Ortak pazar tutkusu

İhap SUBAŞI / Subaşı Gümrükleme

Belki iyi belki kötü, ortak pazar tutkusu, karmaşık, bu hususta lehte aleyhte, tartışmalar yıllar yılıdır, sürüp gitmektedir. Ta ki, "Gümrük Birliği", gibi anlaşılmayan ticari kulvara imza atıldığına dek. Bir türlü, Avrupa bizi AB bünyesine kabul etmedi, görünen köy kılavuz istemez misali etmeyecekte. Bir yazımda, belirtmiştim, Gümrük Birliği'ne girildikten sonra dış borç, yüz milyar dolar artarak, ülkeyi, yiyecek, içecek, giyecek, beyaz eşya, mobilya vs. yabancı madde cennetine çevirdi. Yazık değil mi bu ülkenin, yiyecek maddelerindeki dışa bağımlılığına. Yazık değil mi bu memleketin, dışardan et ithaline. Yazık değil mi, her türlü maddede, giyecek ve içecekte de dışa bağımlılığımıza.

Süper marketlere girdiğinizde, söylediğim, yazıkların ne denli haklı ve yerinde olduğunu görürsünüz.

Gümrüklü serbest bölgeleri kurma isteği, bütün Avrupa ekonomik yönlü bizi esir almasın diye çare belki olabilir düşüncesi ile gerçekleşmesini istemiştik. Bu husustaki; Fizibileti, benimdir ben hazırlamışımdır. Gümrüklü serbest bölgeler, beş yıldızlı otellerle, restoran ve gösterim merkezleri ve galerilerle donatılacak, Avrupa'nın, uzak şark ülkelerinin mallarından, istifadesine, sunulacak satış reyonları oluşturacaktı. Ağır tonajlı mallar için Avrupa'nın, ümit burnu ve Süveyş Kanalıyla, zamanlama yönüyle kaybına çare olacaktı.

Bu proje, ile gümrüklü serbest bölgeler kuruldu amma, yaptırımın amacına bu bölgelerin ulaştığı söylenemez. Avrupa bu zamanlama riskini önlemek için ne yaptı denilirse, kendi gümrüklü serbest bölgelerini kurdular. Uzak şarkın tonajlı mallarını bu bölgelere taşıyıp, sanayicilerinin ve üreticilerinin, emrine sundular. Her türlü malı, montaj sanayilerinin, emrine sunarak, yepyeni ekonomik bir çığır açtılar. Bu bölgelerde üretilen malları, iç piyasaları ihtiyacına ve ihraç malı olarak planladılar.

Bizim ise bu gümrük serbest bölgelerinin ekonomimize katkısı nedir ve ne değildir, bir hesabının yapılması gerekir.

Türkiye, her yola jeopolitik olarak, geçit veren bir ülkedir, örneğin, İpek Yolu gibi ve diğerleri bu yol güzergahını zenginleştirir. O nedenle bu ekonomik köprü olacak, durumunu çok iyi değerlendirmeliyiz.

Ortak pazara, diz çökerek bizi alın, yalvarışından bu ülke kurtarılmalıdır. Hele hele, Gümrük Birliği gibi bir ucubeden, acilen sıyrılmalıdır. Bulunduğu, hinterlant dolayısıyla, Avrupa ve uzak şarkın ortak pazarı olmalıdır. İşte bu da, gümrüklü serbest bölgeler, vasıtasıyla ancak mümkün olabilir. O nedenle diyorum ki, bu bölgelerin tekrar gözden geçirilerek dizayn edilmesi gerekir. Ortak pazarla çıktık yola, aklımızda kalanları, nostaljik olarak, ekonomimizin düzelmesi, dışa bağımlılıktan kurtarabilmek için çareler üretmeye çalıştık. Bir hatamız varsa af ola...