Metal iş kolunda iyileştirme süresi bu hafta doluyor

ESRA ÖZARFAT/ BURSA

Metal iş kolunda Bursa’da başlayarak Türkiye genelindeki bazı fabrikalara sıçrayan eylemlerin sona ermesinin ardından gözler yine otomotiv ana ve yan sanayi başta olmak üzere metal iş koluna çevrildi. Fabrikalarda yapılacak iyileştirmelerle ilgili verilen bir aylık süreler bu hafta doluyor. MESS üyesi olan bazı yan sanayi fabrikalarına yaptığı bilgilendirmede, işçilere 2017’ye kadar 3 bin 500 liralık ödeme yapacağını duyurdu. 

Oyak Renault fabrikasında 15 Mayıs’ta başlayarak metal iş kolunda faaliyet gösteren diğer fabrikalara yayılan iş bırakma ve işyerinden ayrılmama eylemleri 27 Mayıs tarihinde sona ermişti. Fabrikalar eylemlerin son erdiği tarihten itibaren bir aylık süre içerisinde yapılacak iyileştirmelerle ilgili bilgilendirileceklerdi. Yan sanayilerin pek çoğunda bir aylık süre doldu. Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası (MESS) metal iş kolundaki işçilere 2017’ye kadar 3 bin 500 lira ödeme kararı aldı. Bursa’da metal işkolunda faaliyet gösteren yan sanayilerde genel müdür imzasıyla asılan bilgilendirmelerde “Sözleşme hükümleri değiştirilmeksizin sizlere mayıs ayı sonunda net 1.000 lira tutarında destek ödemesi yapılmıştı. Aynı süreçte 2017’ye kadar olan dönem için ilave destek ödemelerinin yapılabileceği de belirtilmişti. Bu kapsamda ödeme tarihlerinde işyerimizde çalışmakta olan siz değerli saat ücretli çalışanlarımıza Ağustos 2015 kesin hesabında brüt 1.400 lira, Şubat 2016’da 700 lira, Eylül 2016’da 700 lira ve Mart 2017’de 700 lira olmak üzere toplamda brüt 3.500 lira tutarında destek ödemesinin sözleşme şartları değiştirilmeksizin yapılacağını paylaşmak isteriz” denildi. 

Metal iş kolunda 15 Mayıs tarihinde eylemlerin başladığı ve buradan diğer ana ve yan sanayilere yayıldığı Oyak Renault fabrikasında da MESS’in aldığı karar doğrultusunda hareket edileceği, ayrıca bir iyileştirme yapılmayacağı yönünde işçilere bilgi verildiği alınan duyumlar arasında. 

Mayıs itibariyle ana sanayide kayıp 350 milyon dolar 

Öte yandan sektör temsilcileri sektörde oluşabilecek hareketliliğin öngörülebilir olmadığını belirtiyor. Mayıs ayında yaşanan 14 günlük iş kaybı sonucunda araç üretiminde yaşanan zararın 35 bini bulduğu ifade ediliyor. Sektör MESS ve Türk Metal’in yapacağı parasal yardımların iş barışının sağlanması açısından sektöre pozitif etkisi olacağı görüşünde. Gerginliklerin küçük çaplı da olsa bir süre daha devam etmesi beklenirken, işçi ve işveren olmak üzere her iki tarafın da bu süreçte hassas olması gerektiği vurgulanıyor. Taşıt Araçları Yan Sanayicileri Derneği (TAYSAD) Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Mehmet Dudaroğlu, yapılan araştırmalara göre, iş bırakma eylemleri sonunda mayıs itibariyle ana sanayinin 350 milyon dolarlık kayıp yaşadığını söyledi. Dudaroğlu, eylemlerin ihracata etkisini de değerlendirerek; “Bu firmalarımızın yüzde 73 oranında ihracat yaptıklarını dikkat aldığımızda ihracattaki kayıp, sadece iş bırakma eylemlerinin yaşandığı firmalarımız için 255 milyon dolar seviyesinde. Tedarik sanayi firmalarımızla birlikte değerlendirdiğimiz de ise sektörümüz, 500 milyon doların üzerinde bir üretim kaybı yaşamıştır” dedi. Bu gibi eylemlerin tekrarlanmaması için işletmelerin bu yaşananlardan ders çıkarması gerektiğine işaret eden Durdaroğlu, “İşletmelerimizin şu soruların yanıtlarını araması gerekmektedir: Endüstriyel ilişkilerde ne kadar başarılıyız? Uyuşmazlıkları nasıl yöneteceğiz? Etkin kriz yönetimi yetkinliğimiz var mı? Kriz anında özellikle çalışanlarımız, tedarikçilerimiz ve müşterilerimiz ile ilişkiler nasıl yönetilecek? Bilgi kirliliği nasıl önlenecek? Sosyal medyadan nasıl yararlanılacak? Kısaca risklerimizi tanımlayarak, önlemlerimizi alarak şirketlerimizi emin adımlarla geleceğe taşımalıyız” diye konuştu. 

Türk Metal ayni yardımla birikimini paylaşacak 

Türk Metal Sendikası Genel Başkanı Pevrul Kavlak da 10 Haziran’da yaptığı açıklamada sendika yönetimi olarak birikimlerini ayni yardım yoluyla üyelerle paylaşma düşünceleri olduğunu belirterek, bu yönde tüzük değişikliği yapacaklarını söylemişti. Kavlak, iki yıl için 100 milyon liralık bütçe ayıracaklarını ve bunu da Kurban Bayramı ile 1 Mayıs'ta 25'er milyonluk dilimler halinde dağıtacaklarını belirtmişti. 

Öte yandan yan sanayi fabrikası Ermetal'de koşullarına iyileştirme isteyen işçiler yönetimden olumlu sonuç alamayınca yaklaşık 1 saat önce üretimi durdurdu. Fabrika yöneticileri ile görüşmeler sürüyor.

Yeni projelerde belirsizlik sektörü tedirgin ediyor 

Uludağ Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği (OİB), haziran ayı başında, euro-dolar paritesinin yanı sıra başta Bursa olmak üzere ülke genelinde yaşanan işçi eylemleri nedeniyle, mayısta bir önceki yılın aynı ayına göre yaklaşık yüzde 29.45 düşüşle, 1 milyar 281 milyon dolarlık ihracat yapıldığını açıklamıştı. Mayıs ayında otomotiv ihracatında yaşanan düşüşe rağmen otomotiv endüstrisi bu yıl halen devam eden projelerin de etkisiyle 23 milyar dolarlık ihracat hedefini aşmayı planlıyor. Ancak sektör, önümüzdeki yıllarda devreye alınacak yeni projelerden pay alıp alamayacağının endişesini yaşıyor.