Kritik zirveden bir sonuç çıkmadı

Türkiye, Rusya, ABD'nin yanı sıra bazı bölge ülkelerini bir araya getiren İsviçre'nin Lozan kentindeki Suriye toplantısında bir karar alınamadı.

Beau-Rivage Palace Oteli'nde yapılan dışişleri bakanları düzeyindeki toplantıya, Suudi Arabistan, İran, Katar, Ürdün, Mısır ve Türkiye'nin Başika kampı nedeniyle sorun yaşadığı Irak da katıldı. Türkiye'yi Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'nun temsil ettiği toplantıda, BM Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura da yer aldı.

Yaklaşık 5 saat süren toplantıda, ateşkesin sağlanabilmesinin modaliteleri ve özellikle Halep'e insani yardımların ulaştırılması konusu üzerinde duruldu. Türkiye'nin Halep'e insani yardım ulaştırılması için uluslararası bir konvoy oluşturulmasını teklif ettiği toplantıda, katılımcı ülkeler bir anlayış birliğine varamadı.

ABD Dışişleri Bakanı John Kerry'nin Lozan'da, Suriye'deki şiddetin azaltılması ve insani yardımların ulaştırılması dahil "önemli müttefiklerle" çok taraflı görüşeceği duyurmuştu. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ise, bu toplantıyla askıya alınan Rusya-ABD anlaşmasında yer alan prensipler temelinde bir diyaloğun başlatılmasını ümit ettiğini belirtmişti.

Kerry ve Lavrov bir araya geldi

ABD Dışişleri Bakanı Kerry ve Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov, iki ülke arasında Suriye konusundaki görüşmelerin askıya alınmasının ardından Suriye'yi konuşmak üzere ilk kez bir araya geldi.

İkilinin görüşmesiyle, ABD ve Rusya arasında ekim ayı başında askıya alınan Suriye görüşmeleri de, iki ülke arasında yeniden gündeme geldi. Görüşmenin ardından herhangi bir açıklama yapılmadı.

Çavuşoğlu: Bir karar çıkmadı

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, İsviçre'nin Lozan kentinde yapılan Suriye toplantısının ardından basın mensuplarına açıklamalarda bulundu. Lozan'da gayriresmi formatta bu sefer anlam ifade eden müzakereler yapılmasını amaçladıklarını belirten Çavuşoğlu, "Uluslararası Suriye Destek Grubu toplantısı olmadığı için bir karar çıkmadı. Farklı görüşler tabi olabilir. Biz Türkiye olarak özellikle ateşkesin sağlanması ve siyasi çözüme varan bir süreçte hangi adımların atılması konusunda fikirlerimizi net bir şekilde paylaştık. Her şeyden önce bombalamaların ve her türlü saldırıların da bir an önce durması ve gerçek anlamda çatışmaların durdurulması gerekiyor." dedi.

Türkiye'nin uluslararası konvoy teklifi

Vakit kaybedilmeden Halep'e insani yardımların ulaştırılması gerektiğinin altını çizen Bakan Çavuşoğlu, bu yardımların ulaştırılmasında ayrım yapılmaması gerektiğinin önemini vurguladı. Türkiye'nin bu noktada bir önerisi olduğunu açıklayan Çavuşoğlu, "Uluslararası bir konvoy oluşturulsun, yani farklı ülkelerin bayraklarıyla ve tırlarıyla insani yardımlar ulaştıralım. Hem bu sembolik olur hem de konvoya müdahale olmaz." şeklinde konuştu.

Bayramda dahi insani yardım götüren BM tırlarının vurulduğunu hatırlatan Çavuşoğlu, böylesine saldırıların önüne geçilmesi ve insani yardımların zor şartlar altında yaşayanlara ulaştırılması gerektiğini ifade etti.

"Siyasi müzakerelerin başlaması gerekiyor"

Kesin çözüm için siyasi müzakerelerin başlaması gerektiğini de vurgulayan Çavuşoğlu, şöyle devam etti:

"Uygulaması zor da olsa bugün herkes her şartta siyasi müzakerelerin bir an önce başlaması gerektiği konusunda hemfikirdi. Her şartta rejimin ve muhalefetin müzakerecilerin masaya oturup, Suriye'nin geleceği ile ilgili fikirlerini paylaşması gerekiyor. Muhalefet, Suriye'nin geleceğine ilişkin vizyonunu bizlerle ve tüm dünyayla paylaştı. Gerçekten de bu konuda kendilerini ispatladılar. Rejimin de aynı anlayış içerisinde olması gerekiyor. Sadece muhalefetin bu vizyonu paylaşması yetmez."

Yapılacak bir ateşkesin de tüm Suriye yayılması gerektiğini belirten Çavuşoğlu, "Siyasi çözüm konusunda hemfikiriz, ama bazı kuşkuları ortadan kaldırmak için tüm ülke genelinde ateşkesin sağlanması lazım. Tabi burada DAEŞ ve diğer terör örgütleriyle mücadelenin devam etmesi gerekiyor. Menbiç civarında Özgür Suriye Ordusu ile birlikte DAEŞ'e karşı ilerleme devam ediyor. Önümüzdeki günlerde daha da çok bölge DAEŞ'ten temizlenmiş olacak." diye konuştu.

"Ateşkesin sağlanması lazım"

Türkiye'nin, insani yardımların ulaştırılabilmesi için çatışmaların durdurulması gerektiğini söylediğini belirten Çavuşoğlu, şunları kaydetti:

"Halep'ten El Nusra teröristlerinin bir an önce temizlenmesi gerekiyor. Bu bölgede özellikle, muhalefetin de El Nusra'dan ayrılması gerekiyor. Burada 'El Nusra ayrılsın sonra ateşkes sağlansın' veya 'Önce ateşkes sağlansın ki muhalefet kendisini El Nusra'dan ayırsın, El Nusra ve diğer teröristler varsa bölgeden ayrılsın' konusunda farklı görüşler oldu. Gayriresmi formatta ve değişik görüş alışverişleri olduğu için farklı görüşlerini ortaya koyan oldu. Ama bir an evvel ateşkesin sağlanması lazım. Teröristlerin temizlenmesi lazım. Hem Suriye'nin batısında hem de doğusundaki DAEŞ'in olduğu yerlerin temizlenmesi lazım. Ilımlı muhalefete dönük rejim ve destekçileri tarafından yapılan saldırıların da bir an önce durdurulması gerekiyor. "

"Görüşmeler devam edecek"

Bu çerçevede uzun süren görüşmeleri tamamladıklarını, gelecek günlerde özellikle insani yardımların ulaştırılması konusunda uzmanların görüşmeye devam edeceğini kaydeden Çavuşoğlu, ateşkesin modaliteleri üzerinde görüşmelerin de süreceğini bildirdi. Yarın Londra'da "Fikirdaş Ülkeler"in bir araya geleceğini ve Suriye konusunu görüşeceğini ifade eden Çavuşoğlu, Birleşik Arap Emirlikleri Dışişleri Bakanı Abdullah bin Zayed'i ağırlayacağı için söz konusu toplantıda Türkiye'yi Dışişleri Bakan Yardımcısı Büyükelçi Ahmet Yıldız'ın temsil edeceğini belirtti.

Toplantı öncesi geniş güvenlik önlemleri alındı