Vergi kaybından muzdaribiz
ANTALYA'DAN / Seda TUZLU
Antalya Türkiye'nin yedinci büyük ekonomisi… Geliri giderini karşılayan 18 ilden biri… Ne yazık ki, Türkiye'ye verdiği katma değerin gelirini başka illere değer olarak kazandıran nadir şehirlerden biri aynı zamanda.
Antalya'dan elde edilen katma değer büyük ölçüde başka şehirlere değer olarak dönüyor. Şehrin ekonomisinde pastanın en büyük dilimine sahip turizmcilerin yarısı Antalya'dan elde ettiği gelirin katma değerini bir güzel başka şehre yatırıyor, Antalyalı bir şey yapamıyor. Antalya'nın Türkiye'ye verdiği katma değer yüzde 3,5-4'le ulaşmışken ilde toplanan vergi oranı ise bu rakamın sadece yüzde 0,5'ine denk geliyor. Aradaki yüzde 3'ü aşkın vergi, ki bu il ekonomisi için inanılmaz ciddi bir rakam, başta İstanbul olmak üzere Türkiye'nin çeşitli illerine yatırılıyor.
Antalya Ticaret ve Sanayi Odası (ATSO) gündemini meşgul eden hassas bir konu vergi kaybı… Hassas bir konu diyorum, çünkü Antalya Vergi Dairesi toplanan vergilerden memnun, "gelirim giderimi karşılıyor" açıklaması da bu memnuniyetin en açık göstergesi. ATSO ise toplanabilecek daha fazla verginin ile neler kazandırabileceğinin gayretiyle çırpınıyor. Son meclis toplantısında ATSO Başkanı Çetin Osman Budak, Antalya'daki birçok şirketin merkezinin İstanbul ve Ankara'da bulunduğunu, bunun da Antalya'nın vergi kaybına neden olduğuna dikkat çekmişti. ATSO tarafından geçtiğimiz ay Antalya'da hizmet veren alışveriş merkezlerindeki 381 mağazada anket yapıldı ve ankete göre mağazaların yüzde 40'ının merkezinin İstanbul'da olduğu tespit edildi. Antalya Vergi Dairesine kayıtlı olan mağazaların oranı da yüzde 16. Hal böyle olup, turizm sektörü için yankılanan vergi kaybı sesleri AVM'ler için yükselince, konuya ilişkin bir yasa beklentisi farz oldu Antalya'da.
Budak, turizm sektöründen sonra alışveriş merkezlerindeki mağazaların da çoğunun merkezinin Antalya dışında olmasının haksız rekabete yol açtığını söyleyerek, ilgili yerlere çağrıda bulunmuştu: "Buradan bir kez daha tüm şirketlere, Maliye Bakanlığı ile Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'na çağrı yapıyorum. Bu durumun yarattığı haksızlığa, vergi ve gelir kaybına, haksız rekabete artık bir son verin"
Gelir azlığından yakınan belediyelere de söyleyecek lafı vardı Budak'ın: "Çağımız artık bilgisayar çağı. Firma merkezi farklı yerde olsa da her şubenin vergisi ayrı hesaplanıp, bulunduğu yere yatırılabilir. Uygulanması gereken teknik budur. Gelirlerin azlığından yakınan belediyelere de sesleniyorum. Bu sorun sadece bizim sorunumuz değil. Bu konuda yerel yönetimleri de yanımızda görmek istiyoruz"
Başkanın da söylediği gibi, aslında beklenen formül çok açık: Birisi çıkacak, "Firmaların şube gelirleri kazancın elde edildiği ile yatırılır" diyecek, Antalyalı rahat edecek. Bu vesileyle aynı dertten muzdarip Türkiye'nin birçok tatil yöresi de derin bir oh çekecek.
