1 Mayıs

Bugün 1 Mayıs. Bazılarımız bu günü “Bahar Bayramı” olarak, ”bazılarımız “İşçi Bayramı“ olarak kutlayacak.

2008 yılından bu yana 1 Mayıs’lar ne “Bahar Bayramı” ne de “İşçi Bayramı.” Bu gün resmi tatil ve bu günün adı da "Emek ve Dayanışma Günü."

1 Mayıs’ın “İşçi Bayramı” olmasının 121 yıllık bir hikayesi var.

1 Mayıs 1896‘da Amerikan İşçi Sendikaları Konfederasyonu, işçilerin günde 12 saat yerine 8 saat çalışmaları isteğiyle işçilere iş bıraktırdı. Bu eylem 4 Mayıs’ta kanlı çatışmalarla sona erdi.
Fakat işçi sendikalarının bu eylemi sayesinde önce ABD’de daha sonra birçok ülkede işçilerin günde 12 saat yerine 8 saat çalışmaları kabul gördü.

Bunun üzerine 1 Mayıs’lar işçi ve emekçilerin birlik, dayanışma ve haksızlıklara karşı mücadele günü olarak ilan edildi.

Dünya’da çalışan sayısı artarken, sendika hareketi giderek gücünü yitirdi. Kapitalist sistemde sendikalar yok olmaya başladı. Toplu sözleşme yerine, kişisel sözleşmeler öne çıktı.
Sendikaların en önemli yaptırım gücü olan grevler uygulanamaz hale geldi.

Bizde ilk 1 Mayıs kutlaması 1912’de İstanbul’da yapıldı.

1923’te 1 Mayıs ‘İşçi Bayramı’ olarak kabul edildi. Ama bir yıl sonra İşçi Bayramı kutlamaları yasaklandı.

1935’te 1 Mayıs Bahar ve Çiçek Bayramı olarak adlandırıldı.

1961 Anayasası ile, Türkiye Cumhuriyeti’nin nitelikleri kapsamında sosyal hukuk devleti ilkesine yer verildi.

1963’te 274 sayılı Sendikalar Kanunu ve 275 sayılı Toplu İş Sözleşmesi, Grev ve Lokavt Kanunu, 624 sayılı Devlet Personeli Sendikaları Kanunu ile işçi haklarının sınırları genişletildi. Çalışanlara grev hakkı getirildi.

Türkiye’de özel sektörde 12 milyon 700 bin çalışan var. Bunların 1.5 milyonu işçi sendikalarına üye. Özel sektörde çalışanların sendikalara üyelik oranı yüzde 12 dolayında.

Kamuda çalışanlardan sendikaya üye olma hakkı olanların sayısı 2 milyon 300 bin. Bunların 1 milyon 680 bini 158 kamu çalışanları sendikasından birine üye. Kamuda sendikalaşma oranı yüzde 71 oranında.