katlandığı açık. Hayvan yetiştiriciliğinin zorluklarının yanı sıra girdi maliyetlerindeki artışlar, elbette üreticimizi de sıkıntıya soktu.
Bu sıkıntıyı bir nebze olsun gidermek için 2016 yılının sonunda bir iyileşme sağlanarak çiğ sütün litre fiyatı yüzde 5 oranında artış ile 115 kuruştan 121 kuruşa yükseltildi. Yanı sıra 2016 yılının başında Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı da yemde KDV'nin düşürülmesi, Et ve Süt Kurumu (ESK) tarafından uygulanan piyasa düzenleme modeli, USK fiyatlarının uygulanmasında gösterilen titizlik gibi, krizin tüm sektör paydaşları açısından selametle aşılması için çok etkin politikalar yürüttü. Bu sayede üreticisi, süt sanayicisi, yem sanayicisi ve hatta besicisiyle sektör ve kamu yönetimi bu zor dönemi en iyi koşullarda aşmaya çalışıyor.
Bugün ise bir taraftan yem girdi maliyetlerinin düşürülmesi için gümrük vergilerinde yapılan indirimlerle, diğer taraftan USK'nın bugün belirlediği çiğ süt fiyatıyla üreticimiz bir nebze daha nefes alacak. Girdiğimiz hasat döneminde kaba yem maliyetlerinde beklenen iyileşmeyi de göz ardı etmemek gerekir.
Öte yandan piyasada hala sürmekte olan talep sıkıntısını aşabilecek ihracat tedbirlerinin uygulanmasında bugüne kadar olduğu gibi bakanlığımızın yaratacağı yeni modelleri ve desteklemeleri de sektör olarak beklemekteyiz.