KADED'ten 'sanayi krizi' uyarısı

Türkiye ekonomisinin en önemli sorunlarının başında katma değerin düşük olmasının geldiğini belirten Katma Değer Hareketi (KADED) Başkanı yaptıkları ilk çalışmanın sonuçlarını açıkladı. TİM Eski Başkanı Oğuz Satıcının da KADED Yüksek İstişare Kurulu Başkanı olarak seçildiğini belirten  Begüm Özdoğularlı, üretilen katma değerin yükseltilememesi halinde Türkiye’yi 10 yıl içinde bir sanayi krizinin beklediği uyarısında bulundu.

Tedarik sanayi ağırlıklı büyüyen sektörlerin ucuz işgücü maliyeti için Türkiye’yi tercih etmesinin belli bir süre gelişen ülkeler arasında ön plana çıkarttığını söyleyen Özdoğularlı, 10 yıl içinde büyük bir sanayi krizinin yaşanmasını beklediklerini dile getirdi. Özdoğularlı bu endişelerine neden olan durumu şu sözlerle özetledi:

“Çoğu aile şirketleri olan bu işletmelerden çok azı son on yılda kendini geliştirmek için yenilikçi düşünce yaratımı ile ilerledi. Sanayinin yoğun olduğu ülkelerde yapılan ArGe çalışmaları sonuçlarında yenilikçi kriterlerle ürün tasarlayan ve üreten firmaların sayısı arttı. Buna birde ikinci ve üçüncü nesil kuşakların, şirket kurucuları ile iletişim kuramamaları eklenince, büyüme hızımız iyice düştü.”

Sanayi, tarım ve sağlık sektörlerinin 2015 sonuna kadar, ArGe ve inovasyonda ne durumda olduklarını belirleyeceklerini dile getiren Özdoğularlı, öncelikle plastik, kimya, otomotiv tedarik sanayi, demir-çelik sektörlerinde yoğunlaşacaklarını söyledi. Buna göre 2015 yılı sonuna kadar firmaların son beş yıldaki büyüme oranları, kullandıkları hammaddenin ne kadarının yurt içinden tedarik edildiği belirlenecek. Bu sektörlerde istihdam yaratan girişimci kadın oranı, yenilenen makinaların ne kadarının Türkiye içerisinden tedarik edildiği, ihracatının artış oranı da yine kriterler arasında. Bunlara ek olarak; çevre ve işçi sağlığı güvenliği normlarının uygulanması, firmaların ArGe harcamaları, patent faydalı model ve endüstriyel tasarım tescil sayıları, marka değerini inceleyen ve ilerlemesini takip eden firmaların varlığı, üretilen ürün  ve hizmetlerin hangi uluslararası kalite belgelerine sahip olduğu vb. kriterler de incelenecek.

Hangi sektörler daha yüksek katma değer üretiyor?

Çalışmanın başladığı ilk 1 aylık sürede İnşaat malzemesi, sağlık otomotiv tedarik sanayi, lastik ve inşaat sektörlerinde faaliyet gösteren 100 firma ile pilot bir çalışma yaptıklarını anlatan Özdoğularlı şöyle konuştu:

“Özellikle otomotiv tedarik sanayisinde son 5 yılda tüm teşviklere rağmen ArGe merkezlerinin Türkiye dışında oluşturulduğunu; hatta Türkiye’deki bazı merkezlerin Romanya gibi ülkelere taşındığını gözlemledik. ArGe merkezlerini bir dönem aktif işleten firmaların yaratıcı insan kaynağı eksikliği, diğer ülkelerin ArGe çalışmalarına verdiği destekler ve Türkiye’de yeni ana sanayi yatırımlarının yapılmamış olması gibi nedenlerle merkezlerini başka ülkelere taşıdıkları ortaya çıktı. Buna rağmen 50’nin üzerinde ArGe merkezi ile en büyük ArGe merkezine sahip kümeyi bu sektör oluşturuyor. Plastik sektörünün de kendi içinde ArGe çalışması yüksek sektörlerden biri olarak göze çarpıyor.”

İnşaat malzemesi üreticileri:

Türkiye ekonomisinde inşaata dayalı bir büyüme sergilediğini belirten Özdoğularlı, bu nedenle sektörün son 5 yılda yaşadığı ivmenin 2015 yılında gerilediğine ve yok sayılacak kadar az ArGe ve inovasyon çalışması yapıldığına dikkat çekti. 

Rapora göre otomotiv ana sanayine ve yenileme pazarına bağlı olan lastik sektörünün Türkiye’de ArGe Merkezleri oluşturmakta başı çeken sektörlerden biri olarak katma değer artışına önemli katkıda bulunuyor. Sağlık Sektörü ise hastane sayısının artmasına rağmen kendi konusunda eğitimli etkin eleman bulmakta  sorun yaşıyor;  nitelikli doktor ve hemşire sayısının giderek azalması sektörün parlak geleceğine gölge düşürüyor.

Her kesimden katılımlarla KADED olarak çok daha yararlı çalışmalara imza atacaklarını anlatan Özdoğularlı TİM Eski Başkanı Oğuz Satıcı’nın KADED Yüksek İstişare Kurulu Başkanı olarak kendilerine çok değerli katkı sağlayacağını söyledi.