Nükleer santrale ABD ilgisi

ANKARA - Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, Türkiye'de nükleer santral yapımı konusunda ABD'li şirketlerinin  ilgi duyması halinde bu konunun değerlendirilebileceğini bildirdi.

ABD'nin Ankara Büyükelçisi James F. Jeffrey de "Nükleer santral konusunda eğer Türkiye daha fazla ihale yapmak isterse, ABD nükleer şirketleri şüphesiz bununla ilgilenecek, ABD hükümeti de bu şirketleri teşvik edecektir" dedi.

Yıldız, ABD Ankara Büyükelçisi James Jeffrey ile TEİAŞ'taki makamında bir süre görüştü.

Bakan Yıldız, görüşmenin ardından yaptığı açıklamada, Büyükelçi ile bölgedeki son gelişmeleri enerji açısından değerlendirdiklerini söyledi.

Model ortaklığın tahkim edilmesi, güçlendirilmesine ilişkin enerji sektörüne düşen bir kısım konular üzerinde görüş alışverişinde bulunduklarını anlatan Yıldız, 3-4 Haziran'da da Türk, ABD'li ve batılı şirketlerin katılacağı enerji verimliliği ile ilgili İstanbul'da bir organizasyon konusunda görüştüklerini bildirdi.

Ortak çalışma grubu ile beraber hem ABD'de hem Türkiye'de geliştirilebilecek projeler üzerinde de görüştüklerini belirten Yıldız,  doğal gaz ve petrol kaynaklarıyla ilgili Rusya, Türkmenistan, Azerbaycan, İran ve Irak ile gelişmeleri değerlendirdiklerini kaydetti.

ABD'nin Ankara Büyükelçisi Jeffrey de Türkiye ile ABD arasındaki enerji işbirliğine büyük önem verdiklerini vurgularken, bu işbirliğinin yoğunlaştırılarak geliştirilmesinin önemli oluğunu ifade etti.

İran'la görüşmeler

Daha sonra Bakan Yıldız ile Büyükelçi Jeffrey gazetecilerin sorularını yanıtladı. Bir gazetecinin Yıldız'ın İran Dışişleri Bakanı Manuçehr Mutteki ile de görüşmesi olduğunu hatırlatarak, ABD'nin İran'ın nükleer silahlanmaya karşı tavrının görüşmede gündeme gelip gelmediğini sorması üzerine Yıldız, bu konuya girmediklerini, bunun Dışişleri Bakanlığının yürüttüğü bir çalışma olduğunu söyledi.

Bakan Yıldız, "Ancak eğer bize talep gelmesi halinde yalnızca teknik yanıyla ilgili, böyle bir konunun olumlu sonuçlanması halinde bizim teknik kapasitemizin buna yeterli olup olmadığına dönük biz görüşümüzü verdik. Şu anda bizim teknik kapasitemiz bunun için yeterli ama bu konuyu biz görüşmedik" diye konuştu.

Türkiye ile İran arasında enerji işbirliğinin olduğu belirtilerek, "ABD'nin Türkiye ile İran arasındaki doğal gaz yatırımlarına nasıl baktığı"nın sorulması üzerine ise Büyükelçi Jeffrey, "Amerikan siyaseti bu alanda çok açık. Genel olarak nükleer konuda problem devam ettiği zaman İran ile enerji işbirliğine ABD sıcak bakmıyor. Bu sürpriz bir şey değil, ama biliyoruz ki bir çok dostumuz başka fikirlerde bulunuyor" dedi.

"Nabucco Projesi'nden İran'ın dışlanması durumunda projenin fizibl olup olmayacağı" sorusu üzerine de Büyükelçi Jeffrey, bu konuda Azerbaycan, Türkmenistan, Irak gibi ülkelerin de kaynak ülke olabileceğini söyledi.

"Uranyum takasına dönük ABD'nin bakış açısının ne olduğu" sorusuna Jeffrey, bu konuda BM Güvenlik Konseyinin daimi 5 ülkesi  ve Almanya'nın uranyum takası hakkında öneriyi masaya koydukları, ancak müzakerelere rağmen yeterli bir cevap almadıkları, önerinin halen masada olduğu yanıtını verdi.

İran'la Türkiye'nin yaptığı enerji anlaşmalarına ilişkin bir soruyu yanıtlayan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Yıldız ise Türkiye'nin enerji konusunda yaptığı anlaşmaların Türkiye'nin önümüzdeki dönemde büyümesini karşılayabilecek doğal gazla ilgili görüşmeler olduğunu, bunun içinde de Rusya, Azerbaycan, Türkmenistan, İran ve Irak ile Katar gibi ülkelerin de bulunduğunu kaydetti.

Güney Pars

Güney Pars ile ilgili teknik çalışmalarının devam ettiğini bildiren Yıldız, fizibilite çalışmalarının ne gibi sonuçlar vereceğini kamuoyu ile paylaşacaklarını söyledi. Türkiye'nin özellikle hem model ortaklık çerçevesindeki müttefikleriyle hem de kendi komşularıyla farklı projeler geliştirebilecek bir kapasitede ve coğrafyada olduğuna işaret eden Yıldız, bir projeyi gerçekleştirmenin diğerine mani olmayacağını vurguladı.

Azeri gazının fiyatı

Şahdeniz 1 ve 2 projesi ve transit geçişle ilgili fiyatlandırmaya dönük sorular üzerine Bakan Yıldız şu açıklamada bulundu:

"Şahdeniz 1'deki 120 dolardan şu anda faturalansa bile gazı o fiyattan almıyoruz. Bizim önerdiğimiz ve 15 Nisan 2008 yılından bu tarafa bize göre oluşmuş bulunan ve Socar'la mutabık kaldığımız fiyattan gaz alınıyor. Ne zaman imza altına alınır, o zaman o fark ödenip fark faturası da kesildikten sonra bizim dediğimiz fiyattan organize edilecek. Bize göre fiili durum, şu anda yeni fiyattan devam etmektedir. O yüzden Socar Başkanının açıklamalarına ben de katılıyorum. Biz önerdiğimiz fiyat konusunda herhangi bir sıkıntı olmadığını biliyoruz ve çalışmalarımıza devam ediyoruz.

Şahdeniz 2 konusunda ve transit geçişle alakalı fiyatlandırma konusunda bize göre makul tekliflerimizi yaptık. Socar'ın da bu makul noktaya geleceğine inanıyorum şu anda gelmiyorsa  bile bunun sebebinin teknik olmadığı kanaatindeyim. Çünkü biz teklifimizde uluslararası piyasayı düşünerek hem Türkiye'nin haklarını hem de Azerbaycan'ın haklarını düşünerek bu teklifi yaptık. Bize göre teklifimiz son derece yeterli ve makul. Bu noktaya gelineceği kanaatindeyiz."

Konunun teknik olmadığı noktasında görüşünün ne anlama geldiğinin sorulması üzerine Yıldız, teknik bir gerekçenin ortada kalmaması nedeniyle bu ifadeyi kullandığını söyledi. Yıldız, "Bunun yanı sıra Türkiye'nin siyasi ilişkilerimizde uluslararası ilişkilerimizde farklı bir argüman varsa Ermenistan gibi o benim konumun dışında ve biz teknik çalışmaları tamamladık ve hemen hemen konuşacağımız bir rakam kalmadığı için söyledim" diye konuştu.

Makul olan fiyatın hesaplara katılıp katılmadığı"nın sorulması üzerine Taner Yıldız, "Tabii ki biz oradan gelebilecek yükünü hesaba kattık" dedi.

Nükleer sanrtrale ABD'li şirketlerin bakışı

"Nükleer santral konusunun görüşmede gündeme gelip gelmediği"nin sorulması üzerine de Bakan Yıldız, kendilerinin ilgi duyması halinde bu konunun değerlendirilebileceğini söyledi.

"ABD'nin Türkiye'de nükleer santral yatırımına ilgisi olup olmadığı" sorusunu yanıtlayan ABD'nin Ankara Büyükelçisi Jeffrey, "Nükleer santral konusunda eğer Türkiye daha fazla ihale yapmak isterse, ABD nükleer şirketleri şüphesiz bununla ilgilenecek. Şüphesiz ABD hükümeti bu model ortaklığı içinde bu şirketleri teşvik edecek" diye konuştu.

Bu arada Jeffrey ile görüşmesi öncesi Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu'nun da TEİAŞ'tan ayrıldığının hatırlatılması üzerine Bakan Yıldız, kendilerinin bakanlarla sürekli görüştüklerini, Enerji Bakanlığı ile Dışişleri Bakanlığının enerji konusunda beraberce çalıştığı, birbirini tamamlayan konular bulunduğunu, bu anlamda görüşme yapılmasının da son derece normal olduğunu belirtti.

"ABD'nin Ankara Büyükelçisi Jeffrey ile görüşmenin İran Dışişleri Bakanı Mutteki ile görüşmenin hemen öncesinde olmasının bir anlamı olup olmadığı" sorusu üzerine de Yıldız, böyle bir görüşmenin eş zamanlı olması ile 3 gün sonra yapılması arasında bir fark bulunmadığını ifade etti.

Yıldız, Türkiye'nin komşularıyla sıfır problem hedefleyen bir ülke olduğunu ve yapılan bütün projelerde ülke menfaatlerinin ön planda tutulduğunu vurguladı.