Türkiye'de hayvansal üretim geriliyor

ANKARA - Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) 2009 yılı "Hayvansal Üretim İstatistiklerine" göre 2009'da, bir önceki yıla göre büyükbaş hayvan sayısı yüzde 1,2, küçükbaş hayvan sayısı yüzde 9,1 oranında azaldı.

TÜİK, 2009 yılı "Hayvansal Üretim İstatistiklerini" açıkladı.

Buna göre, 2009 yılı sonu itibariyle toplam büyükbaş hayvan sayısı bir önceki yıla göre yüzde 1,2 azalarak 10 milyon 811 bin 165 baş olarak gerçekleşti. Büyükbaş hayvanlar arasında yer alan sığır sayısı yüzde 1,3 azaldı ve 10 milyon 723 bin 958 baş oldu. Koyun sayısı 2009 yılı sonu itibariyle bir önceki yıla göre yüzde 9,3 azalarak 21 milyon 749 bin 508 baş, keçi sayısı ise yüzde 8,3 azalarak 5 milyon 128 bin 285 başa geriledi.

Yumurta tavuğunda artış

Toplam kümes hayvanları sayısı 2009 yılında bir önceki yıla göre yüzde 6 oranında azaldı ve 234 milyon 82 bin 206 oldu. Yumurta tavuğu sayısı ise 2009 yılı sonu itibariyle bir önceki yıla oranla yüzde 4,9 oranında artarak 66 milyon 500 bin 461 adede ulaştı. 2009'daki yumurta üretimi, 2008'e göre yüzde 4,9 arttı ve yaklaşık 13,8 milyar adede ulaştı.

Kırmızı et üretimi azaldı

Geçen yıl kırmızı et üretimi bir önceki yıla göre azaldı, beyaz et ve süt üretimi ise arttı.

Söz konusu yılda, mezbahane ve derisi THK'ya verilen kurban bayramı kesimlerini kapsayan kırmızı et üretimi, 2008 yılına göre toplamda yüzde 14,5 oranında azalarak 412 bin 621 ton oldu. Bu yıl içerisinde sığır eti yüzde 12,2, koyun eti yüzde 22,9, keçi eti yüzde 15,1 ve manda eti yüzde 24,6 azaldı.

Beyaz et üretimi, bir önceki yıla göre yüzde 17,9 artarak 1 milyon 323 bin 624 ton oldu. Bu miktarın yüzde 96,48'i et tavuğu eti, yüzde 1,23'ü yumurta tavuğu eti, yüzde 2,28'i hindi eti ve yüzde 0,01'i ise ördek etinden oluştu.

Süt üretimi, 2009'da bir önceki yıla göre yüzde 2,4 arttı ve 12 milyon 542 bin 186 ton olarak gerçekleşti. Bu miktarın yüzde 92,35'ini inek sütü, yüzde 5,85'ini koyun sütü, yüzde 1,53'ünü keçi sütü ve yüzde 0,26'sını manda sütü oluşturdu.

Deri, yapağı, kıl, tiftik ve bal mumu üretimi azaldı, bal üretimi arttı

2009'da deri, yapağı, kıl, tiftik ve bal mumu üretimi azalırken, bal ve yaş ipek kozası üretimi arttı.

Söz konusu yılda üretilen deri sayısı bir önceki yıla göre toplamda yüzde 24,7 azalarak 6 milyon 598 bin 183 adet olarak gerçekleşti.

Yapağı üretim miktarı yüzde 8,8 oranında azaldı ve 40 bin 270 tona düştü. Kıl üretim miktarı 2009'da bir önceki yıla göre yüzde 10,5 azalarak 2 bin 2 ton oldu. Tiftik üretimi ise 2009'da yüzde 10,3 oranında azaldı ve 174 tona geriledi.

Bal üretiminde kovan sayısı, 2009 yılında bir önceki yıla göre yüzde 9,2 artarak 5 milyon 339 bin 224 adede yükseldi. Bal miktarı ise yüzde 0,8 arttı, 82 bin 3 tona yükseldi. Bal mumu üretimi ise yüzde 3,4 oranında azalarak, 4 bin 385 tona düştü.

Yaş ipek kozası üretimi arttı

İpekböcekçiliği faaliyeti yapan köy sayısı 2009'da bir önceki yıla oranla yüzde 4,1 artarak 203'e, ipekböcekçiliğiyle uğraşan aile sayısı da yüzde 4,7 oranında artarak 2 bin 295'e yükseldi. Açılan tohum kutusu sayısı yüzde 2,1 artarak 5 bin 683 olurken, yaş ipek kozası yüzde 9,2 oranında artarak 136 ton olarak gerçekleşti.

Hayvansal Üretim İstatistikleri, büyükbaş ve küçükbaş hayvan sayıları, kümes hayvanları, et, süt, yumurta, deri, yapağı, kıl, tiftik üretimi ve arıcılıkla ilgili bilgileri kapsıyor ve Tarım ve Köyişleri Bakanlığı vasıtasıyla ilçe detayında İstatistiki Veri Ağı (İVA) sistemi aracılığıyla derleniyor. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı bünyesinde kurulmuş bir veri giriş sistemi olan İVA'ya veriler elektronik ortamda Tarım ve Köyişleri Bakanlığının il ve ilçe teşkilatlarındaki ziraat mühendisleri, veteriner hekimler veya teknisyenler tarafından giriliyor. Süt, deri, yapağı, kıl ve tiftik üretim miktarları türev değişkenler olup, IVA üzerinden derlenen verilerden uluslararası metodolojiler çerçevesinde Türkiye İstatistik Kurumu tarafından hesaplanıyor. İpekböcekçiliği ile ilgili veriler ise Bursa Koza Tarım Satış Kooperatifleri Birliği'nden (KOZABİRLİK) derleniyor.

Kırmızı et üretimine ait istatistikler, 2009 yılında mezbahanesi olan ve kesim yapılan 487 ilçeden derlenen mezbahane kesimlerini ve derisi THK'ya verilen kurban bayramı kesimlerini kapsıyor.

Canlı hayvan sayılarına ait veriler 31 Aralık 2009 itibariyle, hayvansal ürünlere ait veriler ise Ocak-Aralık 2009 içindeki toplam üretimi kapsıyor.