Yargıda iş yükünü 'alternatif çözümler' azaltacak

Adalet Bakanlığı'nca hazırlanan tasarıyla ön ödeme, kamu davasının açılmasının ertelenmesi ve uzlaşmada yeni düzenlemelerle yargıdaki iş yükünün alternatif çözümlerle azaltılması hedefleniyor.

Edinilen bilgiye göre, cezada alternatif çözüm yollarının genişletilmesini öngören kanun tasarısıyla ilgili çalışmalar tamamlandı.

Belirli bir miktar para cezasını ödeyerek, kamu davasının açılmamasını veya açılmış davanın düşmesini sağlayan ön ödemede 3 ay olan üst sınır 6 ay hapis cezasına yükseltildi. Bu uygulamayla 6 aya kadar hapse çarptırılanların cezası, günlük 30 liradan hesaplanacak şekilde paraya çevrilecek.

Öngörülen bir diğer değişiklikle de ön ödemeyle sonuçlanan dosyalar, mahsus bir sicile kaydedilecek ve 5 yıl içinde suçun tekrarı halinde ödenecek miktar yarı oranında artırılacak. Böylelikle ön ödeme kapsamındaki suçların tekrar işlenmesinin önlenmesi amaçlanıyor.

"Şikayet" şartı kalkacak

Tasarıyla kamu davasının açılmasının ertelenmesinin kapsamı da genişletilecek.

Ceza Muhakemesi Kanunu'nda yer alan "Cumhuriyet savcısı, soruşturulması ve kovuşturulması şikayete bağlı olup, üst sınırı bir yıl veya daha az süreli hapis cezasını gerektiren suçlardan dolayı, yeterli şüphenin varlığına rağmen, kamu davasının açılmasının 5 yıl süreyle ertelenmesine karar verebilir." hükmünde değişiklik yapılacak. Böylece, bir yıllık sınır, 2 yıla çıkarılarak, 2 yıla kadar hapis cezalarını gerektiren suçlar da kapsama alınacak. Kamu davasının açılmasının ertelenmesi için şikayet şartı da kaldırılacak.

Uzlaşma, uzlaştırma olacak

Çağdaş ceza adaleti sistemlerinde etkili, onarıcı adalet uygulamalarından biri olarak kabul edilen uzlaşma, Türkiye'deki sonuçları dikkate alınarak yeniden düzenlenecek. Uzlaşmanın adı "uzlaştırma" olarak değiştirilecek.

Soruşturulması ve kovuşturulması şikayete bağlı suçların yanı sıra şikayete bağlı olup olmadığına bakılmaksızın uzlaştırma yoluna gidilebilecek suçların sayısı artırılacak. Etkin pişmanlık hükümlerine yer verilen suçlara ilişkin sınırlamanın kaldırılmasıyla uzlaştırma kurumunun uygulama alanı da genişletilecek.

Uzlaşma kapsamına tehdit, kişi hürriyetini yoksun kılma, hırsızlık ve dolandırıcılık da eklenecek.

Uzlaşmada kapsamın geniş tutulmasıyla zanlıların doğrudan kamu davası ve cezai yaptırımlar yerine, ceza muhakemesinin onarıcı adalete dayanan kurumlarıyla karşılaşmaları amaçlanıyor. Böylelikle, suçun işlenmesiyle bozulan toplumsal düzenin, taraflar arasında sağlanan barış yoluyla yeniden tesis edilmesi hedefleniyor.