Bu yıl daha da iyi olacak ama yine bir 'oh' diyemeyiz

Özlem ERMİŞ BEYHAN

Akkök, Türkiye'nin cari açığının ikinci temel ayağını oluşturan kimyada yerlileştirme yolunda kararlı bir stratejiyi adım adım hayata geçiriyor. Dow Aksa ile karbon elyafı dünyada üreten birkaç ülkeden biri haline gelen Türkiye'de ikinci planı devreye soktuklarını anlatan CEO Ahmet Dördüncü, Akkök olarak 2018'de karbon elyafı müşteri ile buluşan şirketleri satın alma planları yaptıklarını açıklıyor. Holding bu yıl çok sayıda yatırımı ajandasına almış durumda. Dördüncü 2018'e dair iyimser. Peki iş adamları geçen yıl çok pozitif büyüme rakamlarına rağmen bir 'oh' diyemediklerini söylemişlerdi, bu yıl? Dördüncü "Bu yıl da bir oh diyemeyeceğiz" cevabı veriyor.

En büyük endişesini sorduğum Ahmet Dördüncü, "Endişem, politik istikrarsızlık. Bu yıl seçimsiz rahat bir yıl yaşamayı ümit ediyorum" diyor. İş anlamında dünyanın birbirinin içine geçmiş yapısının altını çizerek Türkiye'nin izole olmasının söz konusu olmadığı, dünya ile daha da entegre bir yapıya doğru ilerlemesinin önemininin altını çiziyor ve ekliyor; "Ben Türkiye'ye de şirketime de çok güveniyorum. Etrafımdaki gençler ile geleceğimizin çok parlak olduğunu düşünüyorum."

- 2017 nasıl bir yıldı?

Her şeye rağmen bizim için çok iyi bir yıl oldu. Büyümede, faaliyet karlılığında hem de net kârlılıkta ciddi büyümeler var. İyi bir sene geçirdik. Net satışlarda dolar bazında yüzde 8-10 seviyesinde artış var. Faaliyet karlılığında yine dolar bazında ikiye katlamışız rakamları. Yüzde 120 gibi bir artış var. Bu rakamlara bakarken unutulmamalı ki biz enerji sektörünün de içindeyiz. Enerjide de bir sıkıntı var. Orada da nötr kalabilseydik çok daha iyi bir yıl geçirmiş olacaktık. Kimyada, gayrimenkulde çok iyi sonuçlar aldık.

- Geçtiğimiz yıla dair bir iş adamının şu yorumu aklımda kaldı: "Çok iyi büyüdüğümüz ama huzurla bir oh diyemediğimiz bir yıl oldu." Sizin için oh dediğiniz bir yıl oldu mu peki?

Olamadı. Her şey o kadar çok oynuyor ki. Herkes yabancı parayla borçlanmış, 3 ay içinde kurun değişimi ile bilançolarınız ne hale geliyor... Sene sonu 3.5 olur dolar derken 4'e razı olmaya başladık. Bunlar öyle büyük salınımlar ki her şeyi etkiliyor. Bu nedenle 2017 dediğiniz yorumdaki gibi bir oh dedirtmedi. Korkarım 2018 de öyle olacak. Hep aylık bazda bakarak gideceğiz. Ama planlarımıza bakıyorum, 2017'den daha iyi bir yıl hedefliyoruz.

- Dünya ticaretine dair pozitif öngörüler geliyor. Avrupa iyi gidiyor...

Evet. Amerika da çok iyi gidiyor aslına bakarsanız. Vergi reformu da geçti. Kurumlar vergisinin yüzde 20'ye düşmesi ile borsa çılgınlar gibi. E bizde de borsa öyle. Ama bu ne kadar kalıcı, ne kadar geçici. O anlamda yürek ağızda bir yaşantı...

"Dolarla kiradan şikayet eden haklı ama ben de haklıyım"
"Perakende sektöründe Akmerkez ve Akasya'da işler, giriş çıkışlar iyi. Ancak orada biliyorsunuz kiraların döviz kuru üzerinden olması sıkıntı yaratıyor. Bunun nedeni Türkiye'nin temel problemi olan tasarruf açığı. Tasarrufl ar yetmeyince dışarıdan borçlanılıyor ve yabancı kredi ile yapılan yatırımlarda ister istemez kiralar da dolarla oluyor. Perakendeci de şikayet ediyor. O da haklı ama ben de haklıyım."

- Bu ortamda yatırım nasıl olacak? Siz geçen yıl Avrupa'dan bir şirket almıştınız. Bu yıl için devamı gelecek mi bu açılımın?

Evet ve aldığımız şirket çok önemli, kimyasallarda elindeki lisansla tüm Avrupa'ya ticaretimizi üzerinden yaptığımız şirketti. Ülkeler aşırı şirket yönetme tecrübesini bize kazandıran bir şirket bu. Bu yıl için yine Akkim'de iki şirket satın almamız olacak: Biri yurtiçinde, diğeri yurt dışında. Yine 3 haneli milyon dolarlık alımlar bunlar. Kendi temel işi etrafında büyüyen bir yetkinlik geliştirmeyi hedefliyoruz. 2018 yılında 300 milyon dolarlık bir büyüklüğe geliyoruz Akkim'de. 2020'de 500 milyon doları geçeriz diye düşünüyoruz. Planlar böyle.

"IT'cilerle her ay toplantı yapıyorum, bilsinler ki anlamasam da ilgileniyorum"
"Beni en çok heyecanlandıran, Endüstri 4.0 ve dijitalleşme. Dijitalleşme çağının biraz daha arkasında olan bir nesil olarak beni daha da şaşırtıyor. Ben çok bariz bir şekilde ilk kez evimize tel dolaptan buzdolabının geldiğini gören bir çocuğum. Babam çok meraklıydı bu işlere, eve televizyon geldi; tüm mahalle bizim evdeydi. Türkiye bir çok alanda devrimleri kaçırdı, ama bu trene atlıyor olmamız lazım. Her ay bu şirketin internet teknolojileri personeli ile bir masaya oturup konuları pek anlamasam da ne yapıp ettiklerini dinliyorum. Bilsinler ki anlamasam da bu işe çok önem veriyorum. Şirketlerimizin de dijital endekslerini ölçtürdüm, olması gerekeni ve gap analizlerini yaptırıyorum. Bu yıl o gap analizlerinin kapatılıp dijitalleşme endekslerinin yükseltilmesi gündemimizde."

- Kimyada konsolidasyon sürüyor. Siz orada kendinizi şirket alarak büyüyen bir firma olarak konumlandırdınız...

Evet, orada Türkiye'nin ihtiyaçları üzerinden gidiyoruz. Cari açığımızda enerjiden sonra ikinci sırada yer alıyor kimya. Ve orada yapacak çok şey, çok fırsat var. Grubun genlerinde var kimya işi. Türkiye'nin en eski kimyacılarından Aksa. Burada büyümek daha rahat oluyor. Aksa yüksek teknolojili yepyeni ürünlerle çok güzel bir ivme kazanıyor.

- Sizin yüksek teknolojili ürünlerle bu sıçramayı yapmanız Türk sanayini de aynı yönde destekleyecek...

Kesinlikle. Ayrıca orada bir ithal ikamesi olacak. Akkim ben buraya geldiğimde 100 milyon dolarlık bir şirketti, bu yıl 300 milyon dolara geliyor. Gizemfrit'i aldı, Gizemfrit tuttu İspanya'da başka bir şirket aldı. Almanya'da, İspanya'da, inşallah yakında Fransa'da şirket yönetiyorsunuz... Türkiye'deki operasyonlarla sinerji ile uluslararası çapta büyüyorsunuz.

"Yıkıp metrekare kaybetmek istemeyen karbon fibere koştu"
“Karbon fiber ile yıkmak yerine yerinde sağlamlaştırma yapmak üzere geliştirdiğimiz iş çok tuttu. Türkiye gibi bir deprem bölgesinde bu işin karşılık bulması bizim için çok önemliydi. Pek çok proje şu an devam ediyor. Talepteki artışta, birçok bölgede binayı yıkınca aynı metrekareler için izin alınamıyor olmasının da önemli bir etkisi oldu. İnsanlar metrekare kaybetmemek için karbon fiber ile retrofit etme yöntemine yöneldi. Çok daha dayanıklı ve ucuz bir yöntem çünkü.”

- Türkiye'de karbon fiber üretiyor olmanızın verdiği yetkinlikle dev rüzgar türbinlerinin üretimine başlayacaktınız. Orada süreç nasıl devam ediyor?

Büyük rüzgar türbini üreten şirketlerin tedarikçisiyiz biz. Kanatların hafif ve dayanıklı olabilmesi için karbon fiberden iskeletler üretiyoruz. Çok yüksek teknoloji isteyen bir üretim bu. Vestas ile 4 senelik bir anlaşmamız var, 300 milyon dolarlık yaklaşık. Bugünkü kapasite Vestas ile yaptığımız anlaşmayı karşılamamıza bile yetmiyor. Bırakın diğer şirketlerden gelen talepleri... Üretim ve teslimatlar başladı. Enerjiye yatırım yapanlar biraz zorlu bir ortamda kaldı

- Sizin enerji işiniz de var. Orada işler nasıl gidiyor?

Bugün yine doğalgaza zam geldi. Nereye gidecek bu iş, ben de bilemiyorum. Biz mümkün olduğunca işi mütevazı tutarak nişlere bakıyoruz. Ama enerji bizde o kadar büyük bir iş ki, bu işi nasıl sürdüreceğiz, ona odaklanmış durumdayız.

"İş dünyasında inanılmaz devinim var ama siyasette sakinlik gerek"
"Türk iş dünyasının çok dayanıklı olduğunu düşünüyorum. Neler yaşadık, hakikaten büyük dayanıklılık gösterdik. İş dünyamızda büyük bir cesaret var. Anadolu'dan gelen, tek kelime yabancı dil bilmeyen işadamlarını görürdük 1990'larda yurt dışında. Oradan nerelere gelindi. Türk iş dünyasında kendini dönüştürme gücü, direnç ve cesaret var. Gözüpek olmak yarıyor. Ama yeter ki biraz daha sakin olalım. Biraz daha alçak sesle konuşalım. İlla bir şeylerin bayraktarlığını yapmanın çok doğru olmadığını düşünüyorum. Elbette prensipli, iyi bir dünya vatandaşı olalım ama kendimizi canhıraş ortaya attığımızda; iş dünyasını etkileyen bu oluyor. İş dünyasında inanılmaz bir devinim var ama uluslararası ilişkilerde siyasi ortamın biraz daha sakin olması çok daha istikrarlı bir ortam yaratacak. İstikrarlı bir ortamda Türkiye'nin şirketleri bu ülkeyi çok başka bir yere taşır."

- Sektör alarm veriyor artık...

Veriyor, vermez mi. Aldığımız doğalgazın fiyatı serbest piyasada dolar bazında belirleniyor, sattığımız elektrikte bir sınır var, onu geçtik mi hop Keban giriyor devreye. E ben bu ortamda nasıl ayakta kalıp kâr edeceğim? Devlet çok akıllı bir iş yapıp toplumun önemli bir ihtiyacını sırtından çıkarıp özel sektörün sırtına koydu. Ciddi bir kapasite var, hala da yapılıyor. Ama biz yatırımcılar burada biraz zorlu bir ortamda kaldık. 80 bin megawatt kurulu güç var ama bunun ne kadarı sizin emrinize amade, ona da bakmak lazım.

"Geçen yıl sonu dolar kurunu tutturduk, 2018 beklentimiz 4.15"

"2018 yılında ister istemez en çok dolar kurunu izleyeceğim. Hem maliyetlerimiz hem ihracatımız açısından döviz kurlarını izleyeceğim. İlk kez bir analiz okudum, ilk çeyrekte 3.75'e düşecek diye... Herkes bir tahminde bulunuyor ama... Son tırmanışı örneğin neden yaşadık biz? CFO'muz 2017 sene başında sene sonunu 3.80 olarak tahmin etmiş. Geçen sene son bir haftada tahmini tuttu. Bu yıl sonu için 4.15 dedik, bakalım..."

"Gerçek sanayici geleceğe  oynayabiliyor"

"Bu grubun en önemli özelliklerinden biri geleceğe oynayabiliyor olması. Bunun için hissedarlarının sabrının olması... Bu, çok rastlanılan bir şey değil. Genelde hemen, çabuk kâr gelsin denir. Ama burası gerçek sanayici... Yatır, bekle; bugünden yarına olmaz... Göreceksiniz suyun arıtılması işimiz de çok başarılı olacak. Çok büyüyecek, beni çok heyecanlandıran bir iş."

"Ürettiğimiz elyafla son tüketiciye dokunan şirketleri satın alacağız"

"Şimdi bir değer zinciri olarak düşünürseniz Dow Aksa bu zincirin en başında. Değer zincirinin altına gittikçe yatırım miktarı daha düşüyor. Üretilen elyafı kullanım alanlarına göre işliyorsunuz. Akkök olarak aşağıda, direkt müşteriye üretim yapacak şirketler satın almayı planlıyoruz önümüzdeki süreçte. Aşağıda yatırım miktarı düşük, karlılık çok yüksek. Yüksek teknoloji gerektirdiği için giriş bariyerleri yüksek. 2018'de biri yurtiçinde, biri yurtdışında, özellikle havacılık sektörüne temas eden şirket satın almayı planlıyoruz. Yüksek teknolojiye sahip, gerekli sertifikasyonlara sahip şirketlerle ilgileniyoruz. Kimya grubumuz; Akkim, Aksa, Dow Aksa, 2022'de 3 milyar doların üzerinde cirosu olan bir küme haline geliyor. Şu anda 1.5-2 milyar dolar civarındadır."