Suriye ihracatında diyalog kapısı açıldı
Türkiye ve Suriye arasında 11 Ocak’ta alınan kararla gümrük vergilerinde yüzde 500’e varan artışlar ihracatçılar için büyük bir endişe yaratmıştı. Ticaret Bakanlığı’nın yürüttüğü görüşmeler sonunda kararın yeniden değerlendirilmesi sonucu çıktı.
Güneş DOĞDU SOYLU
Yeni Suriye yönetimine bağlı Suriye Kara ve Deniz Geçişleri İdaresi, 11 Ocak’ta ülkenin tüm sınır kapılarında uygulanan gümrük tarifelerinin birleştirilmesi kararı aldı. Bu kararla Suriye yeni yönetimi gümrük tarifelerini yüzde 300 ile 500 arasında artırdı. Artan gümrük vergileriyle beraber Türkiye’den Suriye’ye yapılan ihracat durma noktasına geldi.
İki ülke arasındaki ticaretin sekteye uğramaması için Ticaret Bakan Yardımcısı Mustafa Tuzcu Başkanlığında ilgili teknik kurmaylardan oluşan Türk heyeti, 23 Ocak 2025 Perşembe günü Şam’da Suriye Ticaret ve Tüketicinin Korunması Bakanı Mahir Khalil al-Hasan, Kara ve Deniz Sınırları Otoritesi Başkanı Kuteybe Bedevi ve Dışişleri Bakan Yardımcısı Ahmet Duhan ile bir araya geldi.
Türk iş dünyası temsilcileri yapılan görüşmelerle 11 Ocak’ta yürürlüğe konulan gümrük vergilerinin belirli ürünler için yeniden değerlendirilmesi kararını tam olarak beklentileri karşılamasa da sevindirici bir gelişme olduğunu belirttiler.
Celal Kadooğlu: Suriye ile ticarette yeni dönem başlıyor
Güneydoğu Anadolu Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Celal Kadooğlu, Ticaret Bakanlığı heyetinin yeni Suriye yönetimi ile yaptığı görüşmelerde uzlaşılan konuların önümüzdeki dönem için büyük umut taşıdığını söyledi.
Ticaret Bakanı Yardımcısı Mustafa Tuzcu başkanlığındaki heyetin Suriyeli yetkililerle yaptığı görüşmelerini değerlendiren Celal Kadooğlu, “Türk heyetinin 23 Ocak’ta Şam’da yaptığı görüşmelerden kısmi de olsa olumlu sonuçlar alınması sevindirici. İkili görüşmelerde, Suriye’nin 11 Ocak 2025’te yürürlüğe koyduğu gümrük vergilerinin belirli ürünler için yeniden değerlendirilmesi kararının çıkması tam olarak beklentimizi karşılamasa da sevindirici bir gelişmedir” dedi.
Bünyamin Bozgeyik: Türk firmaları Suriye’nin imarında kilit rol oynayacak
Gaziantep Milletvekili Bünyamin Bozgeyik, Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı ve Suriyeli yetkililer arasında devam eden görüşmelerde belirlenen yol haritasının iki ülkenin de menfaatine olduğunu bildirdi. Suriye’nin en büyük ticaret ortağı olan ülkemiz ile Suriye arasındaki dış ticaret ilişkilerinde de yeni bir dönemin başladığını belirten Gaziantep Milletvekili Bünyamin Bozgeyik, artık Türk ürünlerinin sadece kuzeyde barış harekatlarımız ile özgürlüğe kavuşan bölgelerde değil, bütün Suriye topraklarının ve halkının tamamına ulaşabildiğini söyledi.
“Serbest Ticaret Anlaşması çok önemli”
Bozgeyik, görüşmelerde hazırlanan yol haritası ile ilgili olarak şunları söyledi: “Yapılan görüşmelerden çıkan en önemli sonuçlardan birisi, 11 Ocak 2025’ten itibaren Suriye tarafınca tüm ülkelere ve tüm sınır kapılarında aynı eşit şekilde uygulanan gümrük vergilerinin belirli ürünler için yeniden değerlendirilecek olmasıdır.
Bunun yanında 2011 yılında askıya alınan Türkiye-Suriye Serbest Ticaret Anlaşması’nın (STA), daha kapsamlı bir ekonomik ortaklık anlayışıyla yeniden hayata geçirilmesi için müzakerelere başlanacak olması çok önemlidir. İkili görüşmelerde, Suriye ekonomisinin yeniden canlanması için sanayi ve tarım ürünleri ticareti, transit taşımacılık, ikili taşımalar, müteahhitlik ve gibi alanlarda iş birliği yapılması kararlaştırıldı.
Türk firmalarının Suriye’nin imarında kilit rol oynayacağı, Suriye sanayiinin ayağa kalkınmasında öncü olacakları Suriye tarafından ifade edildi. Bugüne kadar Suriye’nin sadece belirli bölgelerine hizmet sunan Türk firmalarının, yeni dönemde tüm ülke genelinde faaliyet göstermesi ve yatırım fırsatlarını değerlendirmeleri için Suriye yönetimi ile koordinasyon sağlanacak.”
Fikret Kileci: Türkiye ve Suriye karşılıklı olarak birbirine ihtiyaç duyan iki önemli ticaret ortağıdır
Güneydoğu Anadolu İhracatçı Birlikleri (GAİB) Koordinatör Başkanı Fikret Kileci, “Son dönemde Suriye Geçici Hükümeti’nin uygulamaya koyduğu yeni vergi düzenlemeleri ve farklı prosedürler, ihracatçılarımızı ciddi maliyet ve planlama sıkıntılarıyla karşı karşıya bırakmıştır. Özellikle sıfır vergili ürünlerdeki beklenmedik artışlar, sektörlerimizde öngörülemezlik yaratmakta ve yatırım kararlarını olumsuz etkilemektedir.
Bu tablo, ihracatçılarımızın alternatif rotalara yönelmesine ve özellikle Habur Sınır Kapısı’nda yoğunluğun artmasına neden olmuştur. Her ne kadar bu geçici bir çözüm gibi görünse de uzun vadede sürdürülebilir bir ticaret akışı için, Suriye ile ilişkilerimizde kalıcı düzenlemelere ihtiyaç duyulduğu açıktır. Bu kapsamda serbest ticaret anlaşmasının güncellenmesi ve yeniden aktif hale getirilmesi beklentimiz devam etmektedir.”
Adnan Ünverdi: Suriye Gaziantep’in en fazla ihracat yaptığı üçüncü ülkedir
Suriye’de yeni bir dönem başladığını ve Gaziantep’in bölgeye en yakın sanayi kenti olarak bu sürece gıda, giyim, tekstil, ev gereçleri, inşaat başta olmak tüm sektörlerde ürün çeşitliliği ile ihtiyaçların karşılanmasında en büyük desteği verebilecek il konumunda olduğunu söyleyen Gaziantep Sanayi Odası Başkanı Adnan Ünverdi, “Suriye’de kurulan geçici hükümetin gümrük vergilerine yüzde 500’lere kadar zam yapması ihracatımızı durma noktasına getirdi. Ancak dile getirdiğimiz sorunun çözümüne yönelik Bakanlık yetkililerinin hızlı bir şekilde harekete geçmesinden memnuniyet duyduk” dedi.