YÖK'ün denklik yönetmeliği değişti

ANKARA - YÖK, yurt dışındaki yükseköğretim kurumlarından mezun olunan lisans programının Türkiye'deki eşdeğer programa göre alınması zorunlu görülen derslerinde eksiklik tespit edilenlere, Türkiye'deki bir üniversitede tamamlama eğitimine tabi tutularak bu dersleri almaları ve başarılı olmaları halinde denklik verecek.

YÖK'ün yurt dışındaki yükseköğretim kurumlarından alınmış ön lisans, lisans ve yüksek lisans diplomalarının denklik işlemlerinde uyulacak usul ve esasları düzenleyen "Yurtdışı Yükseköğretim Diplomaları Denklik Yönetmeliği" Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yayımlandı.

Yönetmeliğe göre, yurt dışında bir yükseköğretim kurumundan alınan diplomanın denkliği için başvurularda, diğer belgeler dışında bir önceki eğitim-öğretime ilişkin Türkiye'den alınan diploma ya da mezuniyet belgesinin aslı veya belgenin alındığı kurum, noter ya da Türk dış temsilcilikleri tarafından onaylı sureti getirilecek.

Yurt dışında alınan lise diplomalarının denklik belgesinin aslı veya noter ya da Türk dış temsilcilikleri tarafından onaylı sureti istenecek. Türkiye'deki yükseköğretim kurumlarında çalışacak yabancı uyruklu öğretim elemanları ile kamu kurum ve kuruluşları, devlet ve vakıf üniversiteleri tarafından yürütülen veya desteklenen Ar-Ge projeleri, TÜBİTAK tarafından koordine edilen uluslararası programlar çerçevesinde desteklenen Ar-Ge projelerinde çalışacak yabancı uyruklu araştırmacılardan bu belge istenmeyecek.

Yabancı uyrukluların denklik başvurusunda aranacak belgelerin de düzenlendiği yönetmeliğe göre, Türkiye'de üç aydan fazla ikamet izni bulunup, çalışma izni almak üzere Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına müracaat eden yabancı uyruklulardan, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ve ilgili kurumlarca denklik belgesi talebinde bulunulmuş olması, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığına geçmek üzere başvuruda bulunanların bu hususu belgelemiş olması, bir yükseköğretim kurumunda yabancı uyruklu öğretim elemanı sıfatıyla ders vermek üzere sözleşme yapılmış ve sözleşmeleri vize edilerek onaylanmış olması, kamu kurum ve kuruluşları, devlet ve vakıf üniversiteleri tarafından yürütülen veya desteklenen Ar-Ge projeleri ile TÜBİTAK tarafından koordine edilen uluslararası programlar çerçevesinde desteklenen Ar-Ge projelerinde araştırmacı olarak çalışacağının belgelenmiş olması şartı aranacak.

Denklik için tamamlama eğitimi

Denklik başvurusunda bulunanlara başvurunun alındığına dair tarih ve sayı içeren alındı belgesi verilecek ve başvuruda eksik belgeler var ise tamamlanması istenecek.

Belirtilen belgelerle yapılan diploma denklik başvurusunun ön incelemesi denklik birimi elemanlarınca, diploma denklik incelemesi ise komisyonca yapılacak. Komisyon tarafından hazırlanan rapor, Yükseköğretim Yürütme Kurulunda görüşülerek karara bağlanacak.

Diplomanın alındığı kurumun ilgili ülke makamları ve YÖK tarafından tanınmış bir kurum olduğu, eğitimin yapıldığı programın benzeri Türk yükseköğretim programına denk olduğu, eğitim düzeyi ve öğrenim alanı açıkça tespit edilenlere mezun olduğu düzeye göre ön lisans denklik belgesi, lisans denklik belgesi veya yüksek lisans denklik belgesi verilecek.

ÖSYS Kılavuzu'nda yer alan yurt dışındaki yükseköğretim kurumlarının kılavuzda yer alan programlarına Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) tarafından yerleştirilen öğrencilerin alacakları diplomalara, yapılacak inceleme sonucunda denklik belgesi verilecek.

Mezun olunan lisans programının Türkiye'deki eşdeğer programa göre alınması zorunlu görülen derslerinde eksiklik tespit edilenlere, Türkiye'deki bir üniversitede tamamlama eğitimine tabi tutularak bu dersleri almaları ve başarılı olduğunu belgelemeleri halinde denklik belgesi verilecek. Tamamlama eğitimine katılmak isteyen öğrencilerin hangi üniversitelerde bu eğitimi alacakları, tamamlama eğitiminin süresi ve öğrencinin almak zorunda olduğu dersler, komisyonca belirlenecek. Bu amaçla gerektiğinde konunun uzmanı kişilerden oluşan alt komisyonlar da kurulabilecek.

Seviye tespit sınavları yılda en az bir kez yapılacak

Mezun olunan lisans programının eğitim düzeyi ve içeriğinin yeterli bulunmaması durumunda başvuru sahibinin girdiği seviye tespit sınavına ilişkin de bazı değişiklikler yapıldı.

Buna göre, seviye tespit sınavı öğrenim süresince kazanılması gereken en az bilgi düzeyinin tespitine yönelik, başarılı olabilmek için gereken asgari puan 100 üzerinden 50 olacak.

Seviye tespit sınavları ihtiyaç durumuna göre Yükseköğretim Kurulunca belirlenecek üniversitelerin ilgili bölümleri veya ÖSYM tarafından Yükseköğretim Kurulunca belirlenen tarihlerde ve yılda en az bir kez yapılacak.

Mezun olunan programlara göre sınav şartı

Hukuk, tıp doktorluğu, diş hekimliği, mühendislik ve öğretmenlik alanında hangi ülkelerdeki yükseköğretim kurumlarından alınan diplomaların denklik işleminin seviye tespit sınavında başarılı olma şartı aranmadan yapılacağı genel kurul tarafından belirlenerek resmi internet sitesinden ilan edilecek.

Eczacılık alanındaki diplomaların denklik işlemlerinde, yapılan denklik incelemesi sonucunda eğitim düzeyi, süresi ve mezun olunan programın Türkiye'deki eşdeğer programa göre alınması gereken zorunlu derslerinde eksiklik bulunmadığında, kurulca belirlenecek eczacılık fakültesinde oluşturulacak bir jüri önünde ilmi hüviyetini ispat etmesi sonucunda denklik belgesi verilecek. Yapılan denklik incelemesi sonucunda eğitim düzeyi, süresi ve mezun olunan programın Türkiye'deki eşdeğer programa göre alınması gereken zorunlu derslerinde eksiklik bulunanların ise kurulca belirlenecek eczacılık fakültesinde zorunlu eksik derslerin ve eksik olan sürenin tamamlatılarak mesleki bilgiyi ölçen bir sınavın kurulca belirlenecek eczacılık fakültesinde oluşturulacak bir heyet tarafından yapılması sonucunda denklik belgesi verilecek.

Öğretmenlik alanında alınan diplomalar değerlendirilirken ise alan bilgisi yetersiz görülenler seviye tespit sınavına tabi tutulacak. Alan bilgisi yeterli görülen ancak öğretmenlik formasyon eğitiminin yetersiz olduğu sonucuna ulaşılan diplomalar için, ilgili alanda diploma denklik belgesi düzenlenerek bu belgenin üzerine "Bu belge sahibi adına yukarıda belirtilen alanda öğretmenlik belgesi düzenlenebilmesi için, ilgilinin öğretmenlik meslek bilgisi alanında yapılan seviye tespit sınavında başarılı olması gerekmektedir" şeklinde şerh konulacak. Seviye tespit sınavında başarılı olanların denklik belgelerinde yer alan bu şerh kaldırılarak öğretmenlik alanını da içeren yeni bir denklik belgesi verilecek.

Denklik verilmeyecek durumlar

Yapılan inceleme sonucu denkliği talep edilen yükseköğretim programının Türk yükseköğretim programına eşdeğer görülmemesi halinde diploma denklik talebi, gerekçesi belirtilmek suretiyle reddedilecek.

Diploma alınan programın Türkiye Cumhuriyeti'nin varlığı ve bağımsızlığı, milletin ve ülkenin bütünlüğü ve bölünmezliği aleyhinde unsurlar taşıması halinde alınan diplomalara denklik verilmeyecek.

Belgelerin asıl ve gerçeğe uygun olmadığı, üzerinde tahrifat yapıldığı ve belgelerin kişiye ait olmadığı tespit edildiğinde denklik işlemi yapılmayacak ve bu kişiler hakkında yasal işlem yapılmak üzere Cumhuriyet Başsavcılıklarına suç duyurusunda bulunulacak.

Uzaktan eğitim denklik işlemleri

Uzaktan eğitim programlarından alınan diplomalar, diplomayı veren yükseköğretim kurumunun ve eğitimin yapıldığı programın öncelikle faaliyet gösterdiği ülke yetkili makamlarınca diploma vermeye yetkili bir kurum olarak tanınması, akreditasyon ya da kalite güvencesi kuruluşları tarafından akredite edilmiş olması ve Yükseköğretim Kurulu tarafından tanınmış bir kurum olması, bir üst eğitime girişte kabul edilmesi, program kredi toplamının o ülkedeki eşdeğer örgün öğretim programı kredi toplamına uygun olması, örgün öğretimde belirlenen program kazanımları ile aynı programın uzaktan öğretiminin program kazanımlarının uyarlı olması ve uzaktan eğitim programının ölçme ve değerlendirme sisteminin denetlenebilir nitelikte olması, yurt dışında yapılan uzaktan eğitimin Türkçe olmaması, eğitimin yapıldığı programın benzeri Türk yükseköğretim programına denk olması, eğitim düzeyi ve öğrenim alanının açıkça tespit edilmesi şartları aranacak.

Başvuru, Bu yönetmelik hükümlerine göre değerlendirildikten sonra kabul edilecek veya reddedilecek.

Bu yönetmelikle, 11 Mayıs 2007 tarihli ve 26519 sayılı Yurtdışı Yükseköğretim Diplomaları Denklik Yönetmeliği yürürlükten kaldırıldı.