10 milyar dolar kaybettik
Genel olarak cari açığımızı ele alırken “enerji ithalatı hariç, enerji ithalatı dâhil şu kadar” diye söze başlarız, doğal kaynağımız yok, Ortadoğu ülkeleri gibi petrolümüz yok, bu yüzden cari açık veriyoruz söylemi ekonomi çevrelerinde devamlı olarak konuşuluyor.
Oysa dünya üzerinde turizm alanında en güzel doğal kaynaklara sahibiz. Ülkemizin üç tarafı denizlerle çevrili ve birçok uygarlığın kurulduğu, tarihle harmanlandığı Anadolu’da yaşıyoruz. Acaba “Bu doğal kaynakların gerçekten ne kadarını kullanıyoruz ve bu doğal kaynakları daha ne kadar kullanabiliriz?” sorusunu kendimize yeterince sorup araştırıyor muyuz?
Akdeniz ve Ege sahillerinden yılın beş altı ayı turizm geliri elde ediliyor. Allahın bize lütfettiği en güzel denize, kuma, güneşe ve sahillerden birine sahibiz ve bunlar gerçek manada değerlendirilebilirse en verimli doğal kaynaklardan biri.
2014 ve 2015 yıllarında ülkeler içinde en fazla turist çeken 6. ülke ve en fazla gelir elde eden 11. ülke konumundaydık. Dünya turizm gelirlerinin yaklaşık olarak 2016 yılında % 4 civarında artış kaydedeceği bekleniyordu. Türkiye 2016 yılı verilerine göre şu an ziyaretçi sayısında 8.’liğe, gelirde ise 15. sıraya doğru gerilemektedir. Kişi başına düşen harcamada ise 705 dolar ile ABD’nin kişi başı elde ettiği 2.371 doların %29’u, dünya kişi başı harcaması olan 1.100 dolar gelirin ise sadece %64’ü kadar bir kazanç elde edebiliyoruz.
Geçmiş yıllarda gelirlerimizin yaklaşık %18-20’sini yurt dışında yaşayan vatandaşlarımızın izin dönemlerinde ülkemizde bulunan akraba ziyareti ve memleket özlemi ile geldikleri seyahatlerden alıyorduk, 2016 yılında ise bu oran %27 çıktı. Yabancı turist sayısının 10.3 milyon azalması, turist başına düşen harcamada %12’lik genel kişi başı harcamalarda ise %7’lik bir düşüş söz konusu oldu. Bu yüzden yabancı turist gelirlerinde 10 milyar dolarlık bir kayıp oldu. Yurt dışında yaşayan vatandaşlarımızın ise Türkiye ziyaret sayısında ve harcama miktarında bir değişiklik olmadı. 2016 yılında turizm gelirimiz 2007 yılı seviyesine indi, yabancı turist sayısında ve gelir olarak 10 yıl geriye gittik. Petrol, enerji ve emtia fiyatlarının düşük seyretmesi üzerine turizm gelirlerinin azalmasına rağmen cari açığımızda ciddi bir artışa sebep olmadı. Dış ticaret açığımızın büyük bir kısmını turizm gelirleri ile kapatıyoruz. Son 10 yılı incelediğimizde ortalama turizm gelirlerimiz dış ticaret açığının %48’ini karşılıyordu. 2016 yılında bu oran %39,3’e indi.
Yakın bir zaman içinde ihracat gelirlerimizi çok yüksek oranda arttıramayacağımıza göre, bir an önce turizm gelirlerimizdeki artışı tekrar yakalayabilmek için iç huzurumuzu sağlamalı ve çevremizde oluşan belirsizliklerden ülkemizi soyutlayıp turizm gelirlerimizde geçmiş yıllardaki ivmemizi yakalamalıyız. Vatandaş olarak yapabileceklerimiz, kişisel gerilim ve siyasi atmosferin artmasına sebep olmamalı, sosyal medyada ülkemiz aleyhine kullanılabilecek argümanları paylaşıp ülkemizin imajına zarar vermemeliyiz.
Üyelerinin haklarını korumak, savunmak üzere kurulan sahil şehirlerindeki Antalya, İzmir, Muğla, Mersin ve büyük şehirlerdeki İstanbul, Ankara ticaret ve sanayi odaları turizm gelirlerini artırıcı önlemler alarak üyelerine her türlü maddi manevi desteği sağlamalıdır.
