Türkiye hayırseverlik liginde sonlarda

İSTANBUL - İngiliz araştırma şirketi YouGov 2014 yılı başında The Times dergisi için 13 ülkeden 14 bin kişi arasında bir kamuoyu yoklaması gerçekleştirdi. Katılımcılara iki soru soruldu: Sizce dünyanın en ünlü insanı kim? Sizin en fazla hayranlık duyduğunuz insan kim? 80 milyar dolarlık serveti ile dünyanın en zengin insanı olan Microsoft kurucusu Bill Gates, dünyanın en fazla hayranlık duyulan insanı oldu. İlk onda yer alan bir diğer isim ise Warren Buffet oldu. 

Gates ile Buffet arasındaki ortak nokta: Çok zengin olmaları ve bu zenginliğin çok büyük bir bölümünü hayırseverlik için kullanmaları. Bill Gates’in tüm dünyanın en sevdiği ve en beğendiği isim olmasının en büyük nedeni de, tartışmasız kendisini insanlık adına iyiliklere adamış olması. 1994 yılında kurulan Bill & Melinda Gates Vakfı, sıtma ve açlık gibi küresel sorunları çözmeyi amaçlıyor. Vakıf son yirmi yıl içinde, bu mücadeleye yönelik yaklaşık 26 milyar dolar harcadı. Gates aynı zamanda Warren Buffet gibi ABD’li zengin hayırseverleri The Giving Pledge adı altında bir projede bir araya getirdi. Proje kapsamında ABD’nin en zenginleri varlıklarının en az yarısını hayır kurumlarına bağışlıyorlar. 

Gates olmasa, dünya neye benzerdi? 
Dünya genelindeki hayırseverlik faaliyetlerini destekleyen The Roosevelts oluşumunun yorumu oldukça önemli: “Bill Gates gibi milyarderler olmasa, dünyamız neye benzerdi?” 
Hayırseverlik konusunda önemli iki uzman William Foster ve Susan Wolf Ditkoff ’ın Harvard Business Review’de yer alan makalelerinde, hayırseverlerin dikkate almaları gereken konular şöyle sıralanıyor: 

Kâr amacı gütmeyen büyük organizasyonlar kurmak 
Çok sayıda sorunun çözümünde kar amacı gütmeyen kurumlara ihtiyaç duyuluyor. Bu kurumlar özellikle devletin yetişemediği alanlara müdahalede başarılı oluyorlar. Silikon Vadisi merkezli Draper Richard Foundation bunun bir örneği. Vakıf, eğitimden küresel kalkınmaya kadar farklı alanlarda hizmet sunan sosyal girişimcileri belirliyor ve destekliyor. 

Kamuoyunu değiştirmek 
Sigara içmenin zararları veya alkollü araç kullanımını engelleme gibi eğitim amaçlı kampanyaların başarılı olması, kamuoyunu, kamu alışkanlıklarını değiştirmekle ilgili. Bu tür konularla ilgilenen kurumların, hükümet, politika ve sosyal medyada deneyim sahibi olan hayırseverlere ihtiyaçları var.

Aracı organizasyonlar kurmak 
Sürdürülebilir tarım, yeşil enerji gibi çok sayıda konu, tüketiciler, hükümet, perakendeciler ve tedarikçiler gibi çok sayıda aktörü devreye sokuyor. Bu alanlarda değişim yaratabilmek için uzun vadede çok sayıda kuruma ihtiyaç var. Tek bir hayırsever veya kurum, tüm alanlarda etkili olmayı başaramaz.

135 ülke arasında 128. sıradayız
 İngiltere merkezli Charities Aid Foundation- CAF (Hayır İşleri Yardım Vakfı), 2010 yılından bu yana, araştırma şirketi Gallup ile yaklaşık 150 ülkede “Dünya Hayırseverlik Anketi” gerçekleştiriyor. Dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 95’ini kapsayan anket şehir merkezlerinde yapılıyor. 15 yaşın üzerindeki katılımcılara şu sorular soruluyor: Geçtiğimiz bir ay içinde;

1) Herhangi bir yardım kuruluşuna para verdiniz mi?

2) Herhangi bir yardım kuruluşunda gönüllü olarak çalıştınız mı?

3) Herhangi bir yabancıya ya da yardıma ihtiyacı olan tanımadığınız birine maddi yardımda bulundunuz mu? Son çalışma “World Giving Index 2013” adıyla yayınlandı. Rapora göre Türk vatandaşlarının hayırseverlik göstergeleri dünya ülkelerinin son sıralarında yer alıyor. Türkiye 2013 yılında, 135 ülke arasında 128. sırayı Afrika’nın fakir ülkesi Raunda ile paylaşmış. Türkiye, herhangi bir yardım kurumuna para verme açısından 102. sırada; herhangi bir yardım kuruluşunda gönüllü olarak çalışma açısından 130. sırada; herhangi bir yabancıya ya da yardıma ihtiyacı olan tanımadığı birine maddi yardımda bulunmak açısından ise 146 ülke arasından 137. sırada yer alıyor.