Ramazandan sonra ekmeğe zam geliyor

ADANA - Türkiye'nin önemli buğday üretim merkezlerinden biri olan Çukurova'da, hasat döneminde 50 kuruş civarında olan buğdayın fiyatının 70 kuruşa yükseldiği, bu artışın da ramazan sonrası ekmek fiyatlarına yansıyabileceği bildirildi.

Adana'nın Ceyhan ilçesi Ziraat Odası Başkanı Yavuz Tezcan, yaptığı açıklamada, bu yıl Türkiye genelinde kuraklık nedeniyle buğday rekoltesinde önemli oranda düşüş yaşandığını belirtti.

Türkiye'nin buğday üretiminin yüzde 10'unun karşılandığı Çukurova'da da rekoltede düşüş yaşandığını anlatan Tezcan, geçen yıl dekara 500 kilogram alınan verimin 300-350 kilograma kadar düştüğünü söyledi.

Rekoltedeki düşüşün yanı sıra Rusya'nın da buğday ihracatını yasaklama kararının hasat döneminde 50 kuruş olan buğday fiyatlarını artmasında etkili olduğuna dikkati çeken Tezcan, ''Buğday fiyatları hasadın ilk günlerine göre yüzde 40 oranında artış göstererek 70 kuruşa kadar çıktı. Bu artıştan toplumun her kesimi etkilenecektir. Şu an ramazan dolayısıyla belediyeler ve fırıncılar karşılıklı fedakarlıklarda bulunuyor ancak buğdaydaki yüzde 40'a varan fiyat artışının ramazandan sonra ekmek fiyatına yansımasını bekliyoruz'' dedi.

"TMO devreye girmeli"

Tezcan, buğday fiyatlarının dengede tutulması için Toprak Mahsülleri Ofisi'nin (TMO) devreye girmesi gerektiğini savundu.

Hasat döneminde TMO'nun en az 5-6 milyon ton buğday alması gerektiğini ifade ettiklerini belirten Tezcan, ''Ama TMO buğdayı serbest piyasaya bıraktı. Bu da fiyatın dengede tutulamamasına neden oldu'' dedi.

Tezcan ayrıca, şu an hasat zamanındaki mısırın 45 kuruşa alındığını belirterek, mısırın da hasat bittikten sonra fiyatının 55-60 kuruşa çıkmasının beklendiğini ifade etti.

TMO: Un fiyatı 7 ayda yüzde 1,70 arttı

Ayrıca Toprak Mahsulleri Ofisi'nin (TMO) buğdayın un ve ekmek maliyetleri içerisindeki payına ilişkin yaptığı hesaplamaya göre, geçen yıl ortalama TMO'nun 553 lira olan Anadolu kırmızı sert (AKS) buğdayın ton satış fiyatı, bu yıl Temmuz ayı itibariyle ortalama 589 lira düzeyinde gerçekleşti. Borsalarda söz konusu buğdayın satış fiyatı ise 531 liradan 566 liraya çıktı. AKS buğdayın ortalama satış fiyatı, 7 aylık ortalama itibariyle TMO'da yüzde 6,50, borsalarda ise yüzde 6,59 arttı.

Geçen yıl ortalama 39,82 lira olan 50 kg'lık ekmeklik (tip 650) unun satış fiyatı, bu yıl 7 aylık dönemde ortalama 40,50 lira oldu. Ekmeklik unun fiyatı yüzde 1,70 arttı.

Verilere göre, geçen yıl Türkiye genelinde ortalama 2,12 lira olan 1 kg ekmeğin satış fiyatı, bu yıl Temmuz ayı itibariyle, yüzde 0,94 artış ile ortalama 2,14 liraya yükseldi.

Bu yılın ilk 7 aylık ortalamaları itibariyle ekmek fiyatındaki artış, buğday ve un fiyatlarındaki artışın altında kalırken, 2003 yılından Temmuz ayı sonuna kadar olan dönemde, ekmek fiyatındaki artış, un ve buğday fiyatlarındaki artışı 2'ye katladı.

Ekmeğin maliyeti içinde buğdayın payı yüzde 21

TMO hesaplamasında, un maliyeti içinde buğdayın payının yüzde 70 civarında, ekmeğin maliyetindeki unun payını ise yüzde 30 civarında olduğuna dikkat çekilerek, ekmeğin maliyetini yüzde 70'lik kısmının genel imalat giderleri, işçilik giderleri, fırıncı karı, bayi ücretinden oluştuğu kaydedildi.

Ekmeğin maliyeti içerisindeki buğdayın payının yüzde 21 olduğu belirtilirken, Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehmet Mehdi Eker, konu ile ilgili sorular üzerine, zaman zaman "ekmekteki fiyat artışının tamamının buğday fiyatlarındaki artışa mal edilemeyeceği" yönünde açıklama yapıyor.

Rusya'nın hububat ihracatını durdurması nedeniyle dünya genelinde hububat fiyatlarındaki artış Türkiye'ye de yansırken, TMO, buğdayda spekülatif fiyat hareketlerine izin verilmeyeceğini duyurdu.

Bugüne kadar satın alınan 972 bin ton ve önceki yıldan devreden 1 milyon 255 milyon tonla birlikte toplam 2 milyon 227 milyon ton buğday stoğuna sahip olduğunu açıklayan Ofis, bu yılki 19 milyon tonluk üretim, geçen yıldan devir eden 2 milyon ton (1 milyon 255 milyon tonu TMO'da, 700 bin tonu özel sektör depolarında) buğday miktarının, ülkenin yıllık 18 milyon tonluk tüketimini karşılayacak düzeyde olduğuna dikkat çekiyor.

Açıklamada, dünyadaki olumsuz dalgalanmaların Türkiye'de yayılmaması için bazı tedbirler oluşturulduğu, piyasalardaki gelişmeler de dikkate alınarak gerekli tedbirlerin uygulamaya konulacağı vurgulandı.