Şimdi de kaçak çay ve sigaraları bulacaklar

ANKARA - Gümrük Müsteşarlığı, sigara ve çay kaçakçılığıyla mücadelede dünyada ilk kez uygulanan bir yöntemi hayata geçirdi. Kaçakçılıkla mücadele faaliyetlerinde kullanılan narkotik ve bomba detektör köpeklerine Türkiye'de ilk defa yetiştirilen çay ve tütün detektör köpekleri de eklendi.

Son yıllarda özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde sigara ve çay kaçakçılığının artması üzerine Gümrükler Muhafaza Genel Müdürlüğü de yeni önlemler almaya başladı. Uzmanlara göre Türkiye'ye yılda yaklaşık piyasa değeri 200 milyon doları bulan 50 bin ton kaçak çay sokuluyor. Devletin bu nedenle uğradığı vergi kaybı ise 300 milyon doları buluyor.

Kaçakçılıkla mücadelede teknolojiyi yakından takip eden Gümrük Muhafaza Genel Müdürlüğü, bir süredir üzerinde çalıştığı, "Tütün ve Çay Dedektörü Köpekler Projesi"ni tamamladı. Proje kapsamında Gölbaşı Köpek Eğitim Merkezinde ilk aşamada 3 köpek eğitildi. Yetkililer, eğitimleri 4 ay süren köpeklerin dünyanın ilk "çay ve tütün dedektörü" köpekleri olarak literatüre girdiğini belirttiler.

Gümrükler Muhafaza Genel Müdürü Neşet Akkoç, narkotik dedektör köpeklerle uyuşturucu madde kaçakçılığı ile mücadelede alınan başarılı sonuçlar nedeniyle, diğer kaçakçılık türlerinde de köpek kullanımının verimli olacağını düşündüklerini, bu kapsamda çay ve tütün dedektör köpeği yetiştirdiklerini söyledi.

Pilot uygulama olarak ilk etapta 3 köpek yetiştirildiğini anlatan Akkoç, kaçakçılıkla mücadele çalışmalarında başarılı olmaları halinde tütün ve çay dedektörü köpeklerin sayılarının artırılacağını belirtti.

Dedektör köpeklerin, genel müdürlükte görevli uzman eğitmenlerce, bir yaşını doldurmuş, koku alma duyuları en gelişmiş olan cins köpekler içerisinden seçilerek eğitildiğini ifade eden Akkoç, halen, sınır kapıları ile iç gümrüklerde 25'i narkotik, 4'ü bomba ve patlayıcı dedektörü olmak üzere 29 köpeğin görev yaptığını kaydetti. Son dönemde yetiştirilen 3 tütün ve çay dedektörü ve 3 bomba dedektörü köpeğin de eklenmesiyle toplam dedektör köpek sayısının 35'e yükseldiğini ifade eden Akkoç, kaçakçıların korkulu rüyası haline gelen dedektör köpeklerin, şimdiye kadar yaptıkları başarılı operasyonlarla tonlarca uyuşturucu maddenin ele geçirilmesinde büyük rol oynadıklarını söyledi.

Söz konusu köpeklerin temin edilmesi ve eğitilmesinin uzun ve meşakkatli bir çalışmayı gerektirdiğini belirten Akkoç, "En önemli sorun, koku almada hassas buruna sahip köpeklerin bulunmasıdır. Daha sonra sağlık kontrolünden geçirilen köpekler, alacakları eğitim konularına göre sınava tabi tutuluyor, sınavda başarılı olan köpekler önce birlikte çalışacakları idarecileri ile birlikte adaptasyon ve temel eğitim, daha sonra da uzmanlık eğitimine alınıyor. Bu eğitimlerde köpekler, narkotik, bomba, çay ve tütün olarak belirlenen branşlarda, idarecileri ise hem köpeklerin sevk ve idaresi hem de kaçakçılık türleri, risk analizi, arama ve zula yöntemleri konularında eğitime tabi tutuluyor" diye konuştu.

Akkoç, söz konusu köpeklere, uzmanlaşacakları kaçakçılık türlerine yönelik olarak oyun yöntemi ile itaat, koku tanıtma, arama ve bulma eğitimi verildiğini kaydetti.

Gemilerle limanlara yanaştırılan konteynırlarda x-ray tarama cihazlarıyla yapılan aramalarda çok vakit kaybı yaşandığını belirten Akkoç, tütün ve çay dedektörü köpeklerin 15-20 dakika içinde onlarca konteynırı kontrol edebileceğini söyledi.

Neşet Akkoç, tütün ve çay dedektörü köpekler sayesinde kaçakçılara büyük darbe vurulacağına inandığını da sözlerine ekledi.

Bu arada, gümrüklerde bu yılın 9 ayında 12 milyon 611 bin lira değerinde kaçak sigara ve tütün, 2 milyon 732 bin lira değerinde de kaçak çay ele geçirildi.