'Altın' da spekülasyon
Kriz nedeniyle başta ABD Merkez Bankası olmak üzere Batı ülkelerinin merkez bankaları piyasaya para akıttı.
Buna karşılık faizler düşürüldü, yatırım yapılmıyor. Bu paralar gidecek yer arıyor.
Paraları elinde tutanların 2 endişeleri var: (1) Paralar yok olmamalı (2) Getiri sağlamalı.
Bu arayış içinde emtia spekülasyonu öne çıkıyor.
Eskiden bu yana en fazla spekülasyon konusu olan emtia (kıymetli maden) ise altın.
Altın fiyatları çok dalgalanıyor ama, altına yatırılan para bütünü ile yok olmuyor. Altın da risk fiyatların hızlı gerilemesi.
Dünyada 50 ülkede her yıl yaklaşık 2.500 ton altın üretiliyor. Piyasaya çıkan altının yaklaşık yüzde 80'i mücevherat için kullanılıyor.
Altında arz ve talep dengesi genelde sabit olduğu için fiyattaki olağan dışı hareketin tamamı spekülatörlerin davranışına bağlı oluyor.
IMF'nin fon yaratma arayışında rezervinden altın satmaya kalkması altın fiyatlarında yeni bir harekete yol açtı.
Eylül ayında, IMF'nin altın stokundan 403.3 ton altının satılması kararlaştırılmıştı. Önceki gün birinci parti olarak 200 tonluk altın Hindistan Merkez Bankası'na satıldı.
Hindistan dışında başkaca merkez bankalarının henüz altın satın alma talebi yok. Buna rağmen dünyada altın fiyatları artış eğilimi içine girdi.
Dünya'da altının onsu (31.1035 gr.) 1980'lerde 614 dolardan satılırken önceki gün 1.096 dolara yükseldi. Dün bu yazıyı hazırlarken 1.092 dolar idi.
Ancak burada da dikkat edilmesi gereken şudur. Fiyat artışı devam etmiyor. Belli sıçramadan sonra gerilemeler de görülüyor.
Açık anlatımla altına para bağlamanın riski her zaman için var.
Bizde altın fiyatı; dünya altın fiyatına ve doların günlük fiyatına bağlı olarak değişiyor.
Örneğin 8 Ekim'de altının gramı 49.65 TL. iken, dün 52.35 TL. olmuştu. Çünkü, 8 Ekim'de 1.050 dolar olan altının onsu, 42 dolar artış ile dün 1.092 dolara ,doların fiyatı 1.46 TL. iken, 3 krş. artış ile dün 1.49 TL'ye yükselmişti.
Bizde krizden bu yana altına talep kesildi . (1) Kuyumcular iş yapamıyor. İçeride talep yok. İhracat talebi daraldı. (2) Halkımız altın alacak yerde altın satıyor.
Her yıl ortalama 250 ton altın ithal ederdik. 2008 Kasımı'ndan bu Haziran'a kadar altın ithalatı yapılmadı. Halkın sattığı altınlar ihraç edildi. Haziran'dan bu yana gerçekleşen toplam altın ithalatı 37 tondan ibaret.
Kapalıçarşı esnafı yaz döneminde darphanede haftada 2-3 ton altın sikke bastırırdı. Bu yıl. Eylül ayının tamamında (4 haftada) "Hasat sonu düğün-dernek" talebi için darphanede bastırılan 2 tonluk sikke, kapalıçarşı esnafının elinde kaldı, satılmıyor. Çünkü halkta para yok.
Acaba Anadolu'da durum nedir diyerek dün Konya'da tanıdığım sarrafları aradım. Bana anlattıklarına göre, bu yıl tarımda ürünün iyi olmasına rağmen, altına olağan talep yok.
Üretici, üründen aldığı para ile önce borçlarını ödemiş, sonra olağan ihtiyaçlarını karşılamış. Konya'da daha önce ihtiyaçtan veya altın fiyatının cazibesi nedeniyle altın satanlar, tekrar alıma geçmiyorlarmış. Düğün dernek için ziynet eşyası ve takı talebi bile çok zayıf gidiyormuş.
Bu göstergeleri iyi izlemek zorundayız. Çünkü iyimserler (1) halkta para bol ama harcamıyor (2) Halkta en az 100 milyar dolarlık altın var, yastık altından çıkarmıyor şeklinde yorumlar yapıyorlar. Keşke bu tahminler doğru olsa. Fakat göstergeler tam tersi bir tabloyu ortaya koyuyor.
Altın fiyatları nasıl inip çıkıyor?
Dolar 24 ayar Altın Cumhuriyet 22 ayar bilezik
2008
Ağustos 1.2530 31.95 219 30.85
Eylül 1.2040 35.50 241 34.25
Ekim 1.5470 37.25 250 35.95
Kasım 1.5630 40.80 273 39.37
Aralık 1.5330 42.10 281 40.65
2009
Ocak 1.6330 48.10 220 46.40
Şubat 1.6950 51.00 340 49.25
Mart 1.6690 49.50 305 43.90
Nisan 1.5980 43.90 305 43.90
Mayıs 1.5350 46.55 323 46.55
Haziran 1.5360 44.40 328 44.40
Temmuz 1.4760 43.25 301 43.25
Ağustos 1.4960 46.10 310 45.64
Eylül 1.4910 47.75 321 43.74
8 Ekim 1.4610 49.65 333 45.48
5 Kasım 1.4930 52.35 351 51.30
Kaynak: Goldpara.com