TESPAM Başkanı Akyener: Karadeniz, gaz rezervinde Doğu Akdeniz olma yolunda
Türkiye Enerji Stratejileri ve Politikaları Araştırma Merkezi (TESPAM) Başkanı Oğuzhan Akyener, Karadeniz'deki gaz rezervinin yeni keşiflerle birlikte 710 milyar metreküpe ulaşmasına ilişkin, "Bu, Karadeniz'in bir Hazar Denizi olma potansiyeline sahip olduğunu ya da özellikle Doğu Akdeniz olma yolunda ilerlediğinin göstergesidir." dedi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, dün Karadeniz'de Sakarya Gaz Sahası'nda bulunan Çaycuma-1 kuyusunda 58 milyar metreküplük yeni bir rezervin keşfedildiği, 540 milyar metreküp olarak açıklanan keşfin de yeni veriler ışığında 652 milyar metreküp olarak revize edildiği ve toplam rezervin 710 milyar metreküpe yükseldiği müjdesini verdi.
Akyener, AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, "Güneyimize indiğimizde Mısır'ın en büyük keşfi olan Zohr sahası 650 milyar metreküp civarında. İsrail'in en büyük gaz sahası 618 milyar metreküp civarında. Biz şu an 710 milyar metreküpü konuşuyoruz. Rezervlerimiz bu iki ülkenin de en büyük sahalarından daha büyük." dedi.
Karadeniz'deki gazın bu büyüklüğüyle Hazar Denizi'nde 1 trilyon metreküplük gaz rezervine sahip Şah Denizi Gaz Sahası'na yaklaştığına işaret eden Akyener, "Bu bölgede yeni keşifler de yapılabilir. Bu, Karadeniz'in bir Hazar Denizi olma potansiyeline sahip olduğunu ya da özellikle Doğu Akdeniz olma yolunda ilerlediğinin göstergesidir." ifadelerini kullandı.
"Rezerv miktarı revize edildi"
Akyener, rezerv miktarının revize edilmesine ilişkin, Türkiye'nin yerinde gaz miktarını değil ekonomik ve teknik olarak üretilebilen gaz miktarını açıkladığına dikkati çekti.
Akyener, söz konusu rezerv miktarının ilave sondajlarla yeni teknik veriler elde edildikçe ve piyasa koşulları değiştikçe dinamik olarak güncellenebileceğini belirterek şöyle devam etti:
"Bu bağlamda da devlet, 540 milyar metreküp açıklandığından beri yapılan çalışmalarla birçok veri elde etmişti. Yeni veriler vardı. Bu verileri üçüncü taraf akredite kurumlara gönderirsiniz. Sizin rezervlerinizi bir de onlar analiz eder. İşte bu bağlamda zaten Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın da açıkladığı gibi 540 milyar metreküplük rezervimiz üçüncü taraf akredite kurumlar tarafından yeni veriler ışığında analiz ediliyor ve 652 milyar metreküplük bir rezerv olduğu görüşü ortaya çıkıyor."
"Türk ekipleri en hızlı ve yüksek başarıyı sağlayan ekipler haline geldi"
Akyener, Türkiye'nin Karadeniz'deki gazın keşfinden itibaren ilgili sahanın geliştirilmesi ve şebekeye bağlanması konusunda rekor bir hızda çalışma yürüttüğünü vurgulayarak, "Türk gemileri, Türk ekipleri belki dünyada en uygun fiyatlarla, en hızlı ve en yüksek başarıyı sağlayan ekipler haline geldi." dedi.
Türkiye'nin, denizin 3 bin 23 metre altında, dalgıçların inemediği, GPS'in çalışmadığı ortamda, uzaktan kontrollü robotlarla bu çalışmaları yürüttüğüne dikkati çeken Akyener, "Böyle büyük keşifler, bu sektöre daha fazla odaklanmanın, bu sektöre daha fazla yatırım yapabilmenin önünü açıyor. Bu sektörde AR-GE'nin, yerli teknolojinin gelişmesinin önünü açıyor." diye konuştu.
Gaz keşif çalışmalarının devletin en üst kademesi tarafından takip edilmesinin kara alanlarına daha fazla yatırım yapılacağı ve yeni keşiflerin önünün açılacağı anlamına geldiğini ifade eden Akyener, denizlerde bu tür çalışmalar yapıldıkça Türkiye'nin denizcilik, güvenlik, deniz inşası kabiliyetinin artacağını söyledi.
"Hem doğal gazda hem petrolde dışa olan bağımlılığı hızlı bir şekilde azaltacak"
BEÜ tarafından desteklenen "Türkiye Enerji Güvenliği Açısından Karadeniz'de Keşfedilen Doğal Gaz ve Filyos Vadi Projesi" çalışmasında proje yürütücüsü olarak görev yapan Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi (BEÜ) Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Dr. İshak Turan, AA muhabirine, Çaycuma-1 kuyusundan 58 milyar metreküplük doğal gaz keşfinin sevindirici olduğunu söyledi.
Turan, daha önce 540 milyar metreküp olarak açıklanan doğal gaz keşfinin 3 boyutlu modellemesiyle 652 milyar metreküp olarak revize edildiğini, böylece 710 milyar metreküp doğal gaz keşfine ulaşıldığını anımsattı.
Türkiye'nin, tükettiği doğal gazın yüzde 99,5'ini ithal eden bir ülke olduğunu anlatan Turan, "Doğal gazda neredeyse tamamen dışa bağımlı bir ülkeyiz. Bu açıdan burada bulunacak her bir metreküplük doğal gazın Türk mili enerji güvenliği ve sanayisi için kayda değer sayılar olduğunu söyleyebiliriz." dedi.
"2023'te de yeni ek rezervlerin ve müjdelerin geleceğini düşünüyorum"
Türkiye'nin yılda ortalama 58-60 milyar metreküplük doğal gaz tüketen bir ülke olduğuna dikkati çeken Turan, şöyle devam etti:
"Buradaki rakamlara baktığımız zaman 710 milyar metreküplük rakam Türkiye'nin 12 yıllık tüketimine tekabül etmektedir ancak faz-1 ve faz-2'de 2025'in sonunda yaklaşık olarak 15 milyar metreküplük bir üretim planlanmaktadır. Bu bağlamda baktığımız zaman 15 milyar metreküp de Türkiye'de konutlarda tüketilen doğal gaz miktarına dek gelmektedir. Bu da yaklaşık olarak 47 yıl boyunca konutlarda tüketilecek doğal gazın Sakarya Gaz Sahası'ndan temin edileceğini bizlere göstermektedir. Oldukça ciddi rakamlar. Bir taraftan da tabii ki burada yeni kuyular, yeni sondaj çalışmaları devam ediyor. Ben 2023'te de yeni ek rezervlerin ve müjdelerin geleceğini düşünüyorum."
Turan, dünyada bir enerji krizinin yaşandığının unutulmaması gerektiğinin altını çizerek, "Burada ilan edilen rakamlar iki günde elde edilecek sonuçlar, başarılar değil. Bunların, milli enerji politikasındaki paradigma değişikliğinin aslında bir sonucu olduğunu söyleyebiliriz. Bugün denizlerde ulaşılan bu keşifler milli enerji filomuz sayesinde gerçekleşiyor. Bugün toplamda 4 sondaj gemisi, 2 sismik araştırma gemimiz ve Karadeniz'de bu faaliyetleri yürüten yaklaşık 60'a yakın destek gemisi var. İşte bu filoya sahip olmak bu başarıların oluşmasına zemin hazırlamaktadır." diye konuştu.
Keşiflerin ülke olarak geleceğe daha güvenli bakılmasını sağladığını aktaran Turan, "Eğer önümüzdeki yıllarda da milli enerji politikasındaki bu yaklaşım devam ettirilirse Türkiye'nin hem doğal gazda hem petrolde dışa olan bağımlılığını hızlı bir şekilde azaltacağını, bunun da ülke ekonomisi ve milli enerji güvenliği açısından oldukça hayati olduğunu düşünüyorum." değerlendirmesinde bulundu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan duyurmuştu
Cumhurbaşkanı Erdoğan, dün ayrıca açacakları yeni tespit kuyularıyla 58 milyar metreküplük rakamın yukarı yönlü revize edilmesini beklediklerini belirtmiş, "Yeni keşfimiz, bölgeye komşu diğer jeolojik sahalardaki benzer keşiflerimize de kapı aralayacaktır. Toplanan verileri analiz ettikten sonra en kısa zamanda yeni sondajlara başlayacağız." ifadelerini kullanmıştı.