TPAO'dan Irak'a 3 milyar $ yatırım

Meltem GÜNDÜZ

ANKARA - Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) Genel Müdür Yardımcısı Besim Şişman, önümüzdeki dönemde Irak'ta çok ciddi doğalgaz üretimlerinin olacağını belirterek, Irak'ta yaklaşık 3 milyar dolarlık yatırım yapacaklarını, Körfez ülkeleri ve Ortadoğu'da kazandıkları prestij nedeniyle önemli batılı şirketlerin sürekli kapılarını çalmaya başladığını kaydetti.

Venezüela'da petrol arama, çıkarma ve pazarlama konusunda işbirliği yapacaklarını açıklayan Şişman, "Venezüela Ceyhan bölgesinde 4 milyon tonluk bir depo istiyor. Bu konuda bir depo kurulursa, hemen akabinde bu petrole dönük rafineri için adım atılabilir. Venezüela'ya çıkarma yapacağız" dedi. Venezüela ile yeni temaslarının olduğunu, Venezüela'nın sıcak yaklaşımlar içinde bulunduğunu ve kendileriyle iş yapmak istediklerini açıklayan Şişman, bu konuda yazışmaların devam ettiğini ifade etti.

Şişman, "Aramızda bir protokol oluşturup, teknik ekibimizle altyapıyı kurmak için hızlı bir şekilde çalışmamızı tamamladık. Çalışmayı karşı tarafa gönderdik. Mutabakat sağlanıp imzalandıktan sonra Venezüella'ya çıkarma yapacağız" diye konuştu.

Venezüela'nın çok kolay bir yer olmadığını, ağır petrol sıkıntılarının yaşandığını belirten Şişman, "Bu nedenle teknik altyapıyı çok iyi kurmak lazım. Hiçbir ülke durup dururken başka bir ülkeyi zengin etmez. Venezüela petrol ülkesi, önemli bir üretimi var.

Bir üretim sahasında ortaklık kurup, yürümeyi düşünüyoruz. Onlardan bu tip teklifler oldu. Bunları değerlendirip bize en uygun hangisi ise oradan tutunmaya çalışacağız" şeklinde konuştu.

4 milyon tonluk depo

Venezüela'nın Ceyhan'da istediği 4 milyon tonluk depo için arazilerinin uygun olduğunu kaydeden Şişman, "Akdeniz'de bu noktada ciddi bir açık var. Venezüela petrolü ağır bir petrol. Bu konuda bir depo kurulursa, hemen akabinde bu petrole dönük rafineri için adım atılabilir. Ceyhan'ı enerji merkezi yapacaksak özel sektör olarak bu adımları atmalıyız" dedi.

Petrol konusunda güçlü olan devletlerin arasında İran, Irak, Suudi Arabistan, Kuveyt, Katar ve Umman olduğunu, yoğun faaliyette bulundukları ülkenin ise Irak olduğunu belirten Şişman, Irak'ta yaklaşık olarak 3 milyar dolara yakın bir yatırımlarının olacağını söyledi.

Şişman, Irak'ta aramaya yönelik yeni ihalelerin olacağını, Kuzey Irak ile merkezin sorunlarının çözülmesi halinde çok ciddi potansiyel oluşacağını ifade etti.

"Agresif olmalıyız"

Katar'dan başlayacak kuzeyden Körfez'de son bulacak hem petrol hem doğalgaz boru hattı projelerinin olduğunu ancak bu projenin olgunlaşması gerektiğini belirten Şişman, "Irak'ta önümüzdeki dönemde çok ciddi doğalgaz üretimleri olacak. Katar ise 20-25 yılda ürettiği doğalgaz miktarını 2'ye katlayacak" dedi.

Bugün birkaç milyon varil üretimi olan Irak'ta 6-7 yıl sonra, projeler beklendiği gibi giderse, 12 milyon varil petrolün çıkmasının beklendiğini ifade eden Şişman, "TPAO olarak enerji merkezi ya da transit olma konusunda yapacağımız katkıda agresif olmalıyız. Onun için de Irak'ı ayrıca önemsiyoruz. Ajantajımız, Batman ve Adıyaman'da bölge müdürlüklerimizin olması. Bu stratejik konumu da kendi lehimize çevirme şansımız var" dedi.

Şişman, önemli Batılı şirketlerin sürekli kapılarını çalmaya başladığını, bunun sebebinin Ortadoğu'da kazanmış oldukları prestij olduğunun altını çizdi.

"Ukrayna ile ilgili gelişmeler olacak"

Karadeniz'de çok ciddi sismik yatırımların yapılması gerektiğini vurgulayan Şişman, TPAO'nun 2006 yılında bütün dünyada denizlerde yapılan sismiğin yüzde 15'ini Karadeniz'de yaptığını bildirdi.

Şişman, Batı Karadeniz'de ilk olarak gaz keşfi yaptıklarını, ancak daha ciddi üretimlerin yapılması gerektiğini anlatarak, doğalgazı karşılama oranının yüzde 1, petrolün ise yüzde 11-12 civarında olduğunu söyledi.TPAO'nun artık kendi operatörlüğünde 2 bin metre yüksekliğinde kuyu kazdığını, sığ denizlerde sondaj atma kabiliyetlerinin olduğunu belirten Şişman, Ukrayna'nın Karadeniz'de data paylaşımı için bir yaklaşımlarının olduğunu, yakın zamanda yeni gelişmeler olacağını söyledi.

Siba ile Mansurya imzaları bu ay atılacak

Irak dışında diğer Körfez ülkeleri ile bir faaliyetlerinin bulunmadığını, en son iki gaz sahası olan Siba ile Mansurya sahalarıyla ilgili imzaların bu ay atılacağını kaydeden Besim Şişman, imza töreninden sonra resmi sürecin başlayacağını açıkladı.

Şişman, "Dolayısıyla operatörlük yapacağınız yerde ipler bizim elimizde olacak. İşi sürükleyen biz olacağız. Bu bizim için tecrübe olacak. Operatörlüğü daha önce Libya'da yaptık. Şu an da devam eden mevcut projemizde TPAO operatör olarak görev yapıyor" dedi.

Irak'ta TPAO olarak ilk ofis açan kurum olduklarını, büyükelçiliğe yakın ek hizmet binası kiralamak için harekete geçtiklerini ifade eden Genel Müdür Yardımcısı Şişman, "Orada büyüyecek yapımızı genişletmemiz gerekiyor. Güvenlik altyapısı için çok ciddi çalışıyoruz. Burada hassas dengeler var. Mezhepsel ve ırksal farklılıkları çok iyi değerlendirmeniz lazım. Sonuçta insanlarınız orada gidip çalışacak. Onları rahat ettirmeniz lazım" ifadesini kullandı.