Teknolojide cinsiyet eşitliği büyümeyi tetikleyecek

21. yüzyıl bilişim teknolojilerinin çığır açıcı gelişmelerinin yüzyılı olduğu kadar, cinsiyet eşitliği ve kadınların ekonomik olarak güçlendirilmesinin de yüzyılı olacak. 

Bu nedenle, kadın girişimciliğinin teşvik edilmesi, önünün açılması nasıl hayati bir öneme sahipse, kadınlarını bilişim teknolojilerinin sunduğu uçsuz bucaksız olasılıklar dünyasına güçlü bir biçimde açılımının sağlanması da aynı ölçüde önem taşıyor. 

TÜİK tarafından yayınlanan Hanelerde Bilişim Teknolojilerinin Kullanımı raporuna göre, 2013 yılı içerisinde kentlerde yaşayan erkeklerin yüzde 69’u, kadınların yüzde 49,1’i bilgisayarı; erkeklerin yüzde 68,1’i ve kadınların yüzde 48’i interneti aktif biçimde kullanıyor. Bu oran kırsal kesimde bilgisayar kullanımı olarak erkeklerde yüzde 40,1’e kadınlarda ise yüzde 19,3’e düşüyor. İnternet kullanım oranı olarak ise erkeklerde yüzde 39,2’ye ve kadınlarda yüzde 18,4’e geriliyor. 

Kısaca “STEM” olarak adlandırılan, Türkçe açılımı ile “bilim, teknoloji, mühendislik ve matematik” alanında gelişme sağlamak için tüm dünyada yatırımlar, programlar geliştiriliyor. Ancak kadınlar bu alanda da eşit temsil edilmiyor. McKinsey’nin çalışmalarına göre, 1980’li yıllardan bu yana bu alanlarda çalışan, eğitim alan kadın sayısında ciddi bir düşüş olduğu gözlemleniyor. Örneğin Amerika’da 80’li yıllara kadar bilgisayar bilimlerinden mezun olanların yaklaşık yüzde 40’ı kadındı. Şimdi ise bu oranın yüzde 18’den az olduğu ifade ediliyor. 

Uluslararası Çalışma Örgütü ILO’nun verilerine göre, toplam kadın yöneticiler dikkate alındığında Türkiye yüzde 12,2’lik bir oranla 126 ülke arasında 94’üncü sırada geliyor. Türkiye’deki kadın CEO’ların oranı ise sadece yüzde 2. Daha çarpıcı bir sonuç ise Türkiye’nin bu skorla Avrupa Birliği ortalamasını yakalamış olması. S&P 500 şirketin içinde sadece 20 şirketin CEO’su kadın, oran yüzde 4. Kadınlar, bu ekonomik büyüklükte küçük bir kesimi temsil edebiliyor; ancak yönetim kademelerine yükselme fırsatı yakaladıklarında da özellikle teknoloji alanında fark yaratıyorlar. Teknoloji şirketlerini yukarıya taşıyorlar. Bu 20 şirketin içinde kadın CEO’lar tarafından yönetilenler arasındaı Yahoo, IBM, HP, Xerox ve- Oracle var. 

Sekiz kategoride ödül 

İşte bu yüzden daha fazla kadının teknoloji alanında yer alması gerektiğine inanan Microsoft ve KAGİ- DER 31 Mayıs’ta teknolojinin kadın liderlerine ödül vermeye hazırlanıyor. Teknolojinin Kadın Liderleri Ödülleri 8 farklı kategoride verilecek. Bu kategoriler şöyle sıralanıyor: 

1. Geleceğin Teknoloji Yıldızı Adayı: Ortaokul veya lise düzeyinde bilişim teknolojilerine gönül vermiş, bu konuda katıldığı programlarla, gösterdiği başarılarla fark yaratmış kız öğrenci. 

2. Genç Teknoloji Yıldızı: Bilişim teknolojileri alanında çalışmaları ile fark yaratan, bu alanda arkadaş gruplarıyla bilgi birikimini ve deneyimlerini paylaşan, çevresinde değer yaratan üniversite öğrencisi kız. 

3. Bilişimde Fark Yaratan Kadın Lider: Bilişim sektörüne hizmet veren, tedarik zincirinde katma değer yaratan, başarılı projelere liderlik etmiş kadın yönetici. 

4. Yılın Başarılı Kadın Girişimcisi (Startup): Bilişim teknolojilerini kullanarak iş dünyasında fark yaratan, AR-GE ve inovasyon kültürünün gelişmesini destekleyen, yenilikçi, cesur ve büyüme odaklı, son 3 yılda Startup kurmuş girişimci kadın lider. 

5. Yılın Başarılı Kadın Yazılım Geliştiricisi: Yazılım teknolojileri alanında uzman, uygulama pazarını takip eden, en yeni teknolojilerle başarılı projelere imza atmış başarılı kadın yazılımcı. 

6. Yılın Başarılı Kadın CIO’su: Stratejik yönetimden, operasyonel sürece kadar iş süreçlerinde teknolojiyi en iyi kullanan, bulut bilişimden mobile kadar farklı alanlarda firmasının iş süreçlerini değiştiren, çalıştığı şirketin teknolojiyle büyümesine öncülük eden kadın lider.

7. Engelleri Aşan Kadın: Fiziksel engellere rağmen, teknolojinin gücü ile çevresinde fark yaratan ve örnek olan başarılı kadın lider. 

8. Yılın Başarılı Kadın Eğitimcisi: Türkiye’nin bilişim alanında tüketenden üreten bir topluma dönüşmesi için eğitim ve öğretim alanında önemli katkılarda bulunmuş, genç nesillerin ve kalifiye insan gücünün yetişmesine önayak olmuş, katkılarıyla toplumumuzda iz bırakan başarılı kadın öğretim görevlisi. 

29 bilişim mezunundan 4’ü bilişimle ilgileniyor 

“Teknoloji sektöründe cinsiyet eşitliği yakalanmalı. Bugün akıllı şirketler verimliliğin ve karlılığın yolunun buradan geçtiğini biliyor ve buraya yatırım yapıyor” diyen KAGİDER Başkanı Sanem Oktar, “Avrupa Komisyonu verilerine göre bilişim sektöründe çalışan 7 milyon kişinin yüzde 30’u kadın. Bu sektör her yıl 120 bin yeni iş yaratıyor. Bilişim mezunları arasında kadın oranı ise yüzde 20. 1000 kadından 29’u bilişimden mezun olurken sadece 4’ü bilişimle ilgili bir işe giriyor. Bu alan istihdama ihtiyaç duyuyor: International Data Center’ın araştırmasına göre 2015 itibariyle Türkiye’de 98 bin ağ uzmanına ihtiyaç ve açık yüzde 30.5. Bu yıl ise bu alanda toplamda 106 binin üzerinde istihdam gerçekleşmesi gerekiyor” yorumlarını yapıyor. 

Hem kız çocuklara hem kariyer sahiplerine ödül 

"Teknoloji bugün 7’den 70’e herkese dokunuyor. Bu kapsamda ödüllerimizi belirlerken, Türkiye’nin geleceğini belirleyecek kız çocuklarından, bugün bu sektörün gelişimi için emek veren kadın yöneticilere kadar uçtan uca bir değerlendirmede bulunduk” yorumlarını yapan Microsoft Türkiye Off ice Pazarlama Grup Müdürü Çiğdem Kayalı, “Salt bir alan veya bir konu ile kendmizi sınırlandırmak istemedik. 10 yaşındaki bir kız çocuğunun teknolojiye duyduğu merakını destekleyip, hayallerine arka çıkarken, teknoloji alanında kariyer yapmış, sektörün gelişimine destek olmuş cesur kadın yöneticileri de onurlandırmak istedik. O başarılı kadın yöneticiler, bir zamanlar o meraklı kız çocuklarıydı. Bu bilinçle teknoloji pazarının ve ekosistemin daha da büyümesi ve ilerlemesi için bu kategorileri belirledik” diyor.

Microsoft Türkiye Genel Müdür Yardımcısı Cavit Yantaç:

Teknolojide tüketici değil üretici bir ülke olmalıyız 

“Teknoloji alanında tüketici değil üretici bir ülke olmayı desteklemek istiyoruz. Şu anda 40 milyon kişi internet kullanıyor Türkiye’de. Ancak bilişim sektöründeki üretimiz binde 8. Bunun en önemli nedeni de teknik bilgi eksikliği. Bu konuda yeterli eleman yetişmiyor. Her yıl 5 bin bilgisayar mühendisi mezun oluyor. Bu bilişim sektörü için çok yetersiz bir sayı. Ve kadınlar bilişim sektöründe yeterince yer almıyorlar” diyen Microsoft Türkiye Genel Müdür Yardımcısı Cavit Yantaç, 5 bin mezunun sadece yüzde 15’ini kız öğrencilerin oluşturduğunu söylüyor. Elektronik – elektrik mühendisliği gibi başka mühendislik bölümlerinde kadın mezunların sayısı en fazla yüzde 30’u buluyor. Bu koşullarda, dünyanın girdiği yeni endüstri 4.0’ı yakalamamız çok zor. Bilimi ve mühendisliği genç kızlar ve öğrenciler için ilgi çekici hale getirmek istiyoruz. OECD’nin yaptığı araştırmalara göre Bilgi Ekonomisi Endeksi ile ekonomik performans ilişkisi yüzde 85 oranında bağlantılı. Ekonomik boyutta dünyanın en büyük 17’inci ekonomisi olmamıza rağmen global BT pazarında ülke olarak payımız yüzde 1. YASED’in 2014 araştırmasına göre bilgi ve iletişim teknolojileri sektöründeki 1 birimlik büyüme, Türkiye ekonomisinde 1,8 birimlik büyümeyi tetikleyerek, sektörün yüksek çarpan etkisini ortaya koyuyor.”