İş dünyası 2017’de seçim beklemiyor

Handan Sema CEYLAN

YURT HABERLERİ - Ekim ayının ilk haftasında DÜNYA’nın, 37 kentte 158 iş dünyası temsilcisi ile gerçekleştirdiği “Anadolu’nun Nabzı” anketi sonuçlandı. Ankete göre 2017’de her üç işadamından 2’si seçim beklemiyor. “Size göre bir genel seçim ihtiyacı var mı?” sorusuna ise yüzde 75.3’lük bir oranla iş dünyası “Hayır” dedi. Türkiye’nin 2015’te çok seçimli bir yıl yaşamasının ardından, 4 yıllık seçimsiz sürece girilmişti. Ancak başkanlık ile ilgili açıklamalar, bu yönde bir seçim olabileceği ihtimalini de gündeme getiriyor.

Türkiye’nin dört bir yanına yayılmış DÜNYA Gazetesi Bölge Temsilcilikleri aracılığıyla İstanbul hariç 37 kentte düzenlenen ankete 158 iş dünyası temsilcisi katıldı. Katılımcılar, organize sanayi bölgeleri başkanları, ticaret ve sanayi odası başkanları, iş dünyası örgütleri temsilcileri, yönetim kurulu üyeleri gibi isimler ve kadın girişimcilerden oluşuyor. Toplam 10 sorunun yöneltildiği anketin ilk bölümünü dün okurlarımızla paylaştık.

37 kentten iş dünyasının 158 temsilcisine sorduk!

Bugün de anketin ikinci ve son bölümünü yayınlıyoruz. Ankette piyasaların da nabzı tutuldu. “Şu anda piyasada yaşanan en önemli sıkıntı nedir?” sorusuna en çok cevap yüzde 69.6 ile “Belirsizlik ortamı” oldu. En çok cevap verilen 2, 3 ve 4’üncü sorulara ise “Tahsilat sıkıntısı” damgasını vurdu. İkinci en önemli sıkıntı 52.5 oranı ile “Nakit sıkışıklığı”, üçüncü 46.2 oranı ile “Vadelerin uzaması” ve dördüncü sıkıntı ise 43’lük oranla “Ödenmeyen çekler” şeklinde cevaplandı. Bu sıkıntıları “Talep yetersizliği” ve kur artışı” takip etti.

Ankete katılan iş dünyası temsilcilerinin “Türkiye ekonomisinin şu anda çözülmesi gereken önemli sorunu hangisidir?” sorusuna yanıtı ise ‘Terör’. Her 5 iş dünyası temsilcisinden 4’ü “Terör”ü birinci sorun olarak işaret etmiş durumda. Birden fazla şıkkın işaretlendiği bu soruda kişi/yüzde 56.3 ile de “Dış politika” ikinci sırada. “Üretim ve sanayi politikaları” da çözümü en çok istenen sorunlar arasında üçüncü olarak gösteriliyor.

Maliyet düşürme istihdama yansıyabilir

İş dünyasının yatırım umudu da canlı. Zorlu 2016’nın ardından 2017’de her 10 işadamından 4’ü yatırım yapacağını söylüyor. “2017 yılında üretime dönük yatırım yapmayı planlıyor musunuz?” sorusuna yüzde 43 ile “Evet” yanıtını veren iş dünyası, verimliliğe ve karlılığa da odaklanmış durumda. “Firma verimliliği ve karlılığına yönelik olarak ne tür önlemler alacaksınız?” sorusuna en çok yanıt 82.7’lik oranla “Maliyet düşürme”ye verildi. Maliyet düşürme isteğinin istihdama yansıyacağı da öngörülebilir. "Tasfiye" ise yüzde 2 ile en son akla gelen şık oldu.

Yüzde 14.5’i yeni yatırım yapacak

İş dünyası 2017’de yüzde 43’lük bir oranla ‘yatırım’a yeşil ışık yakıyor. Yatırımlar arasında en fazla pay ‘modernizasyon’un. Sıfırdan yapılacak yatırımların da oranı az değil. “2017’de üretime yönelik yatırım”a ”Evet” diyenler arasında ‘yeni yatırım’ yapacağını söyleyenler yüzde 33.3’ü oluşturuyor. Toplam anket içindeyse sıfırdan yatırım anlamına gelen bu oran 14.5.

‘Belirsiz’ çoğunlukta umutlar en çok 2018'e

Anketin dün okurlarımızla paylaştığımız bölümünde “Bu yıl işleriniz geçen yıla göre nasıl gidiyor?” başlığındaki soruya katılımcıların yüzde 44.3’ünün “Durgunlaştı”, yüzde 11.4’ünün “Çok durgunlaştı” şeklinde yanıt verdiğini yayınlamıştık. Aynı soruya “Geçen yılki gibi” diyenler yüzde 29.1 ve “Canlandı” şeklinde yanıt verenler yüzde 15.2 idi. ‘Durgunlaştı ve Çok durgunlaştı’ yanıtını veren toplam 55.7’lik katılımcıya ‘Sizce işler ne zaman canlanır” diye sorduk. Katılımcılardan yüzde 30.7’si “Belirsiz” yanıtını verirken, yüzde 29.6 ile umutlar en çok “2018”in oldu. Her 5 işadamından biri de işlerin “2017”de açılacağını söyledi. “2017 2. Yarı” diyen yüzde 3.4 ile birlikte bu oran yüzde 26.1 oldu. Her 10 işadamından biri de işlerin “2019”da açılacağını belirtti. Ankette yüzde 3.4'lük bir oranla iş dünyası temsilcileri "2020"yi de telaffuz etti.

Yüzde 75.3 ile 'genel seçim ihtiyacı yok'

Çok seçimli 2015 yılının ardından iş dünyası ‘4 yıl seçimsiz bir istikrar ortamı’ yaşanacağı beklentisindeydi. Bu beklentinin nasıl şekillendiğine yönelik “2017 yılında bir seçim bekliyor musunuz?” sorusuna yüzde 67.7 ile iş dünyası “Hayır” cevabını verdi. İş dünyası temsilcileri “Sizce genel seçim ihtiyacı var mı?” sorusuna ise yüzde 75.3 ile “Hayır” dedi. Böylece her 4 işadamından 3’ü genel seçim ihtiyacının olmadığını söyledi.