Türkiye, yarın tarihi bir gün yaşayacak

ANKARA - Türkiye, yarın tarihi bir gün yaşayarak, ilk yerli yer gözlem uydusu RASAT'ı uzaya yollayacak.

TÜBİTAK Uzay Teknolojileri Araştırma Enstitüsü (TÜBİTAK UZAY) tarafından, DPT tarafından sağlanan kaynakla Türkiye'de tasarlanıp üretilen Türkiye'nin ilk yerli yer gözlem uydusu ve Türkiye'de bugüne kadar üretilen en büyük uydu olma sıfatlarını elinde bulunduran RASAT, Yasny Fırlatma Üssü'nden verilen bilgiye göre, yarın uzaya gönderilecek.

TÜBİTAK yetkililerinden edinilen bilgiye göre, RASAT 15 Haziran 2011 tarihinde Rusya Federasyonu'nun Kazakistan sınırındaki Yasny Fırlatma Üssü'ne gönderildi. Buradaki testleri tamamlanan RASAT, yarın uzaya gönderilecek.

RASAT'ın tasarım, üretim ve test aşamalarının tamamı Türk mühendisler ve teknisyenler tarafından, hiç bir yabancı ortak ya da danışman kullanılmadan, Ankara'da TÜBİTAK UZAY Tesislerinde gerçekleştirildi.

RASAT'ın uçuş bilgisayarı, uçuş yazılımı, hızlı haberleşme sistemi, görüntü sıkıştırma sistemi gibi kritik alt-sistemleri de Türkiye'de tasarlanıp üretildi.

7,5 metre siyah beyaz, 15 metre çok bantlı görüntüleme kapasitesine sahip, yaklaşık 100 kilogram ağırlığındaki RASAT'ın yörüngeye yerleştirilmesiyle birlikte, Türkiye tarafından tasarlanıp geliştirilen uydu sistemleri uzayda denenmiş ve uzayda başarılı şekilde çalışarak uçuş tarihçesi kazanmış olacak.

Böylelikle, bu sistemlerin bundan sonraki yerli uydu ve uzay görevlerinde kullanılması mümkün olacak. Bu sayede Türkiye, bundan sonraki daha büyük uydu ve uzay projelerine RASAT projesinde sağlamış olduğu birikim ile daha emin adımlarla ilerleyebilecek.

RASAT'tan elde edilecek uydu görüntülerinin, şehir bölge planlama, ormancılık, tarım, afet yönetimi ve benzeri amaçlarla da kullanılması planlanıyor. Bunlara ek olarak, RASAT uydu platformunun gelecek nesil Türk uydu görevleri için ve uzayda çalışmak üzere geliştirilecek askeri ve bilimsel amaçlı sistemler için bir test ve doğrulama aracı olarak kullanılmaya devam etmesi amaçlanıyor.

Testler BTK laboratuvarlarında yapıldı

TÜBİTAK UZAY Tesislerinde RASAT uydusunun tüm modül üretim ve testlerinin başarıyla tamamlanmasının ardından uydu entegrasyonu gerçekleştirildi. Uydunun işlevsel testleri ve sistem seviyesi testleri de TÜBİTAK UZAY tesislerinde yapıldı. Uydu uzayda iken yapılacak kablosuz haberleşmenin yerdeki denemeleri ise, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu'nun (BTK) Hacettepe Üniversitesi Yerleşkesi'nde yer alan Piyasa Gözetim Laboratuvarı'nda başarıyla gerçekleştirildi.

Uydu üretim ve test çalışmalarına paralel olarak fırlatma hizmeti alımı için ihale çalışmaları da yürütülerek Ağustos 2009 tarihinde ihaleyi kazanan firmayla sözleşme imzalandı. Sözleşmenin imzalanmasını takiben fırlatma hazırlık sürecine başlandı.

Fırlatılma süreci

RASAT, 15 Haziran 2011 tarihinde Rusya Federasyonu'nun Kazakistan sınırındaki Yasny Fırlatma Üssü'ne gönderildi. Fırlatma üssünde 15 günlük bir çalışmayla fonksiyonel testler, pilin doldurulması ve diğer mekanik işlemler tamamlandı ve Dnepr fırlatma aracını işleten Rus ISCK (International Space Company Kosmotras-Uluslararası Uzay Şirketi Kosmotras) firmasının ilgili makamlardan fırlatma için son izni alması beklendi.

İznin alınmasını takiben, tüm dünyada çok riskli bir alan olarak bilinen uydu tasarlama, üretme, test etme ve işletme alanında Türkiye'nin sahip olduğu yetenekleri göstermek, Türk mühendis ve teknisyenleri tarafından tasarlanarak üretilen yerli uzay ekipmanlarını uzayda test etmek ve optik uydu görüntüleri elde etmek amacıyla geliştirilen RASAT uydusunun, diğer yedi uydu ile birlikte, 17 Ağustos günü Dnepr fırlatma aracı ile 700 kilometre yükseklikteki yörüngesine fırlatılması planlanıyor.

RASAT'ın dahil olacağı fırlatma, Dnepr fırlatma aracının uydu taşımak için yapacağı 17. ticari fırlatma olacak.

DPT tarafından sağlanan kaynaklarla üretilen RASAT uydusu ile, Türkiye'nin ileri teknoloji üretebilme potansiyelinin artmasına önemli katkılarda bulunmaya devam edecek olan TÜBİTAK UZAY, Türkiye'nin uzay çalışmalarına destek olacak şekilde teknoloji geliştirme ve yeni uydu projelerinin hayata geçmesi konusundaki faaliyetlerini yürütmeye devam edecek.