'1 milyon 200 binin üzerinde konut satılacak'

Gayrimenkul ve Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği (GYODER) Yönetim Kurulu Başkan Vekili Haluk Sur,  2015'in ilk 4 ayında  415 bin konut satıldığını belirterek, "2015'te 1 milyon 200 binin üzerinde konut satılacağını tahmin ediyorum. Böylece önceki yıllarda rekor denilen rakamlar da kırılmış olacak" dedi.   

Seçimlerin gayrimenkul sektörüne etkilerini değerlendiren Sur, seçimlerin ardından oluşan tabloda koalisyon kavramının gündeme geldiğini belirterek, "koalisyon geldi istikrar gitti" düşüncesini doğru bulmadığını, koalisyonun korkulacak bir şey olmadığını söyledi.  

Türkiye'nin koalisyon yapmayı öğrenmesi gerektiğine dikkati çeken Sur, 2001'deki ekonomik krizin Türkiye ekonomisini yerle bir ettiğini ancak gelinen noktada Türk ekonomisinin büyük direnç kazandığını, uyum sağlayan, dışa dönük bir yapıya evrilmeyi başardığını, ekonomideki kırılganlığın azaldığını anlattı.  

Sur, Türkiye'nin son iki yılda bir yerel, bir genel seçim yaşamasına rağmen ülke ekonomisinin yüzde 3'ler dolayında büyümeyi başardığını, hükümetin kurulmasıyla birlikte 2016'dan itibaren Türkiye ekonomisinin yüzde 4-4-5 gibi büyüyeceğini tahmin ettiğini kaydetti.  

Gayrimenkul sektöründe altın yılın 2013 olduğunu, o yıl 1 milyon 153 bin konut satıldığını anımsatan Sur, "'2013'te rekor kırıldı bir daha böyle bir başarı elde edilemez' diyenler oldu. Oysa 2014'te Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ardından 1 milyon 153 binlik rekor satış geçilerek 1 milyon 167 bine ulaşıldı. Kırılamaz denen rekor kırıldı. Bu yıl için bir perspektif yapmak adına  son 3 yılın ocak- nisan dönemi konut  fiyatlarını kıyasladığımızda, 2013'te 4 aylık süreçte 370 bin, 2014'te aynı dönemde 340 bin, 2015'te ise 415 bin konut satıldı. Bu veriler ışığında 2015'te 1 milyon 200 binin üzerinde konut satılacağını tahmin ediyorum. Böylece önceki yıllarda rekor denilen rakamlar da kırılmış olacak" diye konuştu.  

"Yerel yatırımcının gitmediği yere yabancı gelip de yatırım yapmaz"

Sur, bu yıl konut satışlarının, 2013 ve 2014'ten daha iyi bir ilerleme kaydettiğini ifade ederek, şöyle konuştu:  

"Türkiye'de zaman zaman dillendirilse de gayrimenkul sektöründe bir balon riski yok ama İstanbul'da özellikle belli bölgelerde konut anlamında bir yığılma var. Türkiye İstanbul'dan ibaret değil, dış ve iç yatırımcı açısından sadece İstanbul'a bakmak doğru bir tercih değil. Türkiye'nin başka şehirlerinin, marka konut yapımıyla çekim merkezi haline getirilmesi lazım."  

Dış yatırımcının gayrimenkul alanında Türkiye'ye son 10 yılda 40 milyar dolar civarında bir sermaye akıttığına işaret eden Sur, bunun yaklaşık 15 milyar dolarının AVM'lere yapıldığını, 25 milyar dolarının da bireysel konut satışına yönlendiğini söyledi.  

Sur, mütekabiliyetin ardından dış yatırımın önünün açıldığını ifade ederek, yabancı ticari gayrimenkul yatırımcılarının İstanbul'da AVM açmakla kalmadığını, Anadolu'nun çeşitli şehirlerinde de AVM yatırımında bulunduğunu belirtti.  

İstanbul başta olmak üzere Bursa, Yalova, Aydın, Antalya, Muğla ve Trabzon'un gayrimenkul anlamında çok ciddi dış yatırımcı çektiğine vurgu yapan Sur, "Dış yatırımcıyı başka kentlere çekmek için önce yerel yatırımcıların o kentlerde yatırım yaparak örnek olması gerekir. Yerel yatırımcının gitmediği yere yabancı gelip de yatırım yapmaz" şeklinde konuştu.  

Sur, Türkiye'nin gayrimenkul sektörünün her yıl 10 milyar dolar dış yatırım çekebileceğini belirterek, bunun yolunun istikrardan geçtiğinin altını çizdi. 

 "Kentsel dönüşüm bir rant kapısı değildir"   

Kentsel dönüşüm konusunda gelinen noktayı değerlendiren Sur, kentsel dönüşümle 7 milyon kontun yıkılıp yeniden yapılması gerektiğini belirterek, sözlerini şöyle sürdürdü:  

"Bu bir ülkenin yarısının yıkılıp yeniden yapılması anlamına geliyor. İstanbul'da 2 milyon konut yıkılıp yapılacak. Yani 7 milyonluk konutun yeniden yapılması 450 milyar dolarlık bir yatırım anlamına geliyor. Kentsel dönüşüm 10-15 yıl gibi uzun bir süreci kapsıyor. Ama maalesef kentsel dönüşüm daha çok rantın yüksek olduğu bölgelerde kentsel yenileme olarak öne çıkıyor. Bu nedenle farklı modellerin oluşturulması ve devlet teşvikleriyle özel sektörün de işin içine çekilmesi lazım. TOKİ'nin gücüne özel sektör destek vermedikçe, kentsel dönüşümü 15 yılda yapma ihtimali ortadan kalkar. İstanbul'da kentsel dönüşüm deyince Fikirtipe, Esenler ve Gaziosmanpaşa örnekleri akla geliyor . Fikirtepe rant anlayışına kurban gidip çantacıların elinde kalsa da Gaziosmanpaşa çok başarılı bir şekilde uygulanıyor. Eğer bu dönüşüm başarıyla yapılırsa ki, yapacaklarına inanıyorum, Türkiye'ye rol model olacak. Kentsel dönüşüm Türkiye için milli seferberlik kadar önemli bir şey. Bir rant kapısı değildir "  

"AVM'lerin konumlandırılması anlamında sorun var" 

Haluk Sur, son dönemde AVM'lere yönelik eleştirilerin yoğunlaştığına değinerek, 10 yıl öncesine kadar Türkiye genelinde 20 AVM olduğunu, şu an bu sayının 350'ye çıktığını söyledi.  

 İnşaat sektörü içinde AVM'lerin payının yüzde 2-3'ler civarında bulunduğunu anlatan Sur, bu nedenle AVM'ler üzerinden sektöre yüklenmenin çok da haklı olmadığını kaydetti.  

Haluk Sur, AVM'lerin konumlandırılması anlamında bir sorun olduğunun altını çizerek, bu nedenle bazı AVM'lerin kapanmak durumunda kaldığını, özellik Ankara ve İstanbul'da belli bölgelere AVM'leri yığmanın doğru olmadığını belirtti.  

İstanbul'da ofis piyasasına da ilişkin değerlendirmelerde bulunan Sur,  şöyle konuştu:  

"Ofis piyasası çok büyüyen bir piyasa. Bugün İstanbul'da 4 milyon metrekareye yaklaşan bir ofis stoğu var. İstanbul tek başına 10 milyon metrekare ofisi kaldırabilecek kapasitede. Amerikalı ve Avrupalı yatırımcı Türkiye'deki ofis piyasasından biraz uzaklaşsa da körfez yatırımcısının yoğun bir ilgisi var." 

Sur, gayrimenkul fiyatlarının İstanbul genelinde yüksek seyrettiği iddialarının çok da yersiz olmadığının altını çizerek, ancak İstanbul'da arsa maliyetinin çok yüksek olduğunu bunun da fiyatları artırdığını kaydetti.