YÖK, engelli öğrencilerin hayatlarını kolaylaştıracak

ANKARA - YÖK, engelli öğrencilerin öğrenim hayatlarını kolaylaştırmak için hazırladığı "Yükseköğretim Kurumları Özürlüler Danışma ve Koordinasyon Yönetmeliği"ni yeniden düzenledi.

"Yükseköğretim Kurumları Özürlüler Danışma ve Koordinasyon Yönetmeliği" Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yayımladı.

Buna göre, yönetmelik, yüksek öğrenim gören özürlü öğrencilerin öğrenim hayatlarını kolaylaştırabilmek için gerekli akademik ortamın hazırlanmasını ve eğitim-öğretim süreçlerine tam katılımlarını sağlamayı amaçlıyor.

Bunun için gerekli tedbirleri almak ve düzenlemeler yapmak üzere, Yükseköğretim Kurulu Özürlü Öğrenciler Komisyonu, Özürlü Öğrenciler Danışma ve Koordinasyon Birimi, ÖSYM Özürlü Öğrenciler Danışma ve Koordinasyon Birimi ile yükseköğretim kurumları bünyesinde oluşturulacak özürlü öğrenci birimleri koordineli çalışacak.

Yükseköğretim Kurulu bünyesinde yüksek öğrenim aşamasına gelen veya yüksek öğrenim gören özürlü öğrencilerin ihtiyaçlarını belirlemek, belirlenen ihtiyaçlara göre yapılması gereken idari düzenlemeleri planlamak ve gerekli alt yapı standartlarını oluşturarak ilgili yükseköğretim kurumları arasında koordinasyonu sağlamak üzere, "Yükseköğretim Kurulu Özürlü Öğrenciler Komisyonu" oluşturulacak.

Komisyon, Yükseköğretim Yürütme Kurulu üyelerinden birinin başkanlığında 3'ü özürlülük alanında bilgi sahibi, tercihen ilgili alanlardaki akademisyenlerden ve enaz yüksek lisans düzeyinde eğitim görmekte olan özürlü bir öğrenci temsilcisinden olmak üzere enaz 5 kişiden oluşacak.

Komisyon üyeleri Yükseköğretim Kurulu Başkanı tarafından üç yıl için görevlendirilecek. Süresi biten üyeler yeniden görevlendirilebilecek.

 Komisyon, özürlü öğrencilerin öğrenim hayatlarını desteklemek, öğrenim ve eğitim süreçlerine tam katılımlarını sağlamak amacı ile sorunlarını belirleyerek çözüme yönelik gerekli planlamaları yapacak, politikalar ve stratejiler üretecek ve bunları YÖK'e sunacak. Özürlü öğrencilerin, yüksek öğrenimde karşılaşabilecekleri ulaşılabilirlik ve erişilebilirlik sorunlarına çözüm üretecek. Özürlü öğrencilere uygun eğitim araç-gereçleri, ders materyalleri, ders geçme ve sınav koşullarının hazırlanmasına yönelik standartları oluşturacak.

Özürlü öğrencilerin yatay ve dikey geçiş ile ders denkliklerinin ölçütlerini düzenlemek üzere önerilerini ilgili kurullara da sunacak olan komisyon, üniversite yerleşkelerinin özürlülere göre düzenlenmesine ilişkin yapılanmaları da takip edecek. Özürlülerle ilgili derslerin veya konuların yükseköğretim kurumlarının lisans programlarına alınması yönünde çalışmalar yapacak.

YÖK bünyesinde, komisyona destek hizmetler vermek, raportörlük yapmak, özürlü üniversite öğrencilerine destekleyici ve iyi kaynaklarla donatılmış bir akademik ortam sağlamak için yükseköğretim kurumları özürlü öğrenci birimleri ile koordinasyon halinde çalışmak üzere, kadrolu "Özürlü Öğrenciler Danışma ve Koordinasyon Birimi" kurulacak. Bu birimde görev alacak görevlilerden birinin, özürlülük alanlarıyla ilgili en az lisans mezunu olmasına özen gösterilecek.

Birim, komisyona iletilecek öğrenci başvurularını düzenleyecek, üniversitelerde kayıtlı özürlü öğrencilerle ilgili istatistiki verileri tutacak, ders materyallerinin hazırlanmasında, özürlülere uygun eğitim, araştırma ve barındırma ortamlarının düzenlenmesinde, üniversiteler arası koordinasyonu sağlayacak.

Üniversitelerden gelen raporları ve YÖK ile ÖSYM bünyesinde yapılan çalışmaları her öğretim yılı sonunda rapor haline getirecek olan birim, YÖK'ün internet sitesinde özürlülerin erişebilirliklerine uygun bir bölüm hazırlayarak, buradaki bilgileri güncelleyecek.

ÖSYM bünyesinde de oluşturulan "Özürlü Öğrenciler Danışma ve Koordinasyon Birimi"nin çalışma esasları, ÖSYM tarafından belirlenecek. Birimde özürlülük alanında bilgi sahibi ve deneyimli, tercihen ilgili alanlardan mezun enaz 1 uzman bulunacak. Gerektiğinde bu birimde özürlülükle ilgili öğretim elemanları, uzman ve öğretmenler danışman olarak görevlendirilebilecek.

Bu birim ise yükseköğretim programlarında öğrenim görmek isteyen özürlü öğrencilere, öğrenim görmek istedikleri program hakkında danışmanlık yapacak. Üniversitelerin özürlü öğrenciler için açılmış olan entegre yükseköğretim programları listesinin sınav kılavuzuna konulması için gerekli açıklamaları hazırlayacak. Adayın ÖSYM'ye göndermesi gereken özür türü ve rapor bilgileri ile sınav sırasında ne tür desteğe gereksinimi olduğuna dair dilekçe ve benzeri bilgilere ilişkin sınav kılavuzuna konacak açıklamaları hazırlayacak.

Sınav ortamlarının özür durumuna göre seçilmesi veya düzenlenmesi konusunda gerekli çalışmaları yapacak, merkezi sınavlarla yerleştirilen özürlü adayların istatistiki verilerini oluşturacak, bireylerin engel durumları esas alınarak sınavlarda görev alan okuyucuların seçimi hakkında çalışmalar yapacak.

Her yükseköğretim kurumunda da özürlü öğrenci birimleri oluşturulacak. Yükseköğretim kurumları tarafından bir rektör yardımcısı sorumluluğunda, öğretim elemanları ve ilgili daire başkanlıkları temsilcilerinden oluşcak olan bu birim, özürlü öğrencilerin akademik, araç-gereç, idari, fiziksel, barınma, sosyal ve benzeri alanlarla ilgili ihtiyaçlarını tespit edecek. Birimlerin çalışma usul ve esasları yükseköğretim kurumlarınca belirlenecek.

Yükseköğretim kurumları özürlü öğrenci birimleri, her yıl hazırlayacakları faaliyet ve değerlendirme sonuçlarını içeren raporu YÖK'e bildirecek.

Yükseköğretim kurumları özürlü öğrenci birimleri, üniversitelere kaydı yapılan özürlü öğrencilerin öğrenimlerini sürdürdükleri sırada eğitim, öğretim, burs, idari, fiziksel, barınma, sosyal ve benzeri alanlarla ilgili ihtiyaçlarını tespit edecek ve bu ihtiyaçların karşılanabilmesi için alınması gereken önlemleri belirleyecek, sorunları ortadan kaldırmak üzere çözüm önerileri sunacak. Özürlü üniversite öğrencilerinin akademik, fiziksel ve sosyal yaşamlarını engellemeyecek biçimde öğretim programlarını düzenlemek için, özürlü öğrencinin devam ettiği eğitim ortamının uygunlaştırılması gibi çalışmalar yapacak.

Öğretim elemanlarına  özürlülük ile bunun getirdiği sınırlılıkları ve yapılması gereken düzenlemeleri anlatan ve bilgi veren doküman hazırlayacak, bilinç düzeyini arttıracak, ilgililere danışmanlık hizmeti verecek. Özürlülük alanında bilinç ve duyarlılık düzeyini artırmak için program ve projeler geliştirecek, seminer, konferans ve benzeri faaliyetler düzenleyecek.

Maddi güçlüğü bulunan özürlü öğrencilerin yardımcı araç gereçlerinin ücretsiz temini yönünde çalışmalarda bulunacak, bütün öğrencilerin adil ve doğru bir şekilde ölçme ve değerlendirmeye tabi tutulması, fırsat eşitliğini sağlamak ve eğitim sürecini özürlü öğrenciler için de anlamlı hale getirmek için düzenlemeler yapacak. Yükseköğretim programlarını kazanan özürlü öğrencileri kayıt sırasında tespit etmek, üniversite yerleşkesinin ve yerleşkede bulunan yapılar ile açık alanların, özürlü öğrenciler için ulaşılabilir olmasını sağlayacak.

Bu yönetmelikle, 20.6.2006 tarihli ve 26204 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "Yükseköğretim Kurumları Özürlüler Danışma ve Koordinasyon Yönetmeliği" yürürlükten kaldırıldı.