Park sistemi ve SİT alanına mobil ev

İbrahim EKİNCİ

İSTANBUL - Soyut Holding, Ankara merkezli bir kuruluş. Beş sektörde faaliyeti var. Bu röportajda ilginç bir işini, karavan üretimini konuştuk. Patronu Hasan Çolak, bu röportaj sırasında Eritre'deydi. Soyut Karavan'ı holdingin İş Geliştirme Müdürü Serhat Ay anlattı. Ay, "Karavan bir kültürdür" diyor. Konuşmanın ilerleyen bölümlerinde işine göre önemli ihtiyaç olduğu kadar bir hobi, bir kültür olduğunu da anlatan ilginç örnekler veriyor.

Karavan çok yaygın değil Türkiye'de. Ay, "Yeni öğreniyoruz. Göçü seviyoruz. Karavan yaygın olmalı ama öyle değil. Avrupa'da başlı başına bir tatil anlayışı. Hemen her ailenin kiraladığı veya sahip olduğu karavan olur, yüzde 70 - 80'inin deneyimi vardır. Özellikle kuzey ülkelerinde. Özgürlük demek. Sektör olarak da gelişmiştir. Amerikan tarzı karavanlar vardır, büyük. Karavanda yaşayanlar vardır. Bir yaşam tarzı olarak düşünürseniz çok artıları var" diyor.

Karavan üretimi büyük bir sektör değil. Soyut Karavan dışında, birkaç üretici daha var. Fakat Soyut Karavan işi geliştirme yönünde önemli projelerin eşiğinde. Bir karavancılar kulübü olacak örneğin. Bir park sistemi geliştiriyor. Geniş bir alan üzerinde hazırlıkları var.

Serhat Ay'ın anlattığına göre Türkiye'de de iki tür karavan üretiliyor; motokaravan ve çekme karavan. "Biz ikisini de üretiyoruz. Motokaravanda aracı alıyoruz, sıfır veya kullanılmış olabilir, 5 - 10 yaşında en fazla. Kasayı kesip atıyoruz, elimizde şase kalıyor. Yurtdışında şase olarak araç alınabiliyor. Bizde yok, alıp kesiyoruz. 10 yaşındaki araçlar tercih ediyoruz, çünkü vergi avantajı oluyor. İkinci el araçlara yaptığımız için ÖTV yok, KDV var. Sıfır araç olursa doğal olarak ÖTV de KDV de var. Aracın kasasını kestikten sonra üstüne biz kendimiz karavan monte ediyoruz. Çekme karavanda 1.400 motor ve üstü araçlar olmalı. Fiberglas karavanlar yaparak yükü hafifletiyoruz. Araca da çeki demiri koyuyor, ruhsata bağlıyoruz. 3 - 5.5 metreye kadar uzunluk olabilir. 3 metrelik bir karavan 600 - 700 kilodur. Uzadıkça 2.5 tona kadar gidebilir. Büyük karavanlar, örneğin TIR dorselerinden yapılan karavanlar şantiyelerde, doğa sporlarında, setlerde kullanılıyor. TIR sahibi olmanız gerekmiyor. Kiralıyorsunuz. Çekici kiralayıp istediğiniz yere taşıyabilirsiniz. Pahalı bir şey de değil. Bir karavan ortalama 40 bin lira ile 80 - 100 bin arasında değişir. 12 bin liraya da karavan var. Türkiye'de park yasağı yok. Özgürlüğü de buradan geliyor."

KELEBEKÇİYE DE KARAVAN

Standart gezi karavanları dışında özel üretimler de yapılıyor. İçinde ne olacağına müşteri karar veriyor. Ay, "Örneğin kelebek avcısı bir müşteri otosuyla alıp gidiyor.

Tuvaleti, duşu, mutfağı, buzdolabı... Elektriği, su deposu.. Bu müşteriye kelebek taşıma bölmesi yaptık. Bir müşteri mangal meraklısıydı, yandan çekince çıkan mangal koyduk. Bir müşterimiz projesine köpeği için karavanın üzerine portatif yolculuk kabini ekledi. Bir müşterimiz park halinde yüksek sesle müzik çalabilmek için özel ses düzeni ve ışıklandırma uygulaması yaptırdı. Petrol sektöründe çalışan bir Amerikan Firması için yerler beyaz post kaplı özel üretim TIR dorsesi üzerinde 14 metre uzunluğunda özel karavan ürettik. Ürettiğimiz bir başka dorsemizde da araç park ettikten sonra yan duvarlar hareket ettirilerek yaşam alanı büyütülmektedir. Bazı karavanlarımız müşterilerimizin isteği doğrultusunda gökyüzü manzarasına sahip olması için tavanı geniş sabit pencerelerden oluşuyor. Bazı müşterilerimiz karavanın arkasında bisiklet taşıma aparatı isterken bazı müşterilerimizle av esnasında vurdukları domuzları taşımak için özel aparatlar yaptırıyor. TPAO için mühendislere 60 - 70 kişinin kalabileceği karavan kampı kurduk, Ankara'da. Engelli çocuklar kampı var, Muğla'da. Özel dizayn karavanlar vereceğiz. Bu işin standartları var. Karavan çelik kuşaklıdır. Üstüne kaya düşebilir. Güvenlik önemli" diye konuştu.

Soyut Karavan'ın üretim yeri Ankara'da. Soyut Holding'in 120 dönüm arazisi üzerinde. 15 bin metrekare kapalı alanlı bir üretim alanı. Aynı yerde rüzgar tribünleri de

üretiliyor. Karavan işi, Soyut Holding'in ODTÜ mezunu patronu Hasan Çolak'ın makinecilik ve üretim ilgisinden geliyor. Yurtdışında bu işin geldiği noktayı görüyor. 14 yıl önce başlıyor. Soyut Karavan'ın yıllık üretimi 150 adet civarında. Ama kapasitesi bin adet. Son dönemde film endüstrisinin gelişmesine paralel olarak bu alana dönük üretimler yapıyor. Makyaj ve kostüm karavanları üretmiş. Kiraya da veriyor. Günlük ücreti 350 - 500 lira civarında. Ölü sezonlarda 150 - 200 lira.

KARAVAN PARKI KURUYOR

Karavan parkı kuruyor ama aslında parktan öte bir yapı tasarlıyor. Serhat Ay, bu yeni girişimi şöyle anlattı: "120 dönümlük bir arazide düzenleme yapıyoruz. Sattığımız karavanlar uzun süreli park edebilecekler. Sahipleri istedikleri zaman gelip kalacaklar. Mangal yapacak, geceyi karavanında geçirebilecek... Biz bakımlarını yapacağız. Kulüp düşüncemiz var. Diyelim 500 metrekareye bir karavan düşecek. Yatlar için liman neyse biz de karavan park yapacağız. Alanın ortasında bir ateş çukuru. Veya 6 metre uzunluğunda bir mangal. Böyle bir alana ihtiyacı gördük. Pahalı bir hizmet olmayacak. Aylık bir ödemesi olur."

MOBİL KARAVAN EVLER

Yeniliklerimizden biri de mobil evler. Serhat Ay, "SİT alanında zeytinliğinizde kalmak istiyorsunuz. Çivi çakamıyorsunuz. Bunlar için mobil ev tarzı karavanlar yaptık. 35-40 metrekare, çekmeli. 60-90 bin lira arasında" dedi. Soyut Karavan'ın henüz ihracatı yok. Bazı satışlar yapmış. Serhat Ay, "Yurtdışındaki projelerimize gitti, şantiyelere satışlar oldu, bu anlamda ihracat var. UNDP projesi çerçevesinde Eritre'ye rüzgar türbini kontrol karavanları gönderdik. Kızıldeniz üzerinde kurulan petrol nakil hattı inşaatı için gitti. Böyle satışlar oluyor" dedi.