Türkiye-Finlandiya İş Forumu ilişkilerimize ivme kazandıracak

Gülsün SALLIOĞLU GÜL

ANKARA - Türkiye ile Finlandiya arasındaki ekonomik ilişkilerin Başbakan Erdoğan’ın Finlandiya ziyareti kapsamında gerçekleştirilecek olan Türkiye-Finlandiya İş Forumu’nun ardından ivme kazanacağını ifade eden Finlandiya’nın Ankara Büyükelçisi Nina Vaskunlahti, ziyaret sırasında Başbakan Erdoğan’a bakanların yanı sıra 150’yi aşkın Türk işadamının eşlik edeceği bilgisini verdi. Vaskunlahti, “Türk ve Fin yatırımcıların bir araya gelmesi, yeni işbirliklerine olanak sağlayacak” dedi.

Avrupa’daki ekonomik krizin Finlandiya’nın güçlü olduğu orman ürünleri sektöründe işsizliği artırdığını, bunun sonucunda da ağaçları değerlendirecek yeni alanlara yöneldiklerini kaydeden Vaskunlahti, ağaç liflerinden kumaş üretilebileceğini belirterek Türk tekstil sektörüne işbirliği çağrısında bulundu. Vaskunlahti, 6 Kasım’da gerçekleşecek ziyaretten beklentileri ve iki ülke arasındaki işbirliği olanaklarına yönelik Ankara Temsilcimiz Ferit B. Parlak ve arkadaşımız Gülsün Sallıoğlu Gül’ün sorularını yanıtladı.

> Başbakan Erdoğan’ın Finlandiya’ya ziyaretinin ikili ilişkiler için önemi nedir?

Başbakan Erdoğan’ın Finlandiya’ya bu ziyareti yapacak olmasından çok mutluyuz. Ziyarette Başbakana, Bakan Zafer Çağlayan, Bakan Taner Yıldız ve Bakan Egemen Bağış eşlik edecekler. Bunun yanı sıra 150’den fazla işadamının eşlik etmesi bekleniyor. Başbakanın ziyareti vesilesiyle yine aynı tarihte Türkiye-Finlandiya İş Forumu düzenlenecek. Bu ziyaretten beklentimiz; şimdiye kadar tesis ettiğimiz iyi ilişkilerin daha da güçlenerek devam ettirilmesi. Türkiye ile Finlandiya arasındaki iyi ilişkiler işadamlarının bir araya gelmesiyle ivme kazanacak. Zira Türkiye ile ilgilenen Finlandiyalı işadamları ve Finlandiya ile ilgilenen Türk işadamlarının bir araya gelmesi için bu büyük bir fırsat olacak. Bunun dışında Başbakan’ın ziyareti sırasında Avrupa Birliği hususunda da konuşulacaktır. Özellikle Türkiye’nin AB’ye katılım süreci tartışılacaktır. Türkiye’nin bu süreci hızlandırması hususunda elinden geleni yapması konusunda Türkiye’yi teşvik ederek onları yüreklendirmek istiyoruz.

Başbakan Erdoğan ziyaret kapsamında, öğrenme teknikleri konusunda uzmanlaşmış olan gelişmiş bir Finlandiya şirketini ziyaret edecek. Böylece Finlandiya’nın modern yönünü de göstermiş olacağız. Çocuklara modern imkanları kullanarak öğretme amacında olan bu şirket, Angry Birds’ü de ortaya çıkaran şirket. Başbakan bu ziyaret çerçevesinde Cumhurbaşkanımız Niinistö ile görüşecek. Parlamento Başkanımıza bir ziyaret gerçekleştirecek. Eski Cumhurbaşkanımız Ahtisaari ile görüşmeleri de söz konusu olabilir.

Bir önceki hafta İstanbul’da Sayın Çağlayan ile bir araya gelmemizi sağlayan bir öğle yemeği gerçekleştirildi. Burada İsveç Büyükelçisi de hazır bulundu. 20’ye yakın Fin ve İsveç şirketi de öğle yemeği toplantısında bizimle beraberlerdi. Bu toplantı sırasında Sayın Çağlayan’ın Finlandiya’dan ne umabileceği konusunda konuştuk. Kendisine kimi konularda fikirler verdik. Şirketlerin temsilcileri de Türk iş camiasını nasıl değerlendirdiklerini bizimle paylaştılar. Bu yüzden de, bu ziyarete çok güzel bir hazırlık olduğunu düşünüyorum.

Ar-ge ve eğitime yatırım

> Avrupa’da yaşanan kriz Finlandiya’yı da etkiledi. Krizde hangi sektörler zarar gördü? 

Mali kriz Finlandiya dahil olmak üzere birçok Avrupa ülkesini vurdu. Ancak onur duyarak söylüyorum ki AAA reytingimizi hala koruyoruz. Büyüme de artık negatif değil. Ama büyüme rakamlarımız Türkiye’den daha düşük. Bu krizden Ar-Ge ve eğitime yatırım yaparak çıkmayı planlıyoruz. Şu anda Finlandiya gayri safi milli hasılasının (GSMH) yaklaşık yüzde 3.6’sını Ar-Ge faaliyetlerine ayırıyor. Bunun yanı sıra şu andaki ekonomik durum, yapısal değişimlerin de var olmasını gerektiriyor. Çünkü şimdiye kadar güvendiğimiz orman ürünleri sektöründe işsizlik arttı. Bu yüzden de artık bu sektörlerin yanı sıra başka alanlara da yatırım yapılması gerektiğini düşünüyoruz. Finlandiyalı şirketlerde düşüncelerini bu şekilde yönlendiriyorlar. Kağıt, küspe gibi orman ürünlerini eskisi kadar satamıyorsak, bu ağaçları ne yapacağımızı düşünmeliyiz. Bu ağaçlardan biyolojik yakıtlar üretilebileceği gibi giysiler içinde bu fiberler, lifler kullanılabilir. Bu düşüncelerle sektörü yeniden yönlendirmeye çalışıyoruz. Bu yüzden de tekstil alanında Türkiye ile Finlandiya arasında işbirliği geliştirilebilir. Bu güzel bir örnek de olabilir. Türkiye’nin tekstil alanında büyük bir ülke olduğunu biliyoruz. Belki iki ülkenin çabaları ile yeni bir kumaş ortaya çıkartılır. Böyle bir işbirliği olabilir.

> Tekstil sektörünün yanı sıra hangi sektörlerde işbirliği yapılabilir?

Temiz teknoloji, enerji verimliliği ve atık kontrolü ilgilendiğimiz alanlar arasında.  Bunun dışında evlerinde bakılan yaşlılar için verilen hizmetler var.  Bunlar internet temelli hizmetler. Evlerinde oturan ve bakıma ihtiyaç duyan yaşlıların güzel bir şekilde bakılmalarını sağlıyor. Bilişim sistemi üzerine kurulu sistemlerle de ilgileniyoruz. Kimya sektöründe faaliyet gösteren şirketlerimiz de var.

Bazı firmalarımızın Türkiye’de üsleri de var. İstanbul bazlı şirketler. Türkiye’yi orta nokta olarak kullanarak diğer ülkelere hizmet götürüyorlar. Türkiye’nin bu şirketler için merkezi önemi olduğunu söyleyebilirim. Finlandiyalı şirketler için Türkiye, lojistik üs konumunda. Ancak uzun vadede Finlandiya’nın da Türkiye için aynı şekilde lojistik üs olabilmesini umuyoruz. Örneğin Rusya ile iş yapan Türk şirketleri Finlandiya’yı böyle bir üs olarak kullanabilir.

> Türk firmalara Finlandiya’nın sunacağı avantajlar nelerdir?

Rusya ile bin 500 kilometreye yakın bir sınırımız var. Sınırda çok iyi işleyen bir sistem var. Rusya’ya yatırım yapacak veya Rusya’ya kimi mallarını taşıyacak Türk şirketlerine bu durum avantaj sağlayacaktır. Finlandiya gümrük konusunda rahat ve sıkıntısız işlemleriyle kolaylık sağlayacaktır.  Bunun yanı sıra Türk firmaları Finlandiya’da yatırım yapmak isterlerse bunun karşılığında alacakları öncelikle eğitimli bir iş gücü olacaktır. Finlandiya, yatırımcılara şeffaf bir iş ortamı, çok sıkı bir mevzuat, mantıklı bir vergilendirme sistemi, işleyen bir alt yapı, kısa mesafeler ki özellikle de Güney Finlandiya’da, 4 mevsim ve deniz kenarında yaşam olanağı sunuyor.

Önemli yatırımlar var

> Finlandiya’nın Türkiye’deki yatırımlarından bahseder misiniz?

Türkiye’de faaliyet gösteren 80 kadar Finlandiya şirketi var. Fakat bunların hepsinin yatırım yaptığını söyleyemem. Hizmet sektöründe faaliyet gösterenler de var. Büyük ve köklü bir Fin şirketi olan Componenta’nın Türkiye’de oldukça büyük bir yatırımı var. Bursa Orhangazi’de kurulan tesislerle beraber, bu şirketin birkaç yıl önce birkaç milyar euro yatırımda bulunduğunu biliyoruz. Türkiye’de traktörler ve diğer büyük cihazlar için aksamlar üreten büyük bir fabrikaları var. Ayrıca Huhtamaki isimli ambalajlama ve paketleme üzerine çalışan bir şirket var. Siemens Networks da burada faaliyet gösteriyor.

> İnşaat sektörü Finlandiya’da gelişiyor. Türk müteahhitlerine düşen görev var mıdır?

Türk müteahhitleriyle yarışmak mümkün değil! Bu pazarda en büyük hisse sahibinin Türkler olduğunu düşünüyorum. Geçenlerde en büyük inşaat şirketlerinin Çinli olduğunu, ikinci sırada da Türklerin geldiğini okumuştum. İnşaat sektöründe bir patlamadan bahsedecek olursak, Türkiye’yle kıyaslamak mümkün değil. Türkiye tam anlamıyla bir patlama yaşıyor.Finlandiya’nınki daha mazbut bir ihtiyaç. Açıkçası bu gereken inşaat işlerinin çoğu 1970’li yıllarda ucuz malzeme ile inşa edilmiş yerlerin renovasyonu ya da tadil edilmesi ama bunlar ülkenin diğer öncelikleri arasında çerez gibi kalıyor diyebilirim. Bu konuda bizim vurgulamak istediğimiz konu ki daha önce Türk ve Finlandiyalı şirketler arasında konuşulmuştu, ahşap evlerinin inşaatının vurgulanması ve gündeme getirilmesidir. Eski geleneklerde hem Finlandiya’nın, hem de Türkiye’nin geleneğinde ahşap evler kurmak var. Bunu biraz daha modern dokunuşla günümüze uyarlamak istediğimiz bir çalışma olacaktır.

> Mobilya sektörü, Türkiye’de önemli adımlar attı. Mobilya sektöründe işbirliği olanaklarını inceleyebildiniz mi?

Kuzeyli uzmanlığı ile Türkiye’nin sahip olduğu materyalleri ve becerileri bir araya getirebilirsek bir işbirliği ortaya koyabiliriz. Hatta Cumhurbaşkanı Sayın Gül ile sohbetimizde de bu düşünce dile getirilmişti. Ortadoğu ve Kuzey Afrika’ya yakın bir piyasanız var ve oralara açılmaya başladınız. Bizim arzu ettiğimiz de bu. Birçok alanda olduğu gibi bu alanda da Finlandiyalı şirketleri Türk şirketleri ile bir araya getirmek istiyoruz. Finlandiyalı şirketler bu konuda biraz çekingenler. Çünkü küçük şirketler. Yurt dışına açılmak da onlar için çok büyük bir adım. Doğru kişiler, doğru zamanda bir araya geldiklerinde bu da arzu ettiğimiz bir işbirliğidir.

> Finlandiyalılar turist olarak Türkiye’yi ziyaret etmeye başladı. İlerleyen yıllarda bu ilgi artacak mı?

Türkiye’de turizm sektörünün geleceğini çok parlak görüyorum. Bu yıl Finlandiya’dan Türkiye’ye gelen turist sayısı 200 bine ulaştı. Açıkçası biz böyle bir rakam karşısında Türk turistleri Finlandiya’ya çekmekte zorlanıyoruz. Çünkü Türkiye çok çekici bir yer. Çok güzel bir ülkeniz var. Güneşiniz ve deniziniz olduğu için de çok rağbet gören bir ülkesiniz.Sadece doğanız değil muhteşem geçmişiniz de insanları buraya çekiyor. Tam bir yıldır Türkiye’de görev yapıyorum. Türkiye çok ilgi çekici bir ülke ve burada yaşadığım her andan zevk aldım. Türkiye’nin farklı yerlerini ziyaret ettim, çeşitli kültürel etkinliklere katıldım ve hoş insanlarla tanışma fırsatı buldum. Sanırım Finlerin Türkiye’yi Türklerin Finlandiya’yı tanıdığından daha iyi tanıdığı söylenebilir. Türkiye, Finlerin en çok tatile gittiği yerlerden biridir. Birçok Fin Türkiye’nin güney sahillerinden konut aldı. Kimisi bu konutları ikinci evleri olarak kullanıyor, kimisi ise güzel Akdeniz ikliminde emekliliklerinin keyfini sürüyor.

Finlandiya Rusya pazarına açılan bir kapı

Finlandiya endüstrisi ve ticareti son birkaç on yılda hızla gelişti ve bugünlerde Fin şirketleri birçok sektörde Türkiye’de yaratıcı ve rekabete dayanan çözümler sunuyor.Finlandiya’nın güçlü tarafı, NORDIC ülkelerine has, refah toplumunun sunduğu sabit ticaret ortamı ve modern altyapı. Eğitim sistemimiz de dünya çapında itibarlı. Fin işgücü yüksek eğitimli ve yetenekli. Finlandiya’nın Avrupa Birliği üyesi olduğunu ve Kuzey Avrupa’daki lojistik konumumuzun avantajlı olduğunu da hatırlamakta fayda var. Avrupa’dan Asya’ya en kısa uçuş mesafesi Helsinki üzerinden geçiyor. NORDIC ülkeleri ve Baltık ülkeleri birlikte önemli bir pazar bölgesi oluşturuyorlar. Bunların yanı sıra Finlandiya Rusya pazarına da açılan bir kapı.

Türkiye’ye yatırım hazırlığında olan Finlandiya şirketleri var

> Türkiye’de yatırım yapmayı planlayan yeni şirketler var mı?

İlgi olduğunu biliyorum. Başbakanımız 1.5 yıl önce Türkiye’ye büyük bir işadamları delegasyonu ile geldi. Yaklaşık 50 kadar Fin şirketin temsilcisi Başbakanımıza eşlik etti. O zaman bu ilgi çok fazla dile getirildi. Bu gezide Başbakana eşlik eden şirketlerden bazıları şimdi Türkiye’de yerleşmeyi ve tesis kurmayı düşünüyorlar. Bu da bize işadamlarının bir işe giriştiğinde bunun zaman aldığını gösteriyor. Çünkü ödevlerini çok dikkatli yapıyorlar ve faaliyetlerini çok detaylı düşünüyorlar. Ancak düşüncelerinin olumlu olduğunu biliyorum.Mesela, tren yolu sinyalleri üzerinde çalışan bu şirket birkaç hafta önce buradaki Türk muhataplarıyla anlaşmalara, görüşmelere,  pazarlıklara başladı. Ayrıca Türkiye’nin şu anda ray sistemini geliştirdiğini ve yaklaşık 7 bin kilometrelik hızlı tren ray sistemini yenileyeceğini bildiğimiz için bunun güzel bir işbirliği başlangıcı olduğunu düşünüyoruz.