Ruslar gayrimenkul alımını hızlandırdı

İbrahim EKİNCİ

İSTANBUL - Yabancıya mülk satışında son bir yılda önemli gelişmeler oldu. 1 Temmuz 2009'da yabancı uyruklu kişilere ait taşınmaz sayısı 80 bin 777'ydi. Bir yıl sonra (11 Ağustos 2010) bu sayı 99 bin 498'e çıktı. Buna göre bir yıllık artış sayısal olarak 18 bin 721 oldu. Türkiye'de yabancıların sahip olduğu mülkler toplam 109 bin 463 kişiye ait. Son bir yılda, herhangi bir ülke vatandaşlarına ait olan taşınmaz sayısının 1'den 2'ye çıkması veya 2'den 6'ya çıkması gibi hallerde, artış oranı doğal olarak yüzde 100, yüzde 200 gözüküyor.

Ancak burada sözkonusu olan gayrimenkul sayılarının azlığı dikkate alınarak, bunlar hariç tutulduğunda, örneğin binden fazla gayrimenklü bulunanlar hesaba katıldığında, Rusya Federasyonu vatandaşlarının satınalmalarındaki olağanüstü artış dikkat çekiyor. Bu ülke uyrukluların Türkiye'de bulunan gayrimenkul sayısı 2009'da bin 371'di. Ağustos 2010 itibariyle 2 bin 974 olmuş. Artış oranı yüzde 116.9. Başka bir ifadeyle son bir yıl içinde 1.603 Rusya Federasyonu vatandaşı Türkiye'den gayrimenkul almış. Birkaç yıl öncesine kadar Türkiye'de gayrimenkul almaları karşılıklı anlaşmalar izin vermediği için mümkün olmayan Ruslar, bu yol açıldığında turistik olarak da büyük ilgi gösterdikleri Antalya ve civarında 3 bine yakın gayrimenkul almış. Rusların aldığı gayrimenkullerin neredeyse tamamı daire tipi varlıklar. Sadece 113'ü villa gibi müstakil bina veya arazi.

Toplam taşınmaz sayısı bakımından en fazla taşınmazı bulunan Alman uyrukluların Türkiye'de gayrimenkul yatırımı ilgisi devam ediyor. Son bir yılda bu ülke vatandaşlarına ait toplam taşınmaz sayısı yüzde 30.4 artmış. ‘Binler'le ifade edilen sayıda gayrimenkulü bulunan ülke vatandaşlarından Avusturyalıların gayrimenkul sayısı da 3351'den yüzde 41.4 artışla 4739'a çıkmış. Yine son bir yılda Türkiye'de gayrimenkul yatırımına en fazla ilgi gösteren yabancı ülke vatandaşları Moldovalılar (gayri menkul sayıları 38'den 67'ye çıkmış), Polonyalılar (gayrimenkul sayıları 47'den 77'ye çıkmış), Norveçliler (gayrimenkul sayıları 2634'ten 2974'e çıkmış) olmuş.

5 İsrailli mülkünü satmış

Son bir yıldaki artışlar uyruk bazında incelendiğinde, en fazla azalışın İsrail vatandaşlarında olması dikkat çekiyor. Türkiye'de son yılda 2 Suudi vatandaşı, 1 Kazak, 1 Ruandalı, 1 Türkmen, 1 Makedon, 1 Kazak, 1 BAE vatandaşı gayrimenkulünü satmış gözüküyor. Ancak en dikkat çekici gelişme İsrail uyruklularda. Bu ülke uyrukluların Temmuz 2009 itibariyle Türkiye'de 97 gayrimenkulu varken, Ağustos 2010 itibariyle bu sayı 92'ye gerilemiş. Buna göre 5 İsrailli gayrimenkulünü satarak çıkmış. Bunda, son bir yılda ‘one minute' ve Mavi Marmara olayları ile gerilen ilişkilerin etkili olduğu tahmin ediliyor.

En büyükler Araplar'ın

Yüzölçümü ve taşınmaz sayısı dikkate alınarak yapılan hesaplamaya göre Türkiye'de en büyük gayrimenkulleri Birleşik Arapa Emirlikleri (BAE) vatandaşları almış. Bu ülkeden 4 kişinin aldığı gayrimenkullerin toplam büyüklüğü 68 bin 899 metrekare. Taşınmaz sayısına bölündüğünde mülkiyet başına büyüklük 17 bin 224 metrekare ediyor. Bu rakamla BAE vatandaşları liste başı. Bu ülkeyi Lüksemburgular izliyor. Bu ülke vatandaşlarına ait toplam 17 gayrimenkul var. Mülk başına büyüklük 16 bin 954 metrekare. Ancak bu mülklerin 14'ünün Türk asıllı Lüksemburg vatandaşlarına ait olması dikkat çekiyor.

Türk asıllı verileri şaşırtıcı

Yabancıların satın aldığı mülklere ilişkin verileri sürekli yayımlayan Tapu Kadastro, ilk kez satın alma yapanlar içindeki "Türk asıllı" olanlara ilişkin verileri de yayımladı. Böylece yabancılara ait görünen taşınmazlar içinde gerçekte ne kadarının Türklere ait oldukları da anlaşıldı. Bu verilere göre Türkiye'de yabancılara ait görünen 99 bin 498 taşınmazın 21 bin 552'si "Türk asıllı yabancı"lara ait. Hem yabancı uyruklu hem de yabancı asıllı kişilere ait olan taşınmaz sayısı gerçekte 77 bin 289. Alman uyruklulara ait gözüken mülklerin yarıdan fazlası Türk asıllı Alman vatandaşlarına ait.

Türkiye'deki Alman gayrimenkulü sayısı toplam 29 bin 755. Bunun 16 bin 597'si Türk asıllı olanların. Böylece hem Almanya vatandaşı hem de Alman asıllı olanlara ait mülk sayısı 13 bin 158. Yine Avusturyalılara ait 3 bin 276 taşınmazın yaklaşık yarısı Türk asıllı kişilere ait. En fazla mülk İngilizler'in Türk asıllı olanlar çıkıldığında Türkiye'de en fazla mülk sahibi olan yabancılar listesinde Almanya liste başı pozisyonunu İngilizler'e kaptırıyor.

Alman uyruklulara ait toplam mülk sayısı 29 bin 755, İngiltere uyruklulara ait mülk sayısı 23 bin 461. Almanlara ait gözüken mülklerin 16 bin 597'si Türk asıllı olanlara ait, İngilizlere ait gözükenlerin ise sadece 73'ü Türk asıllı kişilere ait. Türk asıllı kişiler çıkarıldığında Almanlara ait mülk sayısı 13 bin 158'e düşerken, İngilizlere ait mülk sayısı 23 bin 388 oluyor. Bu rakam İngilizleri açık ara listenin başına oturtuyor. Türkiye'de geçen yıl ilk defa Jamaikalı 2 yatırımcı, 1 Hindistanlı, 1 British Virgin Adaları vatandaşı, 1 Andorralı, 1 Sri Lankalı ve 2 Tunuslu gayrimenkul almış.

Dikkat çekenler

Ankara büyüklükte üçüncü

- Yabancılara ait taşınmazların yüzölçümü dikkate alındığında Antalya ve Muğla'nın ardından Ankara geliyor. Ankara'daki yabancılara ait mülk sayısı bin 999. Bu sayılarla ‘taşınmaz sayısına göre' listede 8'inci sırada yer alan Ankara'nın yüzölçümünde üçüncü olmasının nedeni müklerin büyüklüğü. Bu mülklerin özellikle yabancı misyonla ilgili mülkler olduğu görülüyor.

Antalya hep en gözde

- Taşınmaz sayısı, yüzölçümü ve mülk sahibi olan yabancı sayısı dikkate alındığında her üç kategoride de Antalya iller bazında liste başı. Bu ili yine her üç kategoride Türkiye'nin Antalya'dan sonraki en önemli turizm bölgesi Muğla izliyor.