Tutanakta yanıltıcı beyanlar arttı Hazine, belgeye uyarı yazıları koydu

İSTANBUL - Kaza tespit tutanağındaki sahtecilikler hem doğru beyanda bulunan sürücülere hem de sigorta şirketlerine büyük zarar veriyor. Sahte beyanlar sebebiyle primler zararı karşılamaz hale geliyor ve sigorta şirketleri zarar ediyor. Doğru beyanlarda bulunan sürücülerde sahtekarlıklardan dolayı her poliçe yenilemede daha yüksek prim ödemek zorunda kalıyorlar. 

2008 Nisan ayında hayatımıza giren kaza tespit tutanağı uygulamasında artan yanıltıcı beyanlar Hazine Müsteşarlığı'nı da harekete geçirdi.  Müsteşarlık kaza tespit tutanağında şekil olarak bir değişikliğe gitti ve tutanağın üst kısmına, tutanağın gerçeğe aykırı düzenlenmesinin özel evrakta sahteciliğe girdiğini ve cezai yaptırımları olduğunu aynı zamanda bu kişilerin riski yüksek sigortalı olarak değerlendirileceğini belirten uyarılar ekledi.

Hazine Müsteşarlığı'nın 04.11.2010 tarihli sektör duyurusuna sektör temsilcileri genel olarak olumlu yaklaşırken,  uygulamanın tam anlamıyla başarıya ulaşabilmesi ve sahteciliğin ortadan kaldırılabilmesi için caydırıcı niteliği daha yüksek olan yeni düzenlemelerin gerçekleştirilmesi gerektiğinin altını çiziyorlar.

Su: SİSBİS etkin şekilde kullanılmalı

Anadolu Sigorta Genel Müdürü Mustafa Su: Kaza tespit tutanağı üzerinde yapılan en önemli değişiklik, sahtekarlıkları ve yanlış beyanları önlemeye yönelik bu çabanın bir sonucu olarak, tutanakların üzerine uyarıcı nitelikte bir yazının eklenmesi oldu. Diğer eklenen ifade ise, tutanağın düzenlenmesi için kaza yerinde beklenilmesine gerek olmadığı, fotoğraf çekiminin yapılmasından sonra araçların, yolu aksatmayacak şekilde uygun bir yere çekilmesi ile ilgili. Kaza tespit tutanağında yapılan değişikliğin bireysel suiistimallerin önüne geçilmesinde kısmen faydalı olacağını düşünüyoruz. Ancak bu konuda esas fayda sağlayacak gelişmenin, "Sigorta Sahtekarlıkları Bilgi Sistemi Veri Tabanı" (SİSBİS) uygulamasının etkin bir şekilde kullanılmasıyla birlikte kat edileceği görüşündeyiz.

Ketenci: Bilinçli vatandaş dikkate alır

Ankara Sigorta Hasar, Hasar Denetim ve Rücu'dan Sorumlu Grup Müdürü Namık Kemal Ketenci: Hazine Müsteşarlığı'nın kaza tespit tutanağına eklettiği uyarının, tarafların irade beyanlarının gerçeğe aykırı olması halinde, sigorta şirketlerince hukuki yollardan bu davranışta bulunan kişi ve kurumlar hakkında gerekli müeyyidelerin uygulanmasına imkan tanıyan bir durum olduğunu düşünüyoruz. Bilinçli vatandaşlarımızın bu uyarıyı dikkate alacağına ve davranışlarını uyarı çerçevesinde değerlendireceğine inanıyoruz. Bunun yanında bu davranışı alışkanlık ve meslek haline getiren kişi ve kurumlarda müspet yönde bir gelişme olmayacağına inanıyorum. Bu konu ile ilgili daha ciddi tedbirler (örneğin sahte uygulama yapanların tespiti halinde ağır para cezaları ve hapis cezaları ile) alınarak sahtekarlığın azaltılacağını düşünüyorum.

Alpertunga: Bilinçlendirme açısından faydalı

AXA SİGORTA Hasar Direktörü ve Genişletilmiş İcra Kurulu Üyesi  İsmail Alpertunga:  Hazine Müsteşarlığı'nın kaza tespit tutanağında değişiklik yapma kararı kendilerine yapılan başvurulardan kaynaklandı. Tutanaklarda gerçeğe aykırı beyanlar yapıldığı iddiaları üzerine tutanaklara uyarıcı bir yazı eklenmesi uygun görüldü. Tutanakları dolduracak kişilerin bilinçlendirilmesi açısından, uyarıcı bir yazı yazılmasının faydalı olacağı görüşündeyiz, ancak caydırıcı niteliğinin düşük olması nedeni ile kaza tespit tutanaklarında yapılan bu değişikliğin sigorta sahtekârlıklarını azaltmada yeterince etkili olmayacağını düşünüyoruz.

Bulutlu: Suistimaller afişe edilmeli

Chartis Sigorta Genel Müdür Yardımcısı Sema Bulutlu: Maddi hasarlı trafik kazası tespit tutanaklarına son dönemde eklenmiş olan 2 madde elbette ki suistimalli hasarların önlenmesine yardımcı olabilmesi açısından güzel bir gelişme. Ancak öncelikle kazaya karışan veya kaza senaryosunu düşünen kişilerin bu uyarıyı okuması ve öncelikle bu uyarıdan kendilerine bir pay biçmesi gerekiyor. Gerçek olmayan kazalara ait ödenen hasarlar, maalesef toplumda bir cesaret oluşturuyor ve sigorta şirketlerinin kontrolsüz işlem yaptığı şeklindeki yanlış izlenimini kamuya yayıyor olmakla birlikte, ceza gören, afişe edilen suistimaller ile de bu arsızlığın önüne geçilebileceğini, ancak bu işin sigorta şirketlerini süre ve maddi olarak çok da meşgul edeceğini düşünüyorum.

Karataş: Devamının gelmesi lazım

ERGO Sigorta Oto Hasar, Hukuk&Rücu, Müşteri İlişkileri, Nakliyat Sigortalarından Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Cengiz Karataş: Hazine'nin bu değişikliğe, sigorta şirketlerinin mağduriyetlerini yoğun olarak aktarmaları sonucu gerek görmüş olabileceğini düşünüyoruz. Devamının gelmesi ve sahte hasarla mücadelede aynı kararlılığın devam ettirilmesi gerekiyor. Hazine ve sigorta şirketleri dürüst sigortalıların hakkını korumak adına daha fazla işbirliği yapmalıdır diye düşünüyoruz. Sigorta şirketleri olarak, sahte hasarla mücadelede, Hazine'yi daha etkin bir şekilde yanımızda görmek isteriz. Sahte hasarla mücadele alanından baktığımızda "Sigortalı-Hazine-Sigortacı" üçlüsünün, birbiriyle koordineli davranması her kesimin yararına olacak.

Turan: Ek tedbirler gerekli

Ray Sigorta Hasar & Rucü Müdürü Fahrettin Turan: Kaza tespit tutanağının değişiklik yapılmasının birincil nedeni kaza tespit tutanağı uygulamasından sonra ciddi boyutta artan sahte hasar ve suistimallerin önüne geçilmesinin sağlanması. Sahte tutanak düzenlenmesinin tespiti sonrası uygulanacak cezai yaptırım tutanaklara eklendi. Ayrıca yüksek riskli müşterilere uygulanacak sürprim de hatırlatılarak işin maddi boyutu da ön plana çıkarıldı ve en azından bu yönden de sahte hasarlara yönelik bir caydırıcı etki sağlanması hedeflendi. Kaza tespit tutanağına yeni eklenen b maddesi ile de kaza sonrası trafik akışını engellenmemesine yönelik hatırlatma yapıldı. Yapılan değişiklikler ile hedeflenen noktaya çok fazla gelineceğini düşünmemekteyiz. Bu maddelere ek olarak kaza tespit tutanağı uygulamasına yönelik de bazı değişikliklere gidilmeli. Örneğin; kaza anında hasarlı araç ve kaza yerinin resminin çekilmesinin zorunlu hale getirilmesi, KTT verilerine göre kusurlu araç sürücülerine trafik para cezası kesilmesi gibi ek tedbirler de getirilebilir.

Demirel: Yaptırımların ne olduğu belirlenmeli

Yapı Kredi Sigorta Genel Müdür Yardımcısı Melike Demirel: Hazine Müsteşarlığı'nın 04.11.2010 tarihli sektör duyurusunda "Müsteşarlığımıza ulaşan başvurulardan, söz konusu tutanaklarda gerçeğe aykırı beyanların yapıldığı yönünde iddiaların bulunduğu anlaşılmaktadır" deniliyor. Bu da bize kaza tespit tutanağı uygulaması geçişi sonrasında oto sigortalarında suistimallerin çok artması ve sigorta sektörünün kasko-trafik branşları sonuçlarının olumsuz olması sebebiyle Hazine Müsteşarlığı tarafından kaza tespit tutanağında değişiklik yapma ihtiyacı duyduğunu düşündürüyor. Revize edilen formda "Gerçeğe aykırı tutanak düzenlenmesinin özel evrakta sahtecilik kapsamına girdiği ve cezai yaptırımlara sebep olacağı, ayrıca poliçe yenilemesinin yüksek sürprimli yapılacağı" maddesi eklendi. Diğer yandan, formun amaçlarından birinin kazalar sonrasında trafik sıkışıklıklarını önlemek olması sebebiyle; revize edilen formda "Kaza fotoğrafının çekilmesi sonrasında araçların trafiği aksatmayacak şekilde uygun bir yere çekilmesi gerektiği" maddesi de eklendi. Eklenen "gerçeğe aykırı tutanak düzenlenmemesi" uyarısının bireysel suistimallere olumlu etkisi olabilir, ancak bunu bir meslek haline getirmiş olan şebekeler tarafından yapılan suistimallerin sadece form üzerindeki uyarıyla azalması beklenmemeli. Burada belirtilen cezai yaptırımların ne olduğu belirlenmeli, kamuoyuna duyurulmalı ve uygulamaya alınmalı.

Kangal: Sürücüler kampanyalarla eğitilmeli

Zurich Sigorta Hasardan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Eray Kangal:

Yalnız maddi hasarla sonuçlanan trafik kazalarında taraflarca doldurulmasına yönelik kaza tespit tutanağı uygulaması 01 Nisan 2008 tarihinde yürürlüğe girdi. Hazine Müsteşarlığı, gerçeğe aykırı beyanların yapıldığı iddiası ile söz konusu tutanaklarda uyarıların bulunduğu bir takım değişiklikler yaptı. Böylece bu konuya dikkat çekerek gerçeğe aykırı beyan yazımında caydırıcı özellik ile sigorta sahtekarlıklarının azaltılması öngörülüyor. Kaza tespit tutanağı uygulaması ile birlikte sahte hasarlarda artış meydana geldi. Polisin devrede olmadığı, resmi evrak niteliğindeki kaza tespit tutanağı, kişilerin beyanına tabi olduğundan sahte hasarın tespiti de çok zor oluyor. Bu konuda daha üst düzey aksiyonları alınarak özellikle sürücülerin ülke genelinde yapılacak kampanyalarla eğitilmesi sağlanmalı.

Hazine hangi uyarıları ekledi?

Hazine tutanakta şekil olarak değişiklik yaptı ve şu iki maddeyi tutanağın üst kısmına ekledi:

. Kaza tespit tutanağını gerçeğe uygun olarak düzenleyiniz. Gerçeğe aykırı tutanak düzenlemek özel evrakta sahtecilik niteliğinde olup, cezai yaptırımı söz konusu olduğu gibi, bu kişiler riski yüksek sigortalı olarak değerlendirilecek ve poliçe yenilemelerinde yüksek prim uygulanacaktır.

. Tutanak tanzimi için kaza yerinde beklenmesi gerekli değildir. Mümkünse fotoğrafı çekildikten sonra araçların trafiği aksatmayacak şekilde uygun bir yere çekilerek, tutanağın düzenlenmesi imkan dahilindedir.