Yorgancılar: Türkiye’nin not görünümü tarafsız değil

Özlem SARSIN

Ege Bölgesi Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Ender Yorgancılar, ekim ayı meclis toplantısında yaptı­ğı konuşmada Standart and Po­ors’un not konusunda Türkiye’ye karşı taraflı davrandığını söyleye­rek, “İran İsrail’e saldıracak diye medyada haberler çıktı. Haber sonrası İsrail Borsası yüzde 1 düştü. Bizim borsamız yüzde 4 düştü.

Savaşta olan biz miyiz İsrail mi? Bunu anlamıyorum. Savaştaki Rusya’nın enflasyonu 8.6, Ukrayna’nın 8.5, bizim 49. S&P İsrail’in notunu A+’da A’ya düşürdü, görünümü de negatif olarak açıkladı, İsrail son değer­lendirmede, her yer bomba için­de yıkım var, halen yatırım yapı­labilir ülke statüsünde, bizden de 4 kademe yukarda. Bunu anlamak mümkün değil. Ya bunlar bize bu not vermede yanlış yapıyorlar ya da bizi kandırıyorlar. Savaş için­de olan bir ülkeye yatırım yapıla­bilir ülke notu veriliyor ise bizim Türkiye’de savaşın olmadığı bir ortamda yapılacak olan verilme­si gereken not bu değil. Burada da bir taraflılık var” dedi.

"Türkiye ekonomisi kırılgan durumda"

Türkiye’nin kırılgan bir yapı­da olduğunu belirten Yorgancı­lar, “Rusya’ya gittik yeni büyük elçimiz ile görüştük. Rusya’da da büyük problemler var. Rusya ve İsrail ile ilgili ekonomik gös­tergelere baktığımızda, bizde savaş yok. Savaşan ülkelerdeki enflasyon, faiz ve borsanın ne şe­kilde inip çıktığını analiz etme imkanımız oldu.

Ne kadar kırıl­gan bir yapının içindeyiz. Aslın­da kurumlarınız yeterince güçlü değilse, iç ve dış şoklar gibi bek­lenmedik ekonomik gelişmele­re karşı, ekonomik kırılganlık da artıyor. Bu kadar kırılgan bir ya­pıyı ancak, akılcı politikalarla ve yapısal reformlarımızla sağlam­laştırabiliriz. Tek başına enflas­yonu, faizi rayına oturtmak ye­terli olmayacaktır. Bu hazırlığı geç olmadan yapmak zorunda­yız” ifadelerini kullandı.

“Faiz indirimleri bizde telaşa yol açmasın”

Şu anda küresel ekonomide bir geçiş sürecine girildiğini ve ülkelerin kendi planlamaları doğrultusunda faiz indirim sürecine girdiğini ifade eden Yor­gancılar, “Bunun bizde bir telaş ya­ratmamasını ve doğru zamanda indirimin yapılmasını ümit ediyo­rum. Özellikle de biz sanayicile­rin katlandığı maliyete değmesi­ni, enflasyonla mücadeleye ivme katmasını bekliyoruz. Bu konu­da da merkez bankamıza güven­mek istiyoruz.

Merkez Bankası Başkanımız ile görüştüm, kendi­sinin elindeki tek silahın faiz ol­duğunu ifade ediyor, haklı ola­rak o faizi aşağı indirdiği takdir­de bankalar da indirecek, alım gücü otomatik olarak konut kre­dilerine, taşıt kredilerine, tüketici kredilerine yansıyacağı için, alımı tetikleyeceği için yine faizlerin aşağıda kalmasının enflasyonu tetikleyeceğini ifade etti. Bundan dolayı faizlerin yukarda bir sevi­yede durmasının doğru olduğunu ifade etti. Ülkenin geleceği açısın­dan doğru mu? Doğru. Ama burada bir bedel ödeniyor. Bu bedeli halk da sanayici de çalışan kesim de tüccar da ödüyor, herkes ödüyor. Ama hiç olmazsa sonucunu göre­lim. Sonucu enflasyonun düşmesi, ülke olarak huzurlu bir hale geç­memiz olmalı” diye konuştu.

“Üretim küçülüyor”

Hazine ve Maliye Bakanı Meh­met Şimşek’in üretimde yavaş­lamanın büyük olmadığı görüşü­ne katılmadığını da vurgulayan Yorgancılar, “Sayın bakanımız üretimde tüketimde yavaşlama büyük değil diyor. Ben o fikirde değilim. Üretimin yavaşlayıp ya­vaşlamadığını PMI endeksinden anlarız. Euro bölgesinde PMI 45’e düşmüş bizde 44’e düşmüş. Şim­di bu 50’lerden gelen bir ortamda bütün yıl aşağıya doğru bir seyir oldu. İmalat sanayicileri endeksi bize tamamen üretimin hangi baz­da olduğunu gösteriyor. Euro böl­gesinde Ocak ayında 46 iken 45’e indi, bizde 44 seviyelerinde” dedi.

“Bütün dünyanın sıkıntıları ortak”

Dünya Odalar Federasyonu Zirvesi kapsamında, Milletlerarası Ticaret Odası (ICC) ve WCF tarafından hazırlanan “ICC Dünya Odalar Federasyonu Küresel Ekonomik Görünüm Anketi” sonuçları hakkındaki görüşlerini de paylaşan Yorgancılar, “96 ülkeden 210 oda temsilcisiyle yapılan araştırma sonucuna göre işletmelerin en önemli 5 sorunu: Nitelikli iş gücü eksikliği, Enflasyon, Jeopolitik gerginlikler, Vergilendirme, Finansal problemlerdir.

Yani sıkıntılarımız ortak. Onlar savaşın göbeğinde değil ama biz savaşın göbeğinde olduğumuz için komşularımızda meydana gelen olaylar bizi daha sıcak ilgilendiriyor. Ama savaştan dolayı da o ülkelerden bu ülkelere ticaret durmuş durumda. Rusya’ya mal satmak isteseniz malların büyük çoğunluğu gıda ve birkaç sektör dışındakiler yasaklı listede.

Yasaklı listede yer alan bir malı satabilmek için dünyanın başka yerlerinden başka şekilde gönderme sistemlerini araştırıyorlar ama şirketin yönetim kurulu başkanına kadar varan bir ceza sistemi ile de karşı karşıya kalıyorsunuz. Zirvede gördük ki, Türkiye’de olan bütün sıkıntı o toplantıya katılan 200’den fazla oda başkanı ve iş insanın sıkıntısı, yani dert bütün dünyada aynı” dedi.