Tekstilde lobi savaşı kızıştı

Serap GÜNEŞ

İSTANBUL - Geçtiğimiz perşembe günü Resmi Gazete'de yayımlanan, hazır giyim ve kumaş ithalatına yüzde 40'a ulaşan oranlarda ek vergi getiren 2011/1 nolu İthalatta Korunma Önlemlerine İlişkin Tebliğ, perakende sektörünü harekete geçirdi.

Yerli üreticiyi koruma altına alan tebliğin perakendeci ve tüketiciyi zor durumda bırakacağını düşünen sektör temsilcileri önceki gün soluğu Ankara'da aldı.

Yürürlüğe geçmesi için Bakanlar Kurulu kararı gereken tebliğin en büyük destekçisi olan İstanbul Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği (İHKİB), Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği (TGSD), Birleşmiş Markalar Derneği (BMD), Osmanbey Tekstilci İşadamları Derneği (OTİAD), Laleli Sanayici ve İşadamları (LASİAD) ve Merter Sanayici ve İşadamları Derneği (MESİAD) gibi sektör derneklerinin Dış Ticaret Müsteşarlığı'ndaki buluşmasının ardından dün de perakendeciler bir araya geldi.

Konuya ilişkin üst üste zirve yapan tekstilciler, tebliğin en çok perakendeci ve tüketiciyi zor durumda bırakacağını savunuyor. Şu anda tebliğin enine boyuna incelendiğine vurgu yapan tekstilciler, alınacak Bakanlar Kurulu kararının ardından devreye girecek tebliğ dolayısıyla, perakendecilerin kendilerine göre bir formül bulacağını, ancak bu formüllerin de istihdam kaybına kadar gidebileceğini dile getiriyor.

Yoğun endişeler dolayısıyla bugün de Alışveriş Merkezleri ve Perakendeciler Derneği (AMPD) önderliğinde perakendeciler tekrar bir araya gelecek. YKM Yönetim Kurulu Üyesi Nuşin Oral, sektörde faaliyet gösteren firmaların durumdan farklı boyutlarda etkilendiğini belirterek, "Herkes farklı farklı görüşlere sahip. İthalata göre etkilenme alanları da değişiyor. Bugün yapılacak toplantının ardından önceki toplantılar da dikkate alınarak bir karara varılacak" dedi.

Alışveriş Merkezi Yatırımcıları Derneği (AYD) Başkanı Hakan Kodal:

Alışveriş yapsın diye turist çağırıyoruz, fiyat artırıyoruz

Ben tebliğin çok da olumlu olmadığını düşünüyorum. Piyasalar yeni yeni toparlanmaya başladı. Bunda perakende sektörünün çok önemli yeri var. Zaten çalışanların ücretlerine yönelik sıkıntılar mevcut. Kumaş ve hazır giyim ithalatına ek vergi getiren bu tebliğ serbest piyasa koşullarına uymuyor. Dünyanın tersine bir uygulama. Maliyet açısından tüketicinin aldığı mal cebine de yansıyacak. Biz perakendeyi ve tekstili canlandırmak için çeşitli organizasyonla yapıyoruz.

İstanbul Shopping Fest süreci başlayacak. Ancak tebliğ bu gibi projelerinin önünü kesiyor. Hem İstanbul'dan alış veriş yapın diye turist çağırıyorsunuz, hem de çok daha pahalıya ürün satıyorsunuz. Yerli üreticilere destek olunmak isteniyorsa maliyetlerin düşük olduğu yerlere nakledilmesi, teknolojilerinin yenilenmesi gerekiyor.

Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) Başkanı Yılmaz Yılmaz:

Ürünler zamlanırsa enflasyonu etkiler

Biz şu anda perakendeciler olarak uygulamayı anlamaya çalışıyoruz. Tebliğ, tüketiciye daha pahalıya ürün satma durumunu doğurursa bu hem pazar hem de enflasyon açısından kötü sonuçlar ortaya çıkarır. Erken konuşmak istemiyoruz. Çünkü tebliğin Bakanlar Kurulu kararı ile uygulamaya girmesi gerekiyor. Konunun her yönüyle ilgili müzakereler sürüyor. Bütün taşlar yerine oturduktan sonra tabloyu göreceğiz.

İstanbul Deri ve Deri Mamulleri İhracatçıları Birliği (İDMİB) Başkanı Lemi Tolunay:

Mali sonucundan çok moral etkisi önemli

Bir ihracatçı olarak, her şeyden önce ihracatın sürekliliğini tehdit edecek alınmış her türlü karar üzücü. Bu karar da ara malı ithalatı yapan Türk tekstil ihracatçısı için zorluklar doğuracak. Bu ek vergi maliyetleri yukarı doğru kıpırdatır. Şu anda dünyada hammadde fiyatlarında dehşet bir artış var. Pamuk fiyatları 3,5'a, yün fiyatları 3'e, deri fiyatları kalitesine göre 5'e, 15'e katladı. Zaten tüm bu sıkıntıları yaşarken bir de vergiyle böyle darbe gelince ihracatçının eli zorlaşır, uluslararası rekabette gücünü tehdit eder.

Bunun mali etkisinden çok moral etkisi önemli. Yasa çıktıysa uymak zorundasınız. Karlılığınızdan vazgeçeceksiniz. Bir takım ek tedbirler alacaksınız. Personel mi daralacak, fiyat mı artacak? Hammaddeden zaten çok sıkıntıdayız. Uzun vadeli bağlantılara tedarikçiler de girmek istemiyor. Yarın fiyatların ne olacağı meçhul.

İhracat dünyası belirsizlikler içinde varlığını sürdürmeye devam ediyor. İthalat yapmadan ihracat yapmak mümkün değil.Bunun bir çaresi bulunacak. Yani üreticiler kendilerine göre bir yolunu bulacaklar.

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mehmet Büyükekşi:

Ek vergiyle değil, kurla çözülmeliydi

Aslında kur sorunu ihracatın önünde engel, ithalatın önünde de teşvik. O yüzden de bu konuların aslında kurla halledilmesi daha doğru bize göre. Böyle bir soruna şu durumda baktığımızda Türk sanayisinin korunması lazım. Ama korunurken de bunun getirdiği fayda ve zararın çok iyi etüt edilmesi lazım. Netice itibariyle bir yandan sanayi kimliğimizi kaybetmememiz gerekiyor, diğer yandan da gerek tüketici için gerekse uluslararası rekabette geri kalmamak için doğru karar vermemiz gerekiyor. Çünkü bazı malzemelerin yurt dışından temini gerekiyor.

İpekyol Giyim Sanayi Yönetim Kurulu Başkanı Yalçın Ayaydın:

Firma bütçeleri allak bullak olacak

Tebliğe geniş açıdan bakılması gerekiyor. Tekstile ek vergi getirilmemesi gerekiyor. Zaten hammadde fiyatlarındaki artış perakende fiyatlarını da doğrudan etkiliyor. Firmalar 2011 bütçelerini çoktan yaptılar. Bu durum onların bütçelerini de allak bullak edecek. Zaten yeteri kadar vergi var. Bu verginin vergileri de ekstra olacak. Kabul edilebilir bir şey değil. Dış ticaret açığını tekstille kapatmayı düşünmek yanlış olur. Yüzde 100 ithalatla iş yapan sektörler var. Böyle bir uygulama yapılıyorsa onlara yapılması gerekir.

Osmanbeyli ve Lalelili tekstilcilerden itiraz dilekçesi

Osmanbey ve Laleli hazır giyim ve konfeksiyon işletmeleri, 2011/1 sayılı tebliğe itiraz için bireysel başvuru dilekçeleri hazırladı. Sayısı 5 binlerle ifade edilen ve çoğu KOBİ niteliğinde olan işletmelerin rekabet için çoğu zaman yurtiçinden temin edilemeyen ucuz ve kaliteli hammaddeyi yurtdışından ithal ettiğini ifade eden işletmeler karara itiraz amacıyla, Başbakanlık, Dış Ticaret Müsteşarlığı, İTKİB, TOBB, İSO ve İTO'ya göndermek üzere başvuru dilekçeleri yolladı.