Petkim, kabloda bağımlılığı bitirecek

Sedat ALP

İZMİR - Türkiye'nin kimya devi Petkim, kablo sanayisinin önemli bir hammaddesi olan çapraz bağlanabilir polietilen'in (XLPE) deneme üretimine başladı. Petkim, Türkiye'deki kablo üreticilerinin şimdiye kadar yurtdışından satın aldığı XLPE ürününün 2012'de seri üretimine başlamayı planlıyor.

Yerli üretim, bu üründe yıllık 20 bin ton ithalatı olan Türkiye'de, 13.2 milyon dolarlık katma değerin yurtiçinde kalmasını sağlayacak. Kablo üreticisi firmalar, Petkim'in XLPE'yi üretecek olmasının ülke ekonomisine katkısının yanında Türk kablo sanayisine de stok maliyetleri azaltarak ve rekabeti arttırarak, ürünü daha ucuza alma olanağı gibi avantajlar sunacağına dikkat çekiyor.

Kabloda izolasyonu sağladığı için ana hammadde olarak kullanılan XLPE, orta ve yüksek gerilim güç kablolarının imalatında kullanılıyor. Kablolara mekanik dayanıklılık gücü kazandıran ürün, elektriksel yalıtımı da mükemmel hâle getirdiği için iletim hatlarında kayıp ve kaçakları minimuma indiriyor.

Petkim Ar-Ge Müdürlüğü ile TÜBİTAK'ın eşgüdüm içinde yürüttüğü proje kapsamında, XLPE'nin Türkiye'deki yıllık tüketimi 18-20 bin ton arasında olmasına rağmen 30 bin ton üretilmesi ve ton başına 660 dolarlık katma değer sağlanması hedefleniyor. Petkim'in deneme amaçlı ürettiği XLPE, Türkiye'deki önde gelen kablo üreticileri olan HES Kablo, NEXANS ve Pamukkale Kablo'da yapılan testlerden başarıyla geçti. XLPE üretimine 2012'de başlanması planlanıyor.

Kablo üreticilerinin stok maliyeti düşecek

HES Kablo Teknik Müdür Mustafa Şahin, XLPE'nin yerli üretiminin her şeyden önce sağlayacağı döviz tasarrufu ile ülke ekonomisine önemli bir katkısı olacağını, bunun yanında kablo sanayisi içinde avantajlar getireceğini belirterek, "Kablo sektörü açısından önemli bir ürün. Türkiye'de üretilen bir ürün olmadığı için yerli üretimine başlanacak olması önemli. Her şeyden önce kablo üreticilerinin stok maliyetlerini düşürecektir.

Çünkü bu ürünü ithal ettiğimiz zaman hammadde sıkıntısı yaşamamak için bir miktar stokta bulundurmak zorundayız. Ama Petkim ürettiği zaman ürünümüz azaldıkça bir telefonla sipariş vermemiz yetecek. Bunun yanında daha çok Avrupa, ABD ve Uzakdoğu'da sınırlı sayıda ülkede üretildiği için üründe çok rekabetçi bir fiyat yok. Türkiye'nin de üretici ülkeler arasına girmesi burada rekabeti arttıracak ve fiyatların düşmesini sağlayacaktır. Kabloda izolasyon maddesi olarak kullanıldığı için çok stratejik bir ürün. Kablo sektörü hammadde açısından tamamen dışa bağımlı sayılır. Bu madde polietilen olduğu için PVC'ye göre elektrik iletiminde kaçak ve kayıpları en aza indirdiği için de ülkede enerji tasarrufuna katkı sunan bir ürün" şeklinde bilgi verdi.

Ürün testlerden başarıyla geçti

Son yıllarda Uzakdoğu ülkelerinde de üretilmesinin yanı sıra XLPE ürününde piyasanın iki uluslararası dev üreticinin hakimiyetinde olduğunu söyleyen Nexans Türkiye Denizli Fabrikası İşletme Müdürü Ömer Eren, Petkim'in deneme üretimin yaptığı XLPE'yi 240 milimetrekare 35 bin volt kabloda denediklerini ve bu kablonun gerilim testinden ve darbe gerilim testi gibi yüksek voltaj gerilimlerinden başarıyla geçtiğini vurguladı.

Eren, XLPE'nin izole orta gerilim ve yüksek gerilim kablolarında ana yalıtım katmanı olarak kullanıldığını, Nexans olarak 66 bin volta dayanabilen kabloların imalatında bu malzemeyi kullandıklarını belirterek, "Bu malzemenin üreticileri, son zamanlarda Uzakdoğu üreticilerinin de devreye girmesiyle sayıca çoğalsa da, piyasanın hakimi ana üreticiler olan DOW Chemical ve Borealis gibi dünya şirketleridir. Geçtiğimiz yıl Petkim yetkililerinden orta gerilime yönelik laboratuar bazında deneme üretimi yapmaya karar verdiklerini öğrendiğimizde memnun olduk. Ülkemizde 15 adet CV hattı var ve hepsinin de de XLPE malzemenin kullanılacağı varsayıldığında hem tasarruf yapılacak hem de ülke kaynaklarının ülke içinde kalmasına olanak sağlayacaktır" diye konuştu. 

Hedef yerli ürünlerle  dışa bağımlılığı kırmak

Petkim Ar-Ge Müdürü Ekrem Uygun, Petkim Ar-Ge Müdürlüğü olarak Türkiye'nin dışa bağımlılık zincirini pek çok üründe kıracak ve petrokimyasal ürünleri kullanan pek çok sektörde çığır açacak çalışmalara imza attıklarını belirtti. Kablo sektörünün temel hammaddelerinden XLPE deneme üretimine Petkim Ar-Ge Pilot Tesisi'nde başlandığını kaydeden Uygun, TÜBİTAK ile eşgüdüm içinde gerçekleşen projede yıllık 30 bin ton XLPE üretiminin planlandığını belirterek, "Kablo sektörünün temel hammaddesi olan XLPE, Türkiye'de üretimi olmayan ve tamamıyla ithâlâta bağımlı bir ürün. Yurt içinde yıllık tüketimi 18 ilâ 20 bin ton arasında değişiyor. Yaklaşık üç yıldır süren Ar-Ge çalışmaları sonucunda XLPE'de deneme üretimine geçtik. Orta ve yüksek gerilim güç kablolarının imalatında kullanılan XLPE, kablolara mekanik dayanıklılık gücü kazandırıyor ve ürünün elektriksel yalıtımını mükemmel hâle getiriyor" diye konuştu.

Türkiye'de kablo sektörünün lider firmaları arasında yer alan HES Kablo, Nexans ve Pamukkale Kablo'da yapılan testlerde büyük başarı kaydedildiğinin altını çizen Uygun, "Ton başına 660 dolarlık katma değer yaratacak XLPE'den, yıllık 30 bin ton üretmeyi planlıyoruz. Proje giderlerinin yüzde 60'ının TÜBİTAK-Teknoloji ve Yenilik Destek Programları Başkanlığı (TEYDEB) kaynaklarından karşılıyoruz" dedi.

Üretime 2012  yılında başlanacak

Uygun, projenin Ar-Ge aşamasında Petkim bünyesindeki Alçak Yoğunluk Polietilen (AYPE) Fabrikası, Satış ve Pazarlama Müdürlükleri, Kalite Kontrol ve Teknik Servis Müdürlüğü, Plastik İşleme Fabrikası, İmalat ve Kontrol Müdürlüğü, Proje Müdürlüğü ile Türkiye'nin en önde gelen kablo üreticileri ile işbirliği içinde çalıştıklarını kaydederek, "Sanayi kuruluşlarımızla el ele vererek Türkiye için örnek bir çalışma sürdürdük. XLPE üretimine 2012'de başlamayı planlıyoruz."

Petkim Ar-Ge Müdürlüğü'nün diğer çalışmaları hakkında da bigi veren Uygun, şunları söyledi: "Mevcut ürünlerimize yeni kullanım alanları yaratılması, yeni türler geliştirilerek ürün yelpazesinin geliştirilmesi, yan ürünlerin değerlendirilmesi, teknoloji ve know-how üretilmesi temel amacımız. Ayrıca transfer edilen teknolojilerin adaptasyonunu yaparak, Petkim'in üretim süreçlerini hızlandırıyoruz. Üretimde kullanılan hammadde, yardımcı kimyasal madde ve katalizörlere alternatifler yaratarak, maliyetlerin düşmesine katkı sağlıyoruz."