10 milyarlık yatırım için Çinliler şirketi kurdu

Türkiye’de son birkaç yıldır yabancı yatırımcı portföyü değişim gösteriyor. Batılı şirketlerin küresel sorunların da etkisiyle birlikte Türkiye’den yavaş yavaş çekilmesi, Körfez ülkelerinden hedeflenen yatırım sözlerine ulaşılamamasıyla birlikte oluşan boşluğu Çin dolduruyor. Enerjiden e-ticarete, ulaşımdan finansa kadar birçok alana yönelen Çinli devler, Türkiye’yi keşfetmiş durumda. Her ne kadar Çin’in Asya’daki ülkelere yaptığı yatırımların oldukça altında kalsa da son birkaç yıldır hızlı bir değişim yaşandığı aşikar. Gelin önce Çin’in şu ana kadar yaptığı yatırımlara, ardından çalışma başlatanlara, en sonunda ise yeni açıklananlara bakalım. Çin denilince akla ilk gelen yatırım, Trendyol. 2018 yılında 728 milyon dolara Trendyol’u alan Çinli Alibaba, e-ticarette Türkiye’nin ilk decacorn yani 10 milyar dolar değer üstü şirketini yarattı. 2021 yılında 16.5 milyar dolarlık değerlemeyle bu unvanı alan Trendyol, Türkiye’deki ilk büyük Çin yatırımı olarak dikkat çekti. Ankara’ya yapılan yüksek hızlı treni projesinde rol alan Çin’in en önemli enerji şirketlerinden Shanghai Electric Power’ın 1.7 milyar dolarlık Adana’nın Yumurtalık ilçesindeki 1.320 MW’lık termik santral projesinin yüzde 50’lik hissesini aldı. 2017 yılında Türkiye’de hizmet vermeye başlayan finans devi Bank of China, Türkiye’nin üçüncü büyük limanı olan İstanbul Ambarlı’daki Kumport Liman Hizmetleri şirketinin yüzde 65 oranındaki hissesi, 940 milyon dolar bedel karşılığında Çinli dev Çinli Cosco Pacific ve iştirakleri CMHI ve CIC Capital tarafından oluşturulan konsorsiyumun alması, Çinli teknoloji devi ZTE’nin ortalarında Netaş’ın yüzde 48 oranında hissesini 101 milyon dolara bünyesine katması dikkat çeken yatırımlar oldu.

Otomotive 2 milyar dolarlık 2 yatırım

Çin’in son yıllarda en fazla odaklandığı alanlardan biri de otomotiv. İşte o alanda da özellikle BYD ve Chery öne çıkıyor. Dünyanın en büyük elektrikli araç üreticilerinden olan, çalışan sayısı 1 milyona dayanan Çinli BYD, geçen yıl Manisa’da 1 milyar dolarlık otomobil fabrikası kurmak için kollarını sıvadı. Son olarak geçtiğimiz haftalarda da Chery’nin Samsun’da benzer miktarda bir yatırımı devreye almak istediği gündeme geldi.

3 ortak Yalova yatırımı için şirketi kurdular

İşte bu yatırımlar, Çinli yatırımcılar yan sanayiyi de destekleyecek adımlara yöneltiyor. Çinli iki önemli şirket, Singapurlu ortaklarıyla birlikte Türkiye’de çelik fabrikası kurmak için adım attı. Çinli Yongjin Technology Group, hem Türkiye hem de bölge ülkelerine ürün sağlamak için Türkiye’de 257 milyon dolar yani bugünkü kurla yaklaşık 10 milyar liralık yatırım yapmak için önemli bir çalışma başlattı. Başta beyaz eşya olmak üzere birçok sektöre ürün sağlayan Yongjin, yine Çinli bir sanayi devi olan Hainan Fuxinhui Investment Co. Ltd ve Singapurlu Lanhe Holdings Co. Ltd. ile bir araya geldi. 3 şirketin Türkiye’de yapacağı yatırım için birlikte şirket kurdu. CANDAX Metalurji Sanayi ve Ticaret Şirketi adlı yeni firma, Yalova Makine İhtisas Organize Sanayi Bölgesi'nde yıllık 400 bin tonluk soğuk haddelenmiş paslanmaz çelik işleme projesini hayata geçirecek. 24 aylık inşaat süresiyle projenin, 2028 yılına kadar tamamlanması planlanıyor.