Sinek ilacı üretiminde vergisiz LPG 'patlaması'

Özlem ERMİŞ BEYHAN

İSTANBUL - Akaryakıtta kaçağın önüne geçmek için yapılan ÖTV düzenlemesi 10 numara yağ sorununu çözemedi. TABGİS Yönetim Kurulu Üyesi Mehmet Şüküroğlu, "10 numara yağ tam gaz gidiyor. Otobüs terminallerinden, ara sokaklara kadar her yerde satış tüm hızıyla sürüyor" dedi.

Akaryakıt kaçakçılığında en yoğun olarak kullanılan yöntemlerden biri de vergi muafiyetlerini farklı şekillerde istismar edecek formüller geliştirmek. Son dönemde Türkiye'de özellikle sinek ilacı üretiminde büyük bir artış olduğu konuşuluyor. Sinek ilacı üretiminde kullanılan aerosol için ithal edilen LPG halen vergiden muaf. Sinek ilacı üretmek için son dönemde gözlenen "dikkat çekici" artışın arkasında da bu muafiyetin yattığı, vergiden muaf LPG'nin önemli bir bölümünün üretime değil piyasaya verildiği iddia ediliyor. Bu iddiaları sorduğumuz TABGİS Yönetim Kurulu Üyesi Mehmet Şüküroğu, "İhbar için muhatap bulamıyoruz. 10 numara yağ sorunu aynen devam ediyor. Türkiye'nin onlarca yıllık sinek stoğunu ilaçlayacak kadar aerosol üretimi kapasitesi artışı var son dönemde. Bu üretimde kullanılan LPG vergiden muaf" dedi.

Maliye Bakanlığı, 1.5 milyar liralık vergi kaybı ile çevre tahribatına neden olan "10 numara yağ" sorununa çözüm için ÖTV'yi 0.3000 TL'den 1.0560 TL'ye çıkarmıştı. Ancak bu vergi düzenlemesi de 10 numara yağ sorununa çözüm olmadı. Zira burada tecil terkin söz konusu, şöyle ki 1.0560 TL teminat olarak gösteriliyor ancak ithalat sonrası vergi yine eski orandan yatırılıyor. Mehmet Şüküroğlu çözümün vergilerin eşitlenmesinde olduğunu belirterek, "Ya da sanayiciye vergi iadesi formülü uygulanmalı. Petrol türevleri 100'lerce ürünün imalatında kullanılıyor. Bu ürünleri gerçekten iş için ithal edenlerin vergi iadesi alacağı bir sisteme geçilmeli. Böylece kaçağın önü alınabilir" dedi.

Bu arada aerosol üreticileri de durumdan şikayetçi. Sanayiciler vergi muafiyetinin istismar edilmesinin üretim için ithalat yapanları da rahatsız ettiğini vurguluyor.

Depolar bu ucubelerle dolu çünkü fiyatı yarı yarıya ucuz

Ticari araçların neredeyse yarısının bugün 10 numara yağ olarak tanımlanan yakıtları kullanır hale geldiğini anlatan Şüküroğlu, "Benzin depoları bu ucube yakıtlarla dolu. Sadece ekonomiye değil, çevreye de, kullanılan araçlara da büyük bir zarar veriyor. Önü alınamıyor çünkü fiyatı yarı yarıya ucuz" diye konuştu.

Şüküroğlu, en önemli sorunlardan birinin ise ceza sürecinde muhattap bulamamaları olduğunu anlattı. Şüküroğlu, "Mevzuat gereği kimse sorumluluk almıyor. Burada Çevre Bakanlığı mı, Sanayi Bakanlığı mı, Gümrük Bakanlığı mı, yoksa Maliye Bakanlığı mı kim muhatap bilemiyoruz. Şikayet ettiğimizde 'dur' diyecek makam bulamıyoruz. Yönetmeliklerde gerekli düzenlemenin yapılması, bunun bir vergi suçu ya da çevre kirliliği sorunu haline getirilmesi gerekir" şeklinde konuştu.

Zorunlu sigorta kapsamında

Bu arada Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği (TSRŞB), likit petrol gazı depolayan, tüp dolumu yapan, tüketiciye ulaştıran LPG dağıtım firmalarının artık, Tehlikeli Maddeler Zorunlu Sorumluluk Sigortasına ek olarak Tüp Gaz Zorunlu Sorumluluk Sigortası yaptırmaları gerektiğini belirtti. Birliğin yazılı açıklamasında, gerek sanayide, gerekse evlerde yaygın kullanımı olan ve tehlikeli madde niteliğinden dolayı teminat altına alınması gerekliliği doğan Likit Petrol Gazın (LPG), Bakanlar Kurulu'nun 21 Ocak 2010 tarihli ve 2010/190 sayılı kararıyla "zorunlu sigorta" olarak yeniden düzenlendiği kaydedildi.

Sıfır vergi ile ithal edilen LPG miktarı 3 kat arttı

- 05/02/2010 tarih ve 2010/135 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile "sıvılaştırılmış petrol gazının (LPG)", aerosol üretiminde kullanılmak üzere tesliminde özel tüketim vergisi (ÖTV) tutarı sıfır olarak belirlendi.

- Bugün için tüplü ve dökmede ÖTV tutarı 1.210 TL/Kg, otogazda ise 1.278 TL/Kg olarak uygulanıyor.

- Aeresol üretimi için vergiden muaf ithal edilen LPG miktarına ilişkin net rakamlar ne TÜİK'te, ne EPDK'da ne de TOBB kayıtlarında bulunuyor.

- 2010 öncesinde Türkiye aeresol ihracatı toplamın 800 bin dolar, imalatta kullanılan özel "sıvılaştırılmış petrol gazı (LPG) miktarı ise 30 bin ton seviyesinde olduğu tahmin ediliyor.

- ÖTV'nin '0' olarak uygulanmasının ana gerekçesi imalatçıların maliyetlerine ek bir yük gelmemesi ve ihracatı desteklenmesiydi.

- 2011 yılında bu alanda kullanıldığı ifade edilen LPG miktarının 80 bin tonu aştığı tahmin ediliyor. EPDK'nın bu konuda araştırma başlattığı belirtiliyor.

Yakın gelecekte benzinde fiyat düşüşü olmaz

Dolar kurundaki düşüş, 'benzin fiyatına yansır mı' sorusunu da beraberinde getiriyor. TABGİS Yönetim Kurulu Üyesi Mehmet Şüküroğlu, fiyat indirimlerinin pazarı büyüten bir etkisi olduğunu ancak ekonomik konjonktür içinde böyle bir indirim bekleyemediklerini anlattı. Şüküroğlu sektördeki gelişmelerle ilgili şu bilgileri verdi: "Kış mevsimi bölgede çok yoğun yaşanıyor ve arz-talep dengesini etkiliyor. İran'ın durumu belirsiz. Petrol fiyatında artış var. Tüpraş'ın önümüzdeki dönemde İran ambargosunu uygulaması halinde yeni pazar arayışları zaruri olacak. Bu ortamda benzin fiyatında bir indirim beklemiyoruz."