Zeytinyağında 'yok sezonu' ihracatı vurdu
Geçen yıl yüksek rekoltenin desteğiyle rekor kıran zeytinyağı ihracatı bu yıl "yok yılı"nın etkisiyle yüzde 66 oranında geriledi
İZMİR - Zeytinyağında geçen yıl ihracat rekoru kıran Türkiye'de, bu sezon "yok yılı"nın olumsuzluklarını yaşıyor.
İhracat verilerinden derlediği bilgilere göre, 2012-2013 sezonunda 1 Kasım 2012- 31 Ağustos 2013 tarihleri arasında 228 milyon 272 bin dolar olan Türkiye'nin zeytinyağı ihracatı, içinde bulunduğumuz sezonun aynı döneminde yüzde 66 oranında gerileyerek 88 milyon 229 bin dolara düştü.
2012-2013 sezonunda 92 bin ton olan zeytinyağı ihracatı, 2013-2014 sezonunda rekolte azlığı nedeniyle 22 bin tona geriledi. İhracatta yaşanan gerileme zeytinyağında yaşanan "yok yılı"nın etkisi görülüyor. Dış satımda rekor kırılan sezonda 200 bin tonun üzerinde olan rekolte, yok yılında 130-140 bin ton civarında gerçekleşti. Zeytinyağında yok yılı sadece ihracatı olumsuz etkilemedi, fiyatları da artırdı. Geçen sezon üreticide 4-5 lira sızma zeytinyağının fiyatı 9 liraya yükseldi.
Zeytin ağacı dikimine sağlanan devlet desteğiyle ağaç sayısını hızla artan ve yaklaşık 170 milyon zeytin ağacına sahip olan Türkiye, önümüzdeki sezon için 190 bin tonun üzerinde zeytinyağı üretimi bekleniyor.
Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Gürkan Renklidağ, zeytinyağının hem ihracatında hem de fiyatında yok yılının etkilerinin görüldüğünü söyledi. Renklidağ, içinde bulunduğumuz sezonda Türkiye ile birlikte dünya zeytinyağı rekoltesinin de düşük gerçekleştiğini kaydetti.
Ürün azlığı ihracatı düşürdü
Rekoltenin düşük olmasının üretici fiyatlarını 4-5 liradan 8.5-9 liraya yükselttiğine dikkati çeken Renklidağ, bugünkü fiyatlarla ihracat yapmanın mümkün olmadığını dile getirdi. Gürkan Renklidağ, "Bugünkü fiyatlara göre bir ton zeytinyağının fiyatı 4 bin dolar civarında. Bu fiyatlarla ihracat mümkün değil. Tonu 3 bin, 3 bin 200 dolar civarında olursa ihracat imkanı olur. Türkiye'de yeterince yağ olmadığı ve fiyatlar yüksek olduğu için ihracat düştü" dedi.
Renklidağ, önümüzdeki sezon yüksek beklenen rekolteyle birlikte ihracatın yeniden hız kazanmasının beklendiğini ifade etti. Geçen sezon 92 bin ton olan zeytinyağı ihracat miktarına önümüzdeki sezon ulaşılacağını dile getiren Renklidağ, ihracatta istenilen rakama ulaşılması için dünya fiyatlarında ürün tedariki gerektiğini vurguladı. Yeni sezonda hasat dönemiyle birlikte fiyatlarda bir miktar gevşeme beklendiğini anlatan Renklidağ, "Fiyatlar arz talep dengesine göre değişecektir. Yüksek rekolte sebebiyle fiyatlar bir miktar gerileyecektir. Fiyatlar çok fazla yüksek olursa ihracat imkanı olmaz. Bu yıl ürün azdı o nedenle ihracat düştü. Önümüzdeki sezon 90 bin ton ihracat bekleniyor" diye konuştu.
Zeytin ve Zeytinyağı Tanıtım Komitesi Başkanı Kadri Gündeş ise yeni sezonda zeytinyağı ihracat hedefinin, 92 bin tonla rekor kırdığı önceki sezonu yakalamak olduğunu söyledi. İhracatçı açısından ürün temininde devamlılığın önemli olduğunu anlatan Gündeş, şu anda yüksek olan fiyatların hasatla birlikte dünya fiyatları seviyesine gelmesinin beklendiğini dile getirerek, "Zeytinyağı fiyatları İspanya ile aynı seviyelerde olmazsa ihracat zora girer. İspanya dünya zeytinyağı üretiminin yüzde 50'sini karşılıyor. Türkiye'nin zeytin ağacı varlığı son 15 yılda 90 milyondan 170 milyona ulaştı. Bu ağaçlar ürün vermeye başladı. Önümüzdeki yıllarda daha yüksek rekoltelere ulaşacağız. Bu rekolteye şimdiden çözüm bulmak için tanıtım çalışmalarımızı hızlandırıyoruz. İç piyasada tüketimi artırmak için önümüzdeki günlerde çeşitli kampanyalara hazırlanıyoruz" dedi.