"Avrupa pazarı kriz yüzünden 12 milyon civarına düştü"

BURSA - Tofaş Üst Yöneticisi (CEO) Ali Pandır, Avrupa pazarının küresel kriz yüzünden 15-16 milyonlardan 12 milyon civarına düştüğünü ve pazarın uzun süre böyle gideceğini belirterek, "Türkiye'nin yakın doğu tarafına bakması ve yeni pazarlar geliştirmesi lazım" dedi.

Pandır, Kalder Bursa Şubesi'nin Bursa Sanayicileri ve İşadamları Derneği'nin (BUSİAD) işbirliğiyle düzenlediği "8. Kalite ve Başarı Sempozyumu" kapsamında gerçekleştirilen "Değişen Dünya Düzeni, Yeni İklim, Yeni Ekonomi, Yeni Yaşam" konulu oturumda, Türkiye'nin yerini görmek için dünyanın krizden sonra, nasıl bir şekil alacağını kestirebilmek gerektiğini söyledi.

"Krizden sonra hiç bir şey eskisi gibi olmayacak" söylemine kendisinin de inandığını ifade eden Pandır, ABD'de toparlanmanın başladığını, 2012'de kriz öncesi ekonomik seviyeye gelineceğini, ancak 10 milyonlarca ailenin bundan 3 sene önceki gelir ya da varlık seviyesinde olmayacağını vurguladı.

Pandır, Fiat Başkanı Sergio Marchionne'nin "Otomotiv sanayi zaten senelerdir krizin içindeydi, bu global kriz sadece onun maskesini düşürdü" şeklindeki sözlerini hatırlatarak, şunları kaydetti:

"Şimdi krizden çıkışta ne olacak? ABD'de fazla kapasite vardı. Onu halletti Amerika, 2 tane firma iflas etti. Amerika fazla kapasite sorununu büyük ölçüde halletti. Ama Avrupa halledemedi. Avrupa'da Amerika'daki gibi fabrika kapatmak o kadar kolay değil. Sosyal demokrat hükümetler var, sendikalar güçlü... Dolayısıyla Avrupa'da hala bir yüzde 15-20 fazla kapasite sorunu var ve o devam ediyor. Onun da bize olan etkileri var. Şimdi bunun üzerine bir de krizden sonraki gelişmede şu andaki tahminlere göre Amerika pazarı kriz öncesi 17-18 milyonlara yılda varan bir hacimdeydi. O hiçbir zaman oraya gelmeyecek. 10-11 milyonlara düştü geçen sene. Bu sene biraz, 1-2 milyon gelişecek, ama Amerikan pazarının 2020 yıllarına doğru en fazla 15 milyon civarına gelebileceği tahmin ediliyor. Çünkü, o 18 milyona geldiğindeki fazla 3 milyon araç, zaten Amerikada krizin nedeninin bir parçası, çünkü insanlar bir tane ev alıp, onuda üst üste 3 kere ipotek edip, o parayla ikinci, üçüncü araba, bir tane de pikap, bir tane de spor alalım diye işin balonunu patlattılar sonunda ve oradaki pazar hiçbir zaman oraya gelmeyecek."

Bric ülkeleri etkilenmedi

Avrupa pazarında da durumun Amerika'dan çok farklı olmadığını ifade eden Pandır, şöyle devam etti:

"Avrupa pazarı da 15-16 milyonlardan 12 milyon civarına düştü ve uzun süre böyle gidecek, hatta bir miktar daha gerileme oldu. Krizden sonra tek gelişen pazar ve krizden de pek etkilenmeyen yine Çin, Hindistan, Brezilya ve krizden etkilenmesine rağmen krizden çıktıktan sonra da Rusya. Yani 'Bric' denilen ülkeler ve onun dışındaki Asya ülkeleri. Dolayısıyla Amerika'da kaybedilen bu 2-3 milyon ve eskiye dönmeyecek olan, Avrupa'da da kaybedilen 2-3 milyon yine eskiye dönmeyecek olan, bir yerde çok hızlı bir şekilde Asya'da ikame edilecek ve hatta Asya 2020 yıllarında Çin'in 20 milyon civarında, zaten dünyanın en büyük ülkesi olacağı otomotiv açısından, şu anda belli."

"Türkiye'nin yeni pazarlar geliştirmesi lazım"

Pandır, böyle bir tabloda Türkiye'nin neler yapabileceğine de değinerek, şu bilgileri verdi: 

"Şimdi, Türkiye'nin bu biraz aleyhine çalışan bir durum. Çünkü, bu 'Bric' dediğimiz, esas bundan sonra gelişmenin olacağı ülkeler kendilerine zaten otomotiv sanayini kurdukları ve bir miktar da koruma duvarlarıyla bugüne kadar ithalatı da engelledikleri, bizim öyle kolay kolay oraya giremeyeceğimiz ülkeler. Bizim 'Bric' ülkelerine, yani Rusya, Brezilya, Hindistan ve Çin'e buradan otomobil ihraç etmemiz biraz zor, hatta imkansız gibi. Amerika pazarı, var ufak tefek ihracatlar ama o da zor. Çünkü, kıtalar arası ihracat otomotivde çok büyük lojistik zorluklara sebep oluyor... Dolayısıyla bizim yine bugüne kadar yoğun ihracat yaptığımız Avrupa pazarı bize kalıyor. Orada da maalesef çok büyük bir gelişme olmayacak. O zaman Türkiye ne yapması lazım? Türkiye'nin yakın doğu tarafına bakması ve yeni pazarlar geliştirmesi lazım. İran ile Orta Doğu'da bundan sonraki düzen nasıl kurulacaksa Irak'ta ve diğer Orta Doğu ülkelerinde, bunların çoğu biliyorsunuz petrol zengini ülkeler, aslında kaynakları da zengin. Ama çeşitli politik veya şu ya da bu nedenle bugüne kadar oralarda ya bizim ticaretimiz olmadı ya oralarda düzgün bir piyasa kurulamadı. Türkiye'nin şansı, bence o tarafa doğru bundan sonra kendine bir an önce yeni pazarlar araması. Aksi taktirde bu 2 milyon hedefimize ulaşmak biraz zor olacak batı Avrupa'yla diye düşünüyorum."