Ali Babacan, 1967 yılında Ankarada doğdu. TED kolejini birincilikle bitirdi. 1989 yılında ODTÜ Endüstri Mühendisliği bölümünü birincilikle bitirdi. 1990 yılında Fulbright bursu kazanarak, ABD'ye gitti. ABD Chicago'da bulunan Northwestern Üniversitesi Kellogg School of Management'da İşletme dalında yüksek lisans yaptı. Yüksek lisans çalışmalarında, Pazarlama, Organizasyon ve Uluslararası İş İdaresi konularında uzmanlaştı.
1992-1994 yılları arasında finans sektörünün üst düzey yöneticilerine danışmanlık yapan özel bir şirkette danışman olarak çalıştı. 1994 yılında Ankara'ya döndükten sonra aile şirketinin başına geçen Ali Babacan, 1995 yılında Zeynep Babacan ile evlendi. Kerem, Dilara ve Emir adlarında üç çocuk babasıdır.
2001 yılında Adalet ve Kalkınma Partisi kurucu üyesi ve MKYK üyesi oldu. 2001 yılında Adalet ve Kalkınma Partisi'nin kurucu üyesi olan Babacan 22, 23 ve 24'üncü dönemlerde Ankara Milletvekili seçildi. 2005 yılında kendisine Avrupa Birliği Başmüzakereciliği görevi de verildi. 2009 yılında ise Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın yardımcılığını yaptı. Türkiye Cumhuriyeti 58. ve 59. hükümetlerde Ekonomiden sorumlu devlet bakanlığı görevinde bulundu. 60.hükümette ise Dışişleri bakanı olarak görev aldı.
Ali Babacan, tüm dünyadan devlet yöneticilerini ve etkili iş insanlarını bir araya getiren Bliderg toplantılarına kariyeri boyunca çok defa katıldı. 2018 yılının Haziran ayında yapılan genel seçimleri için milletvekili adaylık başvurusu yapmadı. 8 Temmuz 2019'da AK Parti'den istifa etti. Ali Babacan, 9 Mart 2020 tarihinde Demokrasi ve Atılım Partisi'ni kurdu. Parti tüzüğüne göre resmî kısaltması "DEVA" şeklindedir. Simgesi su damlası içinde fidan silüetidir.
90 kişilik kurucular kurulu listesinde AK Parti'den istifa eden İstanbul milletvekili Mustafa Yeneroğlu da yer aldı. Aynı zamanda eski Adalet Bakanı Sadullah Ergin, eski Sanayi Bakanı Nihat Ergün, eski Kadın ve Aileden Sorumlu Devlet Bakanı Selma Aliye Kavaf, parti kurucuları arasında.
Demokrasi ve Atılım Partisi'nin sloganı: Güçlü, sürdürülebilir ve kapsayıcı büyüme'dir. Ali Babacan, 11 Mart 2020'de parti programını açıkladığı toplantıda parlamenter sistem, hukukun üstünlüğü, basın özgürlüğü, kadın hakları, profesyonel orduya geçiş, Kürt sorununun çözümü, mülteci sorununun çözümlenmesi konularını hayata geçireceklerini belirtirken, Türkiye'nin dış politikasında Atatürk'ün "Yurtta barış, dünyada barış" ilkesine dayalı yeni bir anlayışın benimseneceğini belirtti.