Çelik sektörünün ihracat hedefi 16,5 milyar dolar

Çelik İhracatçıları Birliği Başkanı Adnan ASLAN

Türk çelik sektörünün ih­racat potansiyelini ar­tırmak ve küresel dü­zeyde sürdürülebilir bir re­kabet gücü elde etmek hedefi doğrultusunda faaliyetlerini sürdüren Birliğimiz, Türk çe­lik sektörünü dünyaya tanıtma­yı ve pazar payını artırmayı bi­rincil hedef olarak belirlemiş­tir.

Çelik İhracatçıları Birliği, aynı zamanda ürünlerimizin ithalatçı ülkelerin ihtiyacına uygun çeşit ve kalitede ürünler haline getirilmesini sağlamak ve ihracatçılarımızın yurtiçi ve yurtdışında karşılaştıkları sorunları çözmek amacıyla üyelerine; sektörel projeler, UR-GE çalışmaları, heyetler, fuar ve konferans katılımları, uluslara­rası ticaret davalarında sektör sa­vunuculuğu ve danışmanlık des­teği, çalıştaylar, eğitimler, rapor­lar ve bilgilendirmeler gibi çeşitli etkinlikler ve çalışmalarla hiz­met veriyor.

Rekabetçi fiyatlar ve et­kili pazarlama stratejile­ri sayesinde Türk çelik sanayi dünyanın dört bir yanına ihracat gerçekleştiriyor. Pazar büyüklü­ğümüzü bu ihracat rakamlarına bakarak açıklarsak; Türkiye’nin 2023 yılında ana ihracat pazarı olan AB’ye 4,5 milyon ton, yakın ve Ortadoğu ülkeleri’ne 3,3 mil­yon ton, diğer Avrupa ülkelerine yaklaşık 2 milyon ton, Kuzey Afri­ka Bölgesine 1,6 milyon ton, Latin Amerika Bölgesine ise 1 milyon ton ihracatı oldu.

Çin’in çekildiği dönemde Afrika, Uzakdoğu ve Güney Amerika pazarlarını sek­törümüzün ihracat kabiliyeti sa­yesinde domine etmiş ve oluşan yeni tedarik akışını sürdürülebilir kılmak için çalışmalarımızı sür­dürmüştük. Ancak durumun ter­sine dönmesiyle Çin, yine dünya toplam çelik tüketiminin/üreti­minin yüzde 60’ını domine eder oldu. Çelik fiyatları Çin’in gücü­nü etkilerken bir yandan da global çelik endüstrisinde ciddi daral­ma yaşanması ihracatımızı zorlu­yor. Bu durumun önümüzdeki dö­nemde de bir süre daha bu şekilde devam edeceğini düşünüyoruz.

Sektörümüz, inşaat çeliği ihracatında dünya lideri

Ocak-Ağustos 2024 sıvı çe­lik üretim verilerine göre Tür­kiye, Almanya’dan sonra dünya sıralamasında 8’inci sırada yer alı­yor. 200 ülkeye ihracat yapan sek­törümüz; dünyada sekizinci ol­manın yanı sıra Avrupa’nın 2’nci büyük üreticisi, dünyanın 5’inci büyük ihracatçısı ve inşaat çeliği ihracatında ise dünya lideri konu­munda bulunuyor. Dünyada önde gelen pazarlara bakıldığında AB ülkeleri, Kuzey Amerika bölgesi ve Latin Amerika bölgesi öne çıkı­yor.

Türk çelik ihracatçıları özel­likle AB pazarında kota, haksız damping vergilerine rağmen en önde gelen ihracatçı konumunda­dır. Diğer taraftan ABD tarafından sadece Çin, Rusya ve Türkiye gibi bazı ülkelere uygulanan Section 232 vergisi nedeniyle bu pazarda etkinliğimizi kaybetmiş durum­dayız. Section 232 vergisi ilk çıktı­ğı dönemde tüm dünya ülkelerine uygulanırken günümüzde sadece Türkiye’nin dahil olduğu az sayıda ülkeye karşı uygulanıyor. Bu du­rum rakiplerimizi ABD pazarında avantajlı konumda olmalarına ne­den olmuştur.

2024 yılının ilk 9 ayındaki ihra­cat, geçen yılın aynı dönemine kı­yasla yüzde 28 artışla 13,3 milyon ton gerçekleşmiştir. 2024 yılının ilk 8 ayında ithalat ise geçen yı­lın aynı dönemine kıyasla yüzde 11,5 düşüşle 13,3 milyon ton ola­rak gerçekleşmiştir. En fazla ih­racatı yapılan ürünleri 2,5 milyon ton ile inşaat çeliği, 2,4 milyon ton ile yassı sıcak ve 1,5 milyon ton ile dikişli boru olurken hurda dışın­da en fazla ithalatı yapılan ürün­ler ise 2,9 milyon ton ile yassı sı­cak, 2,4 milyon ton ile alaşımsız slab ve 1,8 milyon ton ile alaşım­sız kütük olmuştur. En fazla ihra­cat yapılan ülkeler; 1,2 milyon ton ile Romanya, 1 milyon ton ile İtal­ya ve 560 bin ton ile İspanya olur­ken en fazla ithalat yapılan ülke­ler ise 2,6 milyon ton ile Çin, 2,5 milyon ton ile Rusya ve 1,3 milyon ton ile Malezya olmuştur.

Matil bünyesinde hidrojen kullanımı için çalışıyoruz

Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması kapsamda, 1 Ekim 2023-31 Aralık 2025 tarihleri arasında, mali yükümlülük doğ­mayacak bir geçiş dönemi yaşa­yacağız. Geçiş döneminin, uy­gulama esaslarının oturtulması, veri toplanması ve uygulamanın iyileştirilmesine yönelik aksa­yan noktaların tespit edilmesi gi­bi amaçlara hizmet ederek geçi­rilmesinin büyük önem taşıdığı­nı düşünüyoruz. ÇİB tarafından kurulan Matil A.Ş. bünyesinde demir-çelik sektöründe enerji­nin temiz olarak üretimine imkân veren hidrojen kullanımı üzerine çalışmalarımızı sürdüreceğiz.

Birlik olarak ithalata ek vergi uygulanmasını talep ettik

Türkiye bir çelik merkezine dönüşebilir ancak dünyada trend haline gelen korumacılık önlemleri, ihracat performansını olumsuz etkiliyor. AB’nin uyguladığı kotalar, ABD vergileri gibi Türkiye’ye karşı alınmış ciddi ticari önlemler var. Korumacılığın yanı sıra hammaddede dışarıya bağımlı olunmasının sektörümüze getirdiği olumsuzluklar için farklı yatırımlar gerçekleştirilmesi adına devletimizin desteğiyle sağlayacağımız açılımların takipçisi olunmalı. Ayrıca, STA imzaladığımız ülkelerden çelik ithal edilmesi de iç piyasadaki dengeleri bozuyor.

Biz de ülke olarak ciddi bir strateji belirleyip, gerekli düzenlemeleri bir an önce hayata geçirmeliyiz. Bu noktada resmi kurumlara başvurularımızı yaptık. Yapılacak incelemeler sonucunda bu ithalatlarda bir sübvansiyon uygulandığı ortaya çıkarsa söz konusu ithalata ek vergi uygulanmasını talep ettik. Bu noktada Türk çelik sektörünün temsilcileri olarak dampingli ithalatın engellenmesi için gerekli önlemlerin alınmasını talep ediyoruz.