Irak'a kredi inşaatçıları heyecanlandırdı

Hüseyin GÖKÇE

ANKARA - Irak’ın yeniden yapılandırılması kapsamında Türkiye’nin taahhüt ettiği 5 milyar dolarlık kredinin sektöre olası etkisini değerlendiren Türkiye Müteahhitler Birliği Başkanı Mithat Yenigün, böyle bir kredinin bu kapsamdaki projelerde en az iki katı kadar iş hacmi yaratabileceğini söyledi. Kredinin, aynı zamanda da Irak tarafının müteahhitlik firmalarına birikmiş alacaklarını ödemesine ve mevcut projelerin tamamlanmasına da imkan sağlayacağına dikkat çeken Yenigün, 1970’lerden günümüze kadar Türk müteahhitlik firmaları tarafından Irak’ta gerçekleştirilen 960 projenin toplam bedelinin yaklaşık 25 milyar dolara ulaştığı bilgisini verdi.

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun 14 Şubat’ta Irak’ın yeniden yapılandırılması konulu uluslararası konferans ile DEAŞ’la Mücadele Uluslararası Koalisyonu Bakanlar Toplantısı’na katılmak üzere gittiği Kuveyt’te, Türkiye’nin Irak’a 5 milyar dolarlık kredi vereceğine yönelik açıklaması inşaat sektörünü heyecanlandırdı. Konuyu DÜNYA’ya değerlendiren Türkiye Müteahhitler Birliği Başkanı Mithat Yenigün, coğrafi yakınlık ve süregelen ilişkiler çerçevesinde, Türk yurtdışı müteahhitlik hizmetleri ve dış ticaret için her zaman önemli bir pazar olan Irak’ın aynı önemini koruduğunu söyledi.

Güneyde hareket var

Türk firmalarının yurt dışında en fazla iş üstlendiği 4’üncü ülkenin Irak olduğunu belirten Yenigün, geçmiş dönemlerde Irak’ta güvenlik sorunlarının ciddi düzeye ulaştığını hatırlatarak, “Hak ediş ödemelerinin yapılamaması nedenleriyle bu ülkede iş üstlenmiş olan firmalarımız çok ciddi sorunlarla karşı karşıya kaldı ve işlerini durdurdular” dedi.

Türk firmalarının Irak’taki işlerinden doğan 1.5 milyar dolar tutarındaki alacakları konusunda henüz herhangi bir ilerleme kaydedilemediğinin altını çizen Yenigün, “Kuzey Irak’ta, Türk müteahhitlik firmalarının ödemeleri ile ilgili herhangi bir gelişme söz konusu olmamasına karşın ülkenin güneyinde faaliyet gösteren ve işvereni devlet kuruluşu olan bazı firmalarımızın bir kısım alacaklarını tahsil edebildikleri bilgisi geliyor. Son dönemde, bazı firmalarımız Basra bölgesinde büyük ölçekli enerji santralı projeleri üstlendiler” diye konuştu.

Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu’nun açıklamasının iki ülke arasındaki ilişkilerin ilerlemesi yönünde çok anlamlı olduğuna değinen Mithat Yenigün, “Böyle bir kredinin, firmalarımızın Irak’ın yeniden imarı kapsamındaki projelerinde en az iki katı kadar bir iş hacmi yaratabileceğini ve önemli ölçüde pay almalarını sağlayacağını düşünüyoruz. Aynı zamanda da Irak tarafının müteahhitlik firmalarımıza birikmiş alacaklarını ödemelerine ve firmalarımızın mevcut projelerini tamamlamalarına da imkan yaratacak” ifadelerini kullandı.

Kredinin bir bölümünün, malzeme, ekipman, teçhizat ve çeşitli hizmet olarak yeniden Türkiye’ye döneceğini belirten Yenigün, Türk firmalarının Irak’ta yeniden faaliyet gösterebilmeleri için ülkede istikrarın sağlanması ve güvenlik sorununun kesin olarak çözümlenmesinin hayati önem taşıdığını aktardı.

Mithat Yenigün, uygun koşulların sağlanmasıyla, Bağdat ve çevresi ile başta Basra olmak üzere ülkenin diğer bölgelerinde de müteahhitlik firmaları için daha fazla iş fırsatlarının doğabileceğini anlattı.

Hangi alanda fırsat var?

Türk müteahhitlik firmalarının, Irak’ın yeniden yapılanma sürecinde üstlenebileceği projeler şöyle: “Boru hattı, arıtma ve içme suyu gibi altyapı projeleri; konut, askeri tesis, sosyal-kültürel tesisler, idari bina ve sağlık tesisleri gibi üstyapı projeleri; enerji hatları, enerji santralleri, depolama tesisleri, endüstriyel tesisler ve petrokimya tesisleri gibi çeşitli sanayi tesisi projeleri; sulama ve baraj gibi çeşitli su projeleri ve havaalanı ile yol-köprü-tünel gibi çeşitli ulaşım projeleri.”

İlk etapta 88 milyar dolar harcanacak, en büyük kredi Türkiye'den

Irak’ın yeniden yapılandırılması kapsamında çeşitli altyapı ve üstyapı projeleri için ilk etapta 88 milyar dolarlık harcama yapılması öngörülüyor. Bu kapsamda bazı ülkeler kredi taahhüdünde bulunurken, bazıları da ihracat kredisi ve doğrudan yatırım yapmayı öngörüyor.

TÜRKİYE: 5 milyar dolar kredi
ABD: 3 milyar dolara kadar kredi
S. ARABİSTAN: 1.5 milyar dolar kredi
KATAR: 1 milyar dolarlık kredi ve yatırım
İNGİLTERE: 10 yıl süreyle her yıl 1 milyar dolara kadar ihracat kredisi
BAE: 500 milyon dolar destek
ALMANYA: Bu yıl 350 milyon euro mali yardım
JAPONYA: 100 milyon dolar hibe
KUVEYT: 1 milyar dolarlık yardım ve 1 milyar dolar doğrudan yatırım