Şentop'tan oy pusulası açıklaması
Anayasa Komisyonu Başkanı Şentop, "Oy pusulasında siyasi partilere ayrılan sütunların hepsi eşit, ittifak içindekiler de ittifak dışındakiler de. Farklılık sadece ittifak yapan partilerin üstünde ittifaka dair bölümün bulunmasıdır." dedi.
TBMM Genel Kurulunda, AK Parti ve MHP'nin siyasi partilerin seçim ittifakına ilişkin düzenlemeyi de içeren ortak kanun teklifinin görüşmelerine devam ediliyor.
MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli de görüşmeleri Genel Kurulda takip ediyor.
CHP Çanakkale Milletvekili Muharrem Erkek, teklifin tümü üzerindeki konuşmasında, düzenlemenin, içindeki hükümlerle siyasi partilere hakaret niteliği taşıdığını ileri sürdü.
Teklifin temelinde, 16 Nisan 2017 referandumunda gerçekleşen anayasa değişikliklerinin olduğunu ileri süren Erkek, AK Parti'nin Türkiye'yi hızla demokrasiden uzaklaştırdığını savundu.
Erkek, şöyle konuştu:
"Millete hep şunları söylediniz o referandum sürecinde; 'Baraj kalkacak. Çünkü artık hükümet dışarıdan kurulacak.' dediniz. Evet, cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminde gerçekten hükümet artık Meclisin içinden çıkmayacak, bakanlar dışarıdan atanacak, Meclisin onayı gerekmeyecek, güvenoyu olmayacak. O zaman yüzde 10 barajı neden? Biri çıkıp lütfen yüzde 10 barajının halen neden devam ettiğini haklı gerekçelerle izah etmeli ama edemezsiniz çünkü bu sistemde baraj hiç olmamalı."
İttifakın temelinde pazarlıklar olduğunu iddia eden Erkek, "Bir partinin barajı aşarak Meclise taşınması sağlanıyor, öbür taraftan da bir kişinin yüzde 50+1'i alması sağlanıp cumhurbaşkanı seçilmesi. Niye böyle, demokrasiye ağır bir darbe vuran, seçim güvenliğini zedeleyen ve dürüst olmayan, adaletli olmayan ittifaklara ihtiyaç diyorsunuz? İşte hepsi yüzde 50+1 için maalesef." değerlendirmesinde bulundu.
"Bu bir kirli ittifaktır"
CHP Ankara Milletvekili Levent Gök de teklifin AK Parti'nin 16 Nisan referandumundan önce dile getirdiği tüm söylemleri yerle bir ettiğini savundu.
Referandum öncesinde iktidar sözcülerinin "Başkanlık sistemi gelecek koalisyonlar sona erecek" dediklerini ifade eden Gök, "Söylediklerinizin neresi doğru? Halktan bir özür dilemeyi düşünmüyor musunuz? Bu bir kirli ittifaktır. Halka yalan söylenmiştir. Oy alınmıştır, dakika bir, gol bir alınan oyların karşısına bir başka fikirle çıkılmıştır. Bu koalisyonlara açık bir yasadır. 16 Nisan referandumunun ana fikrinin çöktüğü bir yasadır." dedi.
Gök, teklifle mühürsüz oyların geçerli hale getirileceğini, bunun bir hukuk ayıbı olduğunu söyledi.
AK Parti Grup Başkanvekili Erkan Akçay, sataşma nedeniyle kürsüye gelerek, Gök'ün "kirli ittifak" sözünü eleştirdi.
Akçay, "Kirli ittifak diyorsunuz da siz, gizli ve örtülü bir ittifak, hile ve hülle peşindesiniz. Rahatsızlığınız bundan. Kirli ittifak görmek isteyenler Güneş Motel olayına bakacaklar." dedi.
AK Parti Grup Başkanvekili Naci Bostancı ise cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin zaten bazı birlikteliklere olanak sağladığına dikkati çekti. Partilerin milletin temsilcisi olduğunu belirten Bostancı, "Burada olan, partilerin bir araya gelmesidir. Takdir edecek olan da milletin kendisidir." diye konuştu.
CHP Grup Başkanvekili Engin Altay, "AK Parti ile MHP arasında ittifak yapmasında bana göre bir sakınca yok. Başka partiler de 600 üyeli parlamento için milletle ittifak yapma noktasında olabilir. AK Parti artı MHP eşittir Türkiye demek değil. Bu paranoyadan kurtulun." ifadelerini kullandı.
"Şeffaf ittifakların önündeki engeller kaldırılıyor"
AK Parti Konya Milletvekili Ahmet Sorgun da teklifin tümü üzerindeki konuşmasında, getirilen düzenleme, değişiklik ve yeniliklerin tamamının seçmen iradesinin sandığa daha doğru ve daha fazla yansımasını amaçladığını söyledi.
Sorgun, teklifte yer alan, yatağa bağlı seçmenler için seyyar sandık kurulmasına olanak sağlayan maddenin insani, medeni ve alkışlanması gereken bir düzenleme olduğunun altını çizdi.
Teklifin kamuoyunda en çok tartışılan düzenlemesinin ittifaka ilişkin maddeler olduğunu dile getiren Sorgun, "Bugüne kadar hiç ittifak yapılmadı mı? Bu teklifle açık, dürüst, şeffaf ittifakların önündeki engeller kaldırılıyor. Mecburiyet getirilmiyor." değerlendirmesinde bulundu.
Sorgun, sandık kurulu mührü bulunmayan zarf ve pusulaların geçerli sayılmasına ilişkin düzenlemeye de değinerek, şöyle konuştu:
"Resmiyeti her şeyi ile sabit olan bu materyaller üzerinden fırtına koparmak ülkemize ve seçmen iradesine haksızlıktır. Teklif, siyasi partiler ve seçmen açısından var olan hiçbir hak ve özgürlüğü sınırlama veya yasak getirmiyor. Aksine var olan birtakım yasak ve engeller kaldırılıyor. Elbette bütün düzenlemelerde olduğu gibi bunda da birtakım eksiklikler olabilir. Aslolan idari mükemmeli yakalamaya çalışmaktır."
"Taklidinde yüzde 100'e varan imkansızlık var"
Meclis Anayasa Komisyonu Başkanı ve AK Parti İstanbul Milletvekili Mustafa Şentop ise teklifteki maddeler hakkında bilgi verdi.
Seçim ittifakıyla ilgili düzenlemelerin çok tartışıldığını belirten Şentop, teklifle kılavuz mahiyetinde temel bir düzenleme yaptıklarını söyledi.
Oy pusulasında ittifaka dahil partilerin bulunduğu bölümün diğer partilere oranla daha büyük olacağı yönünde iddialar olduğunu aktaran Şentop, kürsüden örnek bir oy pusulası gösterdi.
Şentop, "Böyle bir şey mümkün değil. Siyasi partilere ayrılan sütunların hepsi eşit, ittifak içindekiler de ittifak dışındakiler de. Farkılık sadece ittifak yapan partilerin üstünde ittifaka dair, ittifakın ismiyle beraber bir bölümün bulunmasıdır. Yani, ittifak içindeki partilerin sütunlarının diğerlerinden daha geniş olduğuna dair bir yaklaşım yanlıştır. Bunun hiçbir temeli yok. Kanunlara da aykırı bu." diye konuştu.
Oy pusulasında bir siyasi partiye ayrılan alan içinde seçmenin istediği yere, istediği sayıda mühür basabileceğini ve geçerli olacağını aktaran Şentop, ancak bir başka siyasi partinin alanına taşması halinde geçersiz olduğunun altını çizdi. "Biz aynı mantığı ittifakla ilgili de sürdürüyoruz." diyen Şentop, bu bakımdan ittifakın ortak oylarıyla ilgili bir tartışmaya da gerek olmadığını vurguladı.
İttifak içindeki siyasi partilerin aldıkları oyların dağılımında da adil bir formül geliştirdiklerini dile getiren Şentop, bunun siyasi partilerin aldığı hazine yardımına etkisi olmadığına dikkati çekti.
Sandık kurulu tarafından mühürlenmemiş oy pusulaları ve zarfların geçerli sayılması hükmüne ilişkin de bilgi veren Şentop, şunları kaydetti:
"Zarflar da oy pusulaları da filigranlı olarak imal ediliyor. Filigran bir basım tekniği değil, kağıdın imalatı sırasında eklenen özel bir doku. Dolayısıyla taklidinde yüzde 100'e varan imkansızlık olduğunu ifade edeyim. Ayrıca ilçe seçim kurulu mührü de mevcut, arıyoruz. 84'ten bu yana bütün siyasi partilerimizin bunların geçerli sayılması yönünde talepleri var, Yüksek Seçim Kurulunun da istikrarlı kararları var. O kararları buraya derç etmiş oluyoruz."
