Rahmi Koç: Devir, 'bizi teğet geçti' devri değil
Önceki krizde Başbakan Erdoğan'ın haklı çıktığını ve krizin Türkiye'ye teğet geçtiğini belirten Rahmi Koç, "O zaman Türkiye'deki bankaların Amerika'daki gibi 'kimin eli kimin cebinde, ne olduğu belli olmayan' bankalar olmadığını ve özvarlıklarını yapıland
ANTALYA - Koç Holding Şeref Başkanı Rahmi Koç, Avrupa'daki ekonomik krizin Türkiye'yi etkileyeceğini belirterek, "Bu devir bizi teğet geçti devri değildir" dedi.
Antalya'nın Belek Turizm Beldesi'nde Profesyonel Otel Yöneticileri Derneği'nin (POYD) düzenlediği geleneksel aylık yemekli toplantıya katılan Rahmi Koç, davetlilerin sorularını yanıtladı. Koç, "50 yaşında olsaydınız ne yapardınız?" sorusu üzerine, 32 yıl önce 50 yaşında olduğunu ve o dönemlerde Türkiye'de 1980 ihtilali yaşandığını, işlerini kapalı ekonomide yürüttüklerini vurguladı. Bugün ise şartların bambaşka olduğunu dile getiren Koç, Türkiye'nin dünya ile özellikle de girse de girmese de AB ile entegre olduğunu kaydetti. Senelerin su gibi geçtiğini dile getiren Koç, "Her sene insanın üzerine bir yük daha getiriyor. Sağlık demokrasi gibidir. Elden gitmeyince kıymetini bilinmez. Sayın Başbakana öyle bir mektup yazdım ve 'Aman dikkat et' dedim, sağlık çok önemlidir" diye konuştu.
Avrupa'daki kriz
Dünyada değişen şartlara ayak uydurulmazsa başarılı olunamayacağını belirten Koç, Türkiye'nin, iş aleminin ve kişilerin bu değişime ayak uydurmak zorunda olduklarını dile getirdi. Koç, "Ümit ediyoruz ki önümüzdeki dönemde şartlar çok daha katı ve değişken olacaktır. Bilmiyoruz bugün Avrupa Topluluğu ne karar alacaktır. Bu Türkiye'ye, istesek de istemesek de bize tesir edecektir" dedi.
Türkiye'nin ticaretinin yüzde 60'ının, Koç Topluluğu'nun ise yüzde 55'inin Avrupa Birliği ülkelerinden olduğuna işaret eden Koç, "Onların getirdiği yavaşlatma, sıkıntı, hepimizi etkileyecektir. Çok dikkatli olmamız lazım. Hükümetimizin de gerekli tedbirleri, kararları hadiselerin arkasından değil önüne geçerek alması lazım. Bu devir bizi teğet geçti devri değildir" diye konuştu.
Önceki krizde Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın haklı çıktığını ve krizin Türkiye'ye teğet geçtiğini belirten Koç, O zaman Türkiye'deki bankaların Amerika'daki gibi 'kimin eli kimin cebinde, ne olduğu belli olmayan" bankalar olmadığını ve özvarlıklarını yapılandırdığını ifade etti. Koç, "Ama bugünkü dönem o günkü dönem değil" dedi.
"Herşey dahili kaldırın"
Turizmle ilgili bir soru üzerine Koç, Türk turizminde bir numaralı sorunun kalifiye, görgülü, disiplinli, terbiyeli personel eksikliği olduğunu söyledi.
İkinci sorunun hak edilen gelirin elde edilememesi olduğunu savunan Koç, "Turizmde layık olduğumuz geliri elde edemiyoruz. Herşey dahil, turizmi öldürdü. Ondan bir an evvel çıkın. 1-2 sene sıkıntı çekersiniz belki ama ondan sonra rahat edersiniz" dedi.
Türkiye'nin hak ettiği geliri alması gerektiğini belirten Koç, turizmden elde edilen gelirin yavaş yavaş azalmaya başladığını kaydetti. 2004 yılında bir turistin kişi başına harcamasının 705 dolar olduğuna işaret eden Koç, geçen yıl bu rakamın 546 dolara düştüğünü kaydetti. Türkiye'nin üçüncü sorununun ise imajla ilgili olduğunu dile getiren Koç, "Türkiye'nin son zamanlarda imajı yükseldi. Türkiye bir turizm destinasyonu oldu ama memleketi daha iyi satmamız lazım. Başbakanımız, Cumhurbaşkanımız, Dışişleri Bakanımız sürekli seyahat halinde, Türkiye'nin ismini tanıtıyorlar. Fakat demokrasinin, hukukun daha çok yerine oturması lazım. Turistlere muamelelerimiz bazen çok feci, acıklı, utandırıcı" dedi.
Vergiler için sitem etti
Dünyadaki her ülkeden işadamları tanıdığını ve hepsinin aynı kurallara uyduğunu belirten Koç, işadamlarının bunun için kanuna ihtiyacı olmadığını söyledi. İşadamlarının yapıları, iş tecrübeleri ve anlayışlarıyla etik kuralları uyguladıklarını dile getiren Koç, şunları söyledi:
"Bizim yeni Türk Ticaret Kanunu çok kısıtlama getiriyor. Yalnız Ticaret Kanunu değil, hükümetimizde bir kısıtlama seziyoruz biz. Bugün Ankara'da TUSİAD Başkanımızın söylediği gibi, öyle kısıtlama getiriyorlar ki bizi neredeyse caydırıyorlar. İş yapmak zorlaşıyor. Bunun sebeplerinden biri hala ekonominin yüzde 50'si kayıt dışı. Bunu kayıt altına alacaklarına ki zor, yerine direk, endirek vergiler getiriliyor. Ve vergi ödeyen yüzde 50 ödeyemeyen yüzde 50'nin cezasını çekiyor. Bakın bakalım dünyanın hiçbir yerinde bizim kadar ağır vergiler yok.
Dolayısıyla ben şunu iddia ediyorum ki vergileri düşürsünler, vergi ödemeyenlere ağır ceza getirsinler, daha az maliyetle daha fazla vergi toplarlar. Bunu iddia ediyorum. Kısıtlama, zorlama ile hiçbir yere gidemeyiz. Bizim hükümetimiz, maliyecimiz veya hazinemiz baksın başka ülkelere. Çünkü herşeyimizi Avrupa'yla, Amerika'yla eşitlemeye çalışıyoruz. Kanunlarımızı, anayasamızı. Vergileri indirerek daha çok vergi toplamak mümkündür. Çünkü vergileri bir noktaya getirerek adamı teşvik ediyorsunuz vergi ödememe yollarına gitmeye, kaçakçılığa."
Golf turizmi
Golf turizminin dünyada 96 milyar dolar büyüklüğe eriştiğini dile getiren Koç, golf turizmi için seyahat edenlerin diğer turistlere göre üç kat daha fazla para harcadığına işaret etti. Koç, "Golf turizmi Türkiye için çok önemli ama büyüklerimiz golf oynamadıkları için bunu bilmiyorlar." dedi.