Özel sektörün uzun vadeli dış kredi borcu geriledi
Türkiye'de mart sonu itibariyle bankalar ve ticari krediler hariç özel sektörün yurt dışından sağladığı kısa vadeli kredi borcu 1 milyar 203,6 milyon dolar oldu.
ANKARA- Özel sektörün yurt dışından sağladığı uzun vadeli kredi borcu, Mart ayında bir önceki aya kıyasla 1 milyar 322 milyon 605,4 bin dolar (yüzde 1,07) azalarak, 121 milyar 388,4 milyon dolara geriledi.
Merkez Bankası'nın verilerine göre, özel sektörün 2010 yılı Şubat ayı itibariyle yurt dışından sağladığı uzun vadeli kredi borcu 122 milyar 711 milyon dolar, 2009 yılı sonu itibariyle de 127 milyar 626,5 milyon dolar düzeyindeydi.
Özel sektörün Mart sonu itibariyle 121 milyar 388,4 milyon dolar olan borcunun, 33 milyar 139,1 milyon doları finansal, 88 milyar 249,2 milyon doları ise finansal olmayan uzun vadeli kredi borçlarından oluştu.
2009 yılı sonunda 35 milyar 435,4 milyon dolar olan özel sektörün finansal kredileri yüzde 6,4 oranında azalarak, 2010 yılı Mart ayında 33 milyar 139,1 milyon dolara indi. Aynı dönemde özel sektörün yurt dışından sağladığı finansal olmayan krediler de yüzde 4,2 oranında gerileyerek, 92 milyar 191 milyon dolardan 88 milyar 249,2 milyon dolara indi.
Uzun vadeli borcun dağılımı
Özel sektörün Mart sonu itibariyle, 33 milyar 139,1 milyon dolar olan uzun vadeli finansal borcunun 26 milyar 779,9 milyon doları banka kredilerinden oluşurken, 6 milyar 359,1 milyon doları da bankacılık dışı finansal kuruluşlara olan borçları içerdi.
Özel sektörün yurt dışından sağladığı uzun vadeli finansal olmayan kredi borçları 88 milyar 249,2 milyon dolar iken bunun 84 milyar 316,6 milyon doları krediler, 3 milyar 374 milyon doları yabancı sermaye sayılan kredileri içerdi.
Mart sonu itibarıyla, 121 milyar 388,4 milyon dolar olan özel sektörün yurt dışından sağladığı uzun vadeli kredi borcunun 7 milyar 660,9 milyon doları resmi alacaklıları, 113 milyar 727,4 milyon doları da özel alacaklıları kapsadı.
Özel alacaklılarda 65 milyar 316,4 milyon dolarla yabancı ticari bankalar ilk sırada yer alırken, bunu 33 milyar 163,7 milyon dolarla yerleşik bankaların yurt dışı şube ve iştirakleri, 5 milyar 896,1 milyon dolarla bankacılık dışı finansal kuruluşlar ve 9 milyar 351,2 milyon dolarla finansal olmayan özel alacaklılar izledi.
Uzun vadeli borcun yıllara göre dağılımı
Özel sektör, 2017 yılına kadar yıllar itibarıyla, toplam 121,4 milyar dolar olan dış borç ödemesinin en büyüğünü bu yıl yapacak. Özel sektör, 2010 yılında 24 milyar 891,9 milyon dolar borç ödemesi gerçekleştirecek.
Vade süreleri göz önüne alındığında özel sektör, 2011'de 23 milyar 129,3 milyon dolar, 2012'de 18 milyar 768,4 milyon dolar, 2013'de 14 milyar 875,8 milyon dolar, 2014'de 9 milyar 276,5 milyon dolar, 2015'de 9 milyar 577,3 milyon dolar, 2016'da 6 milyar 900 milyon dolar, 2017 ve sonrası yıllarda da 13 milyar 968,9 milyon dolar dış borç ödemesi yerine getirecek.
En çok borç İngiltere'de
Özel sektörün yurt dışından sağladığı uzun vadeli kredi borcunun Mart sonu itibariyle ülkeler bazında dağılımı ise şöyle oldu:
"İngiltere 24 milyar 284 milyon dolar (yüzde 20), Bahreyn 14 milyar 379,2 milyon dolar (yüzde 11,8), Amerika 12 milyar 219,6 milyon dolar (yüzde 10,1), Lüksemburg 12 milyar 160,1 milyon dolar (yüzde 10), Almanya 12 milyar 152,7 milyon dolar (yüzde 10) ve Hollanda 10 milyar 283 milyon dolar (yüzde 8,5)."
Öte yandan, özel sektörün yurt dışından sağladığı uzun vadeli kredi borcu 2002 yılından 2008'e kadar hızlı bir yükseliş trendi sergilerken, 2009 yılından itibaren gerilemeye başladı.
Bu kapsamda özel sektörün yurt dışından sağladığı kredi borcu 2002 yılında 29 milyar 141,9 milyon dolar, 2003 yılında 30 milyar 70,8 milyon dolar, 2004'de 36 milyar 823,2 milyon dolar, 2005'de 50 milyar 508,7 milyon dolar, 2006'da 81 milyar 993,3 milyon dolar, 2007'de 121 milyar 326,7 milyon dolar, 2008'de 139 milyar 978,5 milyon dolar ve 2009'da da 127 milyar 626,5 milyon dolar oldu.
Özel sektörün yurtdışından sağladığı uzun vadeli kredi borcunun 73 milyar 150,1 milyon doları ABD dolarından, 31 milyar 248,2 milyon doları euro, 42 milyar 150,7 milyon doları diğer dövizlerin ABD doları karşılığından oluştu.
Bu arada, Türkiye'de mart sonu itibariyle bankalar ve ticari krediler hariç özel sektörün yurt dışından sağladığı kısa vadeli kredi borcu 1 milyar 203,6 milyon dolar oldu.
Bunun 297,8 milyon doları bankacılık dışı finansal kuruluşların kısa vadeli kredi borcuyken, 905,8 milyon doları da finansal olmayan kuruluşların borcundan oluştu.