Yenilikçi iş modelleri Türkiye’den çıkıyor

Derin siyasi ve sosyal değişimlerin yaşandığı; Almanya’da enflasyon zirveye ulaştığı 1923’te, Adolf Häfele ile Hermann Funk, “Nalbur ve alet endüstrisi ürünleri” dükkanını açıyor. Firma, marangoz ve doğramacıya duyulan talep konusunda uzmanlaşıyor. 1964’te İsviçre’de ilk yurt dışı şubesi açılıyor. 1971 yılında yayınlanan ve mobilya bağlantı elemanları başvuru kaynağı olan “Häfele Genel Katoloğu” ise kısa süre içinde “öğretici bir eser” olarak nitelendiriliyor. Banyo ve mutfak aksesuarları üreticisi Hafele, bugün 92 yıllık bir marka ve 130 binden fazla ürün çeşidiyle mobilya ve mimari donanımlar alanında 160 ülkede faaliyet gösteriyor. Şirket, Türkiye'deki bağlantı ofisini 16 yıl önce açtı. Beş yılda yaşanan hızlı büyümenin ardından, Almanya merkez 2004 yılında Türkiye'de yatırım kararı aldı. 

Hafele Türkiye bugün, şirketin dünya geneline yayılan 35 şirketi arasında en büyük beşinci şirket konumunda. Son 3 sene öncesine kadar büyümede birinci olan Hafele Türkiye, aynı zamanda bölgesel bir etkiye sahip. Gürcistan, Türkmenistan, İran, Irak, Özbekistan ve Kırgızistan, Türkiye’den yönetiliyor. 

Hafele Türkiye İcra Kurulu Üyesi Eda Başar Uytun, yurtdışında tamamladığı eğitim hayatı ve profesyonel deneyimlerinin ardından, Hafele’nin Türkiye’deki ilk temsilcisi olan babasının yanında bulmuş kendisini. Hafele’nin o dönem satış ağırlıklı bir şirket olduğunu söyleyen Eda Başar Uytun, ilk olarak Pazarlama Bölümü’nü kurarak işe başlamış. “Şirketleri pazarlamanın yönlendirdiğine inanırım. Hafele’nin 33. merkezi olarak işe başladık. Bugün ise beşinci büyük merkez konumundayız” diyen Uytun’un, bu yenilikçi bakış açısı ile şirketin büyümesinde önemli bir rol üstlendiğini söylemek yanlış olmaz. 

“Türkiye’de çok daha yenilikçi ve hızlıyız. Çok daha hızlı karar verebiliyoruz. Ekip yeniliğe hızlı adapte oluyor. Hafele’nin hayatında yenilikçi iş modelleri hep Türkiye’den çıktı” diyen Uytun “Geleceğin tasarımla farklılaştığa inanıyoruz. Bu nedenle birlikte çalıştığımız üreticilere ilham veriyoruz” diye ekliyor. Yenilikçi modelleri, sektörü yönlendiren trendleri Eda Başar Uytun’dan dinleyelim: “Konut projeleri çok iyi gidiyordu.

Çılgın bir patlama vardı. Bu sene hafif bir durgunlukla başladık. Büyük çaplı büyümeler olmadı. Ama biz konum açısından avantajlıyız. Hem mobilya üreticileri, hem inşaat sektörü, hem de perakende ayağımız var. Dolayısıyla büyümemiz devam ediyor. İnşaat sektörü olarak büyük çaplı büyüme yaşanmasa da, konut projeleri ve mobilyada ihracata yönelik atılımlar gündeme geliyor. Bu da yeni bir heyecan yaratıyor. Tasarımla ve kalite ile farklılaşma işin içine girdi. O yüzden Hafele daha fazla tercih edilen bir marka oldu. Geçen sene yüzde 40’larda büyüme geçekleştirdik. Bu sene de aynı büyümeyi hedefl iyoruz.” 

Son tüketici ve küçük üreticiye ulaştık 

“Türkiye olarak çok daha yenilikçi ve hızlıyız. Hafele bugün 160 ülkede temsil ediliyor. 35 büyük merkezi var. Biz Türkiye olarak çok daha hızlı karar verebiliyoruz. Ekip yeniliğe hızlı adapte oluyor. Hafele’nin hayatında yenilikçi iş modelleri hep Türkiye’den çıktı. Örneğin sektörümüzdeki franchise sistemini ilk biz başlattık. Bu aslında perakendeye, yani son tüketiciye ve küçük üreticiye ulaşmanın yoluydu. Merkezden, her şehirdeki küçük tüketiciye ulaşamıyorsunuz. Bizim şu anda 17 mağazamız var. Bu dünya çapında Hafele bünyesinde bir ilk oldu. Yenilikçi İş

Birlikte büyüme iş modeli 

“Bir diğer yenilik ise Kalite Noktaları oldu. Mağazalarımızda son tüketiciye ulaşamıyoruz; çünkü işin içine üretim ayağı giriyor. Biz de Hafele Kalite Noktası adı altında, 110 tane banyo-mutfak üreticisi ile anlaştık. Onlar sadece Hafele ürünleri kullanıyorlar. Biz de onlara tasarım ve pazarlama desteği veriyoruz. Farklılaşmalarını sağlıyoruz. Bu sayede hem sektöre katkı sağlıyoruz, hem de kalitemizi yansıtacak bir zincir oluşuyor. Kalite Noktaları da Hafele dünyasında izlenen bir iş modeli oldu. Şu sıralar, bu işi standardize ederek dünya çapında nasıl adapte edileceği üzerinde çalışıyoruz. Kalite Noktaları büyüdükçe daha fazla istihdam yaratan noktalar. Yani hem bir vizyon, hem de birlikte büyüme iş modeli olarak tanımlanabilir.” 

Gelecek tasarımla farklılaşacak 

“Kendi içimizde mimar ve iç mimarlardan oluşan 5 kişilik bir tasarım ekibimiz var. Her sene mekan tasarımı koleksiyonu geliştiriyoruz. İlk başta üretim işine girdiğimiz sanıldı, fakat bizim yaptığımız, birlikte çalıştığımız üreticilere ilham vermek. Dünyadaki tüm trendleri izliyoruz, fuarları geziyoruz. Tüm bunları harmanlayıp bir koleksiyon oluşturuyoruz. Geleceğin tasarımla farklılaştığına inanıyoruz. Biz ne kadar bu işin aksesuarını, hırdavatını satsak da, kapı kollarını yan yana bir panoda dizmek ayrı bir vizyon; bu kapı kolunu kullanım alanı, stil ve tarzına göre bir mekan tasarımı içinde göstermek ayrı bir vizyon. Biz bu ikinci yönde ilerliyoruz.” 

Karar verici kadın 

“Konuta da, banyo mutfak tasarımına da kadın karar veriyor. Biz de kadının ihtiyaçlarını inceledik. Güvenlik, semt, okula ve hastaneye yakınlık gibi konuları bir kenara bırakırsak; dört konut yan yanaysa, kadının ilk baktığı yer mutfak ve banyo oluyor. Dolayısıyla, konut projesi mutfak ve banyo ile farklılaşıyor. Biz de bu doğrultuda, müteahhitlerle birlikte bu konu üzerine çalışabiliriz dedik. Bunun sonucunda da bizim ilham verdiğimiz konut projeleri oluşmaya başladı. İlk başta son tüketici Hafele dünyasında yoktu. Franchise sistemini başlattıktan sonra, karar vericinin kadın olduğunu gördük. Hem kadınlara hem de B2B ortaklarımıza yönelik iletişim başlattık. Mobilya üreticisine karar verenin kadın olduğunu söylerken, kadında da bu farkındalığı yaratmanız lazım. İlk başta kimse mutfak dolaplarının kapağının arkasındaki aksesuarların farkında değildi. Kadınlar mutfağa baktıklarında, kapağa ve ankastreye bakıyorlardı. Kullanım kolaylığını ve işlevselliği bu aksesuarların sağladığının farkında değillerdi. Biz bunu anlatmaya öncelik veriyoruz. Stratejimiz kadına bu aksesuarların önemini anlatmaya yönelik. B2B ortamında da iş modelleri ve ortak pazarlama stratejileri kurguladık. Büyük mobilya üreticileri ile birlikte ‘Hafele ile birlikte mutluluk yaratıyoruz’ kavramını vurgulayan sistemler geliştirdik. Endüstriyal mobilya üreticilerinde bu posterleri göreceksiniz çok yakında.”

Neden Türkiye'de marangoz kadınlar olmasın?

“Üniversite bitirmek şart değil, fakat en büyük eksiklik, bir meslek edinme konusunda, meslek okullarının gereken seviyeye gelememiş olması. Örneğin Hafele Almanya’da marangoz kadınlar var. El zanaati Almanya’da çok değer verilen bir alan. Teknik ve elektronik konusunda eğitimli kadınlar çok hızlı iş bulabiliyorlar. Neden Türkiye’de de marangoz kadınlar olmasın? Öte yandan kadınlar empati kurmakta, liderlik ve koçluk yapmakta, geri bildirim vermekte, açık iletişim kurmakta daha başarılılar. Günümüzde diktatör bir liderlik yok. Koçluk ve gelişim üzerine kurulu bir liderlik var. Kadın da başarılı olmak için, çok büyük bir çabayla bu gelişime kendini adıyor. Kadının, ekibin gelişimi konusunda da daha başarılı bir itme gücü var. Aslında ayırım yapmadan kadın ve erkeği birbirini tanımlayan bir harman olarak görmek lazım.”

Kadının önemini hissettikten sonra yönetim ekibimizi kadına çevirdik

“Hafele Türkiye’de, direktör ve müdürlerden oluşan yönetim seviyesinin yüzde 60’ını kadın çalışanlar oluşturuyor. Merkez genelinde kadın çalışan oranı yüzde 40. Bunun nedeni işin içine depo ve üretimin girmesi. Mağaza tarafında ise kadın çalışanlar çoğunlukta. Hem iş kadını hem de anne olmak ‘çılgın bir hayatınız var’ anlamına geliyor. Toplantı sırasında evde ne yemek yapılacağını düşünüyorsunuz. Veli toplantısını kaçırmanın suçluluk duygusu ile yaşıyorsunuz. Biz kadının iş dünyasındaki önemini hissettikten sonra, yönetim ekibimizi kadına çevirdik. Kadınların eğitim seviyesi yükseldikçe, kariyer yapmak için daha büyük bir tutku duyuyorlar. Öte yandan eğitimli bir anne ilk üç yıl çocuğunun yanında olmak istiyor. Aslında bilgili olmak kadınların işini daha da zorlaştırdı.”